Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2008

Ανθρωποφαγία reloaded

Με το τεράστιο θέμα της ανθρωποφαγίας, που αποτελεί το σύγχρονο πρόσωπο του Αυριανισμού, την ανίατη, όπως φαίνεται, ασθένεια της ελληνικής κοινωνίας, ασχολήθηκα πρόσφατα στην Φάε Κι Εσύ Έναν Άνθρωπο. Τώρα Μπορείς. και παλιότερα (από σπόντα Ζαχόπουλου) στην Τελικά όλα είναι δρόμος. Το τέλος της "αποκαλυπτικής" δημοσιογραφίας.
Καιρό τώρα διαβάζω το εξαιρετικό blog http://roides.wordpress.com/, το οποίο σήμερα αναφέρεται σε ένα άρθρο του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας Σταύρου Τσακυράκη, με τίτλο ΦΑΙΟΚΟΚΚΙΝΕΣ ΦΡΑΣΤΙΚΕΣ ΑΓΡΙΟΤΗΤΕΣ, δημοσιευμένο στην Athens Voice.
Επειδή είμαι καθημερινός αναγνώστης της Ελευθεροτυπίας και φρίττω με τον Στάθη, αλλά κυρίως επειδή το ζήτημα της ανθρωποφαγίας καίει το μυαλό μου, απολαύστε το.
Σημειώνω δε ότι σχετίζεται και με την ανάρτηση του backbencher για το ολοκαύτωμα και την ποινικοποίηση της αντίθετης άποψης.

ΦΑΙΟΚΟΚΚΙΝΕΣ ΦΡΑΣΤΙΚΕΣ ΑΓΡΙΟΤΗΤΕΣ
Δεν είναι για γέλια η καλλιέργεια τέτοιου μίσους εναντίον των αντιπάλων του, ώστε η εξόντωσή τους να απομένει ως η μόνη λογική κατάληξη
Tου ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΣΑΚΙΡΑΚΗ - 20.11.2008
Είμαι από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ελευθερίας του λόγου, γι’ αυτό διαφωνώ με τις διατάξεις που ισχύουν σε κάποιες χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία), οι οποίες απαγορεύουν το μισαλλόδοξο λόγο. Είμαι αντίθετος με τις απαγορεύσεις, διότι πιστεύω ακράδαντα ότι σε μια δημοκρατία το μόνο αντίδοτο στον κακό λόγο είναι ο αντίλογος. Ο αντίλογος, όμως, είναι βασικό στοιχείο της θέσης μου, γι’ αυτό θεωρώ ότι δεν πρέπει ο μισαλλόδοξος λόγος να περνά απαρατήρητος ούτε να αντιμετωπίζεται περιπαικτικά.
Δεν μπορώ, επομένως, να ξεκαρδίζομαι στα γέλια (όπως ο Γ. Γιαννουλόπουλος) όταν διαβάζω κείμενα του Στάθη. Μπορεί η θεώρηση που έχει για τον κόσμο με τους πέντε έξι βασικούς εχθρούς (Αμερικανοί, καπιταλιστές, νεοφιλελεύθεροι, τραπεζίτες, εκσυγχρονιστές, παπαγαλάκια) και το λαό που δεν καταλαβαίνει και πρέπει να αφυπνισθεί να είναι διασκεδαστική. Μπορεί, επίσης, να είναι αστεία η ασυγκράτητη προκατάληψή του που τον κάνει να χάνει κάθε μέτρο, όπως π.χ. συνέβη με τον Ομπάμα, τον οποίο χαρακτήρισε μίστερ Τίποτα και κύριο Κανένα. Δεν είναι, όμως, για γέλια η βιαιότητα του λόγου του και η καλλιέργεια τέτοιου μίσους εναντίον των αντιπάλων του, ώστε η εξόντωσή τους να απομένει ως η μόνη λογική κατάληξη. Θα αναφερθώ σε δύο μόνο παραδείγματα.
Παράδειγμα πρώτο: Είναι γνωστή η αντίδρασή του στο βιβλίο Ιστορίας της κ. Ρεπούση. Οι αναφορές του σε αυτή συνεχίστηκαν τακτικά, τις περισσότερες φορές παρεμπιπτόντως και αφού είχε λήξει η διαμάχη για το βιβλίο. Έτσι, η καθηγήτρια κ. Ρεπούση χλευάστηκε επειδή θα προΐστατο «σειράς σεμιναρίων με θέμα πώς να διδάσκεται το Ολοκαύτωμα στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό Σχολείο». Δηλαδή, κατά τον Στάθη, μετά το άθλιο βιβλίο που έγραψε, προφανώς, δεν δικαιούται πλέον διά να ομιλεί για οποιοδήποτε θέμα, πόσο μάλλον να παίρνει μέρος σε σεμινάρια. Με αφορμή το ντοπάρισμα της κ. Χαλκιά στους Ολυμπιακούς Αγώνες ο Στάθης κατέληγε στο σχόλιό του ως εξής: «Σαν αυτός ο τόπος να μην αντέχει πια κανένα πρόταγμα (sic), κανέναν ήρωα, σαν να πρέπει να τα ξεφτιλίζει όλα, ώστε να συνεχίσουν να κάνουν κουμάντο οι «κομιστές», οι νταβατζήδες, τα ρεπουσοειδή… (ω! ναι, στο ίδιο κόλπο της αυτοαπαξίωσής μας είναι και αυτή η ρηχόκαρδη ελίτ». Δηλαδή αν το καλοσκεφθεί κανείς, η κ. Ρεπούση και η ελίτ που είναι μαζί της συνδέονται με όλα τα κακά του τόπου, ακόμη και με το ντοπάρισμα, ακριβώς όπως οι Εβραίοι στη ναζιστική Γερμανία ήταν η αιτία κάθε αρρώστιας και κακοδαιμονίας του γερμανικού λαού.
Παράδειγμα δεύτερο: Γράφοντας εναντίον του κ. Εφραίμ, αφού ζήτησε να βρεθεί κάποιος να του «ξυρίσει το τρισάθλιο κεφάλι», κατέληξε ως εξής: «Αν ο άθλιος αυτός πάπαρδος ζούσε στο Βυζάντιο (του οποίου την… οθωμανική κληρονομιά απολαμβάνει), θα τον άλειφαν πίσσα (κι όχι πούπουλα) και θα τον άναβαν να φωτίζει το βράδυ το λιμάνι του Βουκουλέοντα – να φανεί σε κάτι έστω για μια φορά χρήσιμος! Καθότι, παρ’ ότι γενικώς φιλάνθρωπη (sic) στους νόμους της εκείνη η κοινωνία, για τους καταχραστές θεομπαίχτες διέθετε μόνον κάθαρση κι όχι έλεος…» Ο κ. Εφραίμ μπορεί να έχει κάνει πολλά εγκλήματα στη ζωή του αλλά, αν δεν κάνω λάθος, δεν έχει καταδικασθεί ακόμη για κανένα αδίκημα. Προφανώς λίγη σημασία έχει το γεγονός αυτό, αφού έχει καταδικασθεί από το φιλάνθρωπο γελοιογράφο. Ο κ. Εφραίμ είναι τυχερός που δεν ζει στο Βυζάντιο ή στην κοινωνία που οραματίζεται ο Στάθης, όπου οι άνθρωποι μετρούν βάσει της χρησιμότητάς τους και η δική του δεν είναι άλλη από το να γίνει δαυλός για να φωτίζει το λιμάνι.
Την κατηγορία του χιτλερικού ο Στάθης την απευθύνει με αφάνταστη ευκολία προς όσους αντιμάχεται. Τελευταία αναρωτήθηκε αν ο Ομπάμα είναι ή όχι Χίτλερ και η επιστημονική του απάντηση ήταν «όχι – τουλάχιστον όχι ακόμα». Δεν του περνά από το μυαλό ότι η μισαλλοδοξία που εκφράζουν τα γραπτά του στην πραγματικότητα δεν διαφέρει σε τίποτε από τον τρόπο που έγραφαν οι υποστηρικτές του φασισμού και του ολοκληρωτισμού. Έβαζαν στο στόχαστρο ομάδες ανθρώπων (Εβραίοι, μουζίκοι) ή και μεμονωμένα άτομα, τους επιτίθονταν με αφάνταστη λεκτική βιαιότητα, τους εμφάνιζαν ως υπανθρώπους, αιτία όλων των δεινών του κόσμου, και ζητούσαν να κρεμαστούν ανάποδα.
Βεβαίως η φραστική αγριότητα του Στάθη, σε αντίθεση με αυτή των πρώτων διδαξάντων, δεν έχει στην εποχή μας δόντια, είναι απίθανο να συμβάλει στην επικράτηση του ολοκληρωτισμού στην Ελλάδα.
Αρκεί, όμως, η διαπίστωση αυτή για να μας κάνει να γελάμε με αυτά που γράφει;

Η Στιγμή της Α(λ)ήθειας

Έλαβα το παρακάτω mail από τη Λαμπρινή, το οποίο παραθέτω (ελπίζω με την συναίνεσή της, αλλιώς ποιος την ακούει!!!) για περαιτέρω συζήτηση. Αφορά σε ένα θέμα που υποτίθεται πως θα "άνοιγε" από τον Γιώργο. Εμπρός λοιπόν σύντροφε ...

-----

Σε συνέχεια της μεσημεριανής κουβέντας που είχα με τον Λάμπρο ο οποίος την ξεκίνησε ανάμεσα σε άλλα και για να καθυστερήσει την βάσανο της αντιγραφής σου στέλνω τα παρακάτω.
Σημ. Μου είπε ότι άκουσε στο σχολείο ότι υπάρχει ένα μηχάνημα που καταλαβαίνει αν λες αλήθεια και ρώτησε αν αυτό συμβαίνει πραγματικά. Επίσης μου ξεκαθάρισε ότι αυτός θα δει το παιχνίδι ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ την Πέμπτη και δεν καταλαβαίνει γιατί είναι κακό να κάνουν σε κάποιον ερωτήσεις και αυτός να πρέπει να πει την αλήθεια.
Καλά ξεμπερδέματα...
Η στιγμή της αήθειας
Γράφει η Ρίκα Βαγιάνη
Ο καθένας από μας έχει διαφορετικά γούστα, διαφορετικές αντοχές και διαφορετική αισθητική. Εχουμε τα όριά μας, που λέμε. Παρατηρώ, όμως, ότι με τα χρόνια αυτές οι αντοχές, αυτά τα όρια, γίνονται όλο και πιο θολά. Υπάρχει συγκεκριμένο τηλεοπτικό παιχνίδι που παίζεται αυτή την εποχή, για το οποίο πιστεύω ακράδαντα ότι αν προβαλλόταν πριν από δέκα χρόνια, θα προκαλούσε τεράστιες κοινωνικές αντιδράσεις. Κι όμως, σήμερα παρουσιάζεται στην αγορά ψυχαγωγίας σαν ακόμα μία «επιλογή».
Μεγάλη παγίδα αυτή η δήθεν «επιλογή». Με τη θέλησή τους πάνε οι παίχτες και ξεπουλάνε (κυριολεκτικά) τη μάνα τους για μερικά χιλιάρικα στην κρεατομηχανή του φιλοθεάμονος κοινού. Με τη θέλησή τους πηγαίνουν και γίνονται ρεζίλι των σκυλιών αδαείς, αγαθοί άνθρωποι, που τους βάζουν να γαβγίζουν στις αρένες των «ζωντανών» τηλε-κολαστηρίων. Με τη θέλησή τους τα βλέπουν οι τηλεθεατές, δεν τους βάζει κανείς το μαχαίρι στον λαιμό!
Αυτό το επιχείρημα της «ελεύθερης επιλογής» εμένα με τρελαίνει. Στη Ελλάδα δεν έχεις το δικαίωμα, ας πούμε, να επιλέξεις αν θα θαφτείς ή αν θα καείς όταν με το καλό εγκαταλείψεις τα εγκόσμια. Δεν έχεις το δικαίωμα να κατοχυρώσεις νομικά και κοινωνικά τη σχέση σου αν είσαι ομοφυλόφιλος. Δεν θα έχεις το δικαίωμα (από του χρόνου) να επιλέξεις ένα εστιατόριο καπνιστών από ένα μη καπνιστών, αφού («για το καλό σου») όλα θα είναι υποχρεωτικά άκαπνα. Απαγορεύεται να πουλήσεις το αίμα σου για χρήματα, μπορείς όμως άνετα να πουλήσεις την αξιοπρέπειά σου.
Αν βγαίνει άκρη; Αν βγαίνει συμπέρασμα; Συμπέρασμα; Δύσκολα. Σκόρπιες σκέψεις μόνο, για το πόσο η «στιγμή της αλήθειας» του καθενός μας είναι στην πραγματικότητα μια λεπτή γραμμή ορίων, που τα παραχωρούμε, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε, κάθε μέρα και πιο πολύ, στον χειρότερό μας εχθρό: Τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού μας.

ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΜΒΑΝΤΟΣ reloaded

Εκείνο που θυμάμαι καθαρά είναι ...
Ότι άκουγε τα πάντα. Μου μίλησε για τον φριχτό ήχο που έκανε η σελίδα του βιβλίου της ζωής της καθώς γύριζε. Για το δωματιάκι. Για την πίεση, τη μοναξιά και τις τύψεις. Και για το φόβο.
- Θα σου πω κι άλλα κάποια στιγμή. Ίσως…
- Πες μου. Τι σε κράτησε όρθια;
- Η μουσική μόνο. Η μετάφραση χιλιάδων στίχων, λέξη – λέξη.
- Μην παραιτείσαι! Συνέχισε!

Μετά ήρθε το χτύπημα στην πόρτα του δωματίου. Σαν σκηνοθεσία Φαουστική.
Το φιλί της ζωής, το χέρι που σε κρατά και δεν κατακρημνίζεσαι.
Τύχη βουνό, που λένε. Αποτραβήχτηκες μεμιάς από το σκυλολόι της ζωής.
Η ευκαιρία που καλοδέχτηκες και που δεν άφησες να πάει χαμένη. Η βουτιά σε έναν κίτρινο κόσμο, σε έναν ωκεανό συναισθημάτων.
Το μεγάλο ψέμα, οι ψευδαισθήσεις που δημιουργείς από ικανότητα. Τα μισόλογα.
Και για το τέλος, όταν πλέον βγήκες από το δωματιάκι, ο χορός στην κουζίνα.

Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008

Δελτίο καιρού...

Κάνω το μεταπτυχιακό μου στο εταιρικό δίκαιο, γι’ αυτό εξαφανίστηκα.

Έτσι όπως το πάω σύντομα θα κάνω εργαστηριακά μαθήματα πτωχευτικού δικαίου (ο νέος πτωχευτικός κώδικας στην πράξη).

Όπως θα έλεγε ο φίλος και δικηγόρος μου Νίκος, αποδεχόμενος το παράλογο της ύπαρξης, για άλλη μια φορά επέλεξα την εμπιστοσύνη, το ρίσκο, το άγνωστο. Δεν βλάπτει να δίνουμε μια ευκαιρία στους ανθρώπους, αρκεί να ξέρουμε που πάμε ή που μπορεί να πηγαίνουμε.

Φίλε Νίκο, στα καταστατικά δεν θα σε κουράσω, για τα διαζύγια αμφιβάλλω. Κράτα τις δυνάμεις σου.

Και εκεί που τελείωνα τα της περίληψης για ΦΕΚ, μου ήρθαν κακές σκέψεις: ο Η.Θ. άρχισε να με κατατρέχει (ναι ακούω φωνές).

Καταστατικά και Φούσκα; Καπιταλισμός και επανάσταση; Πως ταιριάζουν όλα αυτά;

Ditto: αποδέχομαι το παράλογο της ύπαρξης, συμπλέω με τις αντιφάσεις της.

Τα καταστατικά είναι για να εξευμενίζουν την (φιλ)ελεύθερη φύση του φίλου Backbencher. Φίλε, Όθωνα, μην ακούς τι λέμε και εμείς μια από τα ίδια είμαστε. Απλά δεν μπορούμε να το ανεχτούμε!

Βλέπω τον Η.Θ. να γελάει ειρωνικά μαζί μου. Και το χειρότερο, δεν υπάρχει τίποτα να του πω, τίποτα να του αντιτείνω: έχει σε όλα δίκιο!

Και εκεί που ήμουν έτοιμος να παραδώσω τα όπλα εξαιτίας ενός καταστατικού (κάτι σαν το παιδί που το έπιασαν με το βάζο το γλυκό ανοιχτό) είχα κάτι περίεργους επισκέπτες που ήρθαν να με σώσουν.

Από ντροπή δεν αναφέρω τα ονόματα τους. Εγώ δεν θα μπορούσα να τους φτάσω. Σύγκριση δεν υπάρχει.

Κανένας τους δεν ξεκίνησε φτωχός και πεινασμένος. Όλοι τους κατέληξαν νεκροί.

Κανένας δεν πέθανε χωρίς σκοπό. Όλοι τους κατάφεραν να αλλάξουν την ιστορία.

Ηγετικές φυσιογνωμίες. Μικροί και μεγάλοι επαναστάτες.

Δεν υπολόγισαν το βιός τους. Τους ανθρώπους σκέφτηκαν.

Δεν ξέρω αν στην γενιά μας προλαβαίνουμε να εξιλεωθούμε για αυτές τις λίγες δεκαετίες καλοπέρασης.

Κάτι έρχεται.

Αν δεν είμαστε εμείς θα είναι τα παιδιά μας. Σε κάθε περίπτωση ελπίζω να μετρήσουν οι άνθρωποι.

Στην ατέρμονη ακολουθία της οικογένειας, στατιστικά οι Γιώργηδες ήταν οι «μαζεμένοι» νοικοκυραίοι και οι Παναγήδες τα ατίθασα πνεύματα. Μπορεί ένας Παναγής να μας ξελασπώσει...

Κι όμως, για άλλη μια φορά ζω τη ζωή μου και εγώ είμαι αλλού...

Και ο καιρός είναι κόντρα. Τρικυμία.

Μη φοβηθείς!


Γ.Π.Κ.


Υ.Γ.: Παράκελσε: όχι αυτό που έρχεται, το επόμενο!

Είναι ή Δεν Είναι Έτσι;

Οι Μεξικανοί πυγμάχοι

βλέπω στην τηλεόραση αγώνες πυγμαχίας από το Μεξικό
καθισμένος στο κρεβάτι
μια δροσερή νύχτα του Νοεμβρίου.
σήμερα η μέρα στον ιππόδρομο ήταν καλή, πέτυχα επτά στα εννιά,
δύο απ' αυτά απροσδόκητα.
και τώρα κοιτάζω τους πυγμάχους να μοχθούν,
δείχνοντας περισσότερο κουράγιο παρά κομψότητα
ενώ στην πρώτη σειρά δυο παχύσαρκοι άντρες κουβεντιάζουν,
γράφοντας κανονικά τους πυγμάχους
που παλεύουν για την ίδια τους την ύπαρξη, για την επιβίωσή τους.
καθισμένος στο κρεβάτι, νιώθω θλίψη για όλους τους ανθρώπους που βασανίζονται σ' αυτό τον κόσμο, πασχίζοντας να πληρώσουν έγκαιρα το νοίκι,
να εξασφαλίσουν αρκετό φαγητό, να κοιμηθούν σε κανονικό κρεβάτι.
είναι εξουθενωτικό και δεν σταματάει μέχρι να πεθάνεις.
τι τσίρκο, τι θέατρο, τι φάρσα
από τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία μέχρι τον γάλλο-ινδικό πόλεμο, κι από 'κεί μέχρις εδώ, σήμερα.
τώρα, ο ένας Μεξικανός έχει ρίξει κάτω τον άλλο.
το πλήθος κραυγάζει.
το αγόρι σηκώνεται, την τελευταία στιγμή, με το εννιά.
γνέφει στον διαιτητή πως είναι έτοιμος να συνεχίσει.
οι πυγμάχοι σπεύδουν ν' ανταμώσουν.
ακόμα κι οι χοντράνθρωποι της πρώτης σειράς φαίνονται τώρα ξαναμμένοι.
τα κόκκινα γάντια γρονθοκοπούν λυσσαλέα τον αέρα, τα πρόσωπα και τα γεροδεμένα, μελαχρινά τους σώματα.
και τότε
το αγόρι ξαναπέφτει.
ανάσκελα. νοκ-άουτ.
τελείωσε, αυτό ήτανε.
όλα τελείωσαν γαμώτο.
κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι θα κάνει τώρα το ηττημένο αγόρι.
για το αγόρι που νίκησε, όλα θα είναι ωραία, πρόσκαιρα.
ακολουθεί τον κόσμο· χαμογελάει.
κλείνω την τηλεόραση.
σε λίγο ακούω πυροβολισμούς κάπου μακριά.
ο αγώνας της ζωής συνεχίζεται.
σηκώνομαι, πηγαίνω στο παράθυρο.
νιώθω αναστατωμένος με τους ανθρώπους και τα πράγματα, με την κατάσταση των πραγμάτων.
ύστερα, ξανακάθομαι στο κρεβάτι, μέσα μου μπερδεύονται συναισθήματα, ακατανόητα.
πιέζω τον εαυτό μου να πάψει να σκέφτεται.
μερικά ερωτήματα δεν έχουν απαντήσεις.
τι διάολο, πέτυχα επτά στα εννιά σήμερα στον ιππόδρομο, κάτι είναι κι αυτό
έστω και μέσα στο απόλυτο τίποτα.
αρπάζεις την πρώτη τύχη
που θα πετύχεις στον δρόμο και προσποιείσαι πως ξέρεις περισσότερα απ' όσα πρόκειται να μάθεις σ' όλη σου τη ζωή.
είναι ή δεν είναι έτσι;


Charles Bukowski

Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2008

Για όσους δεν ακούνε...

Είναι περίεργο αυτό το μαγικό στοιχείο που κάνει τους ανθρώπους να επικοινωνούν πραγματικά και μάλιστα να καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον. Και παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις των μεγάλων γλωσσολόγων και γνωσιοθεωρητικών τελικά ΔΕΝ είναι απλά και μόνο η γλώσσα και η σχέση της με την σκέψη που έχει αυτό τον ρόλο.

Πέρα από τη γλώσσα και πέρα από το χρόνο που μπορεί να διαθέσει ο καθένας μας για να έρθει σε επαφή με τον άλλο, υπάρχουν επιπλέον ζητούμενα σε αυτό το ενδιαφέρον παιχνίδι της επικοινωνίας.

Κατ’ αρχήν είναι αυτό που οι ειδικοί της γλώσσας αποκαλούν διακειμενικότητα (intertextuality). Η διακειμενικότητα είναι όλες εκείνες οι κοινές καταβολές που έχουμε πριν μπούμε στην δοκιμασία μιας συζήτησης και μας κάνουν να κατανοούμε τα κωδικοποιημένα μηνύματα της. Έτσι, για παράδειγμα η αναφορά στο «γνωστό επεισόδιο στην βουλή» ή στην «γνωστή δημοσκόπηση της τάδε εφημερίδας» προϋποθέτει ότι ο συνομιλητής μας έχει γνώση του έτερου «κειμένου» ή της πληροφορίας που απαιτείται για να κατανοήσει το δικό μας «κείμενο».

Ωστόσο, η διακειμενικότητα δεν επαρκεί από μόνη της για να καταστήσει την αμφίδρομη επικοινωνία και το αντικείμενο της κατανοητό από τα εμπλεκόμενα μέρη. Αυτό που πάνω από όλα απαιτεί η πραγματική, η ουσιαστική, η βαθιά επικοινωνία είναι να έχει σκοπό, να έχει ουσία, να έχει περιεχόμενο! Χωρίς αντικειμενικό σκοπό κατανοητό από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, καθίσταται ανούσια και εντελώς ανέφικτη. Και επειδή από αυτόν εδώ το δικτυακό χώρο ο όρος «αντικειμενικό σκοπό» δεν έχει ουσιαστικό περιεχόμενο χωρίς περεταίρω προσδιορισμό πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο αντικειμενικός σκοπός της επικοινωνίας δεν είναι τίποτε περισσότερο από την κοινή συνισταμένη των υποκειμενικών και υστερόβουλων στόχων των εμπλεκομένων μερών της. Υπό αυτή την έννοια η επικοινωνία είναι πάντοτε μια μάχη με άγνωστο και συχνά αμφίρροπο αποτέλεσμα. Γιατί, οι υποκειμενικοί στόχοι δεν είναι απαραίτητα ούτε συμβατοί μεταξύ τους αλλά ούτε και ξεκάθαροι για οποιονδήποτε από τους εμπλεκομένους.

Τελικά, αν λάβει υπ’ όψη κανείς την πολυπλοκότητα, την αβεβαιότητα και το απρόβλεπτο ακόμα και της πιο απλής και καλοπροαίρετης επικοινωνίας, θα πρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας τυχερούς αν και όταν καταφέρουμε να νοιώσουμε ότι πραγματικά επικοινωνήσαμε με κάποιον. Όταν αυτό αδυνατούμε να το καταφέρουμε, ίσως ο καλύτερος τρόπος είναι είτε η σιωπή είτε η (τακτική ή άτακτη) υποχώρηση.

Η ζωή είναι πολύ μικρή για να την αναλώνουμε έτσι...

ΓΠΚ

Υ.Γ. 1: Όλα τα ανωτέρω ισχύουν για πάσα μορφή επικοινωνίας: κοινωνική, οικογενειακή, φιλική, ερωτική!

Υ.Γ. 2: Πειράζει που εγώ δεν συμβιβάζομαι με ημίμετρα στον τομέα αυτό;

Υ.Γ. 3: Η ανάρτηση προορίζεται για όσους γνωρίζουν το σκοπό της!

Ποιος ταϊζει ποιον?

Απ' όσο ξέρω ποτέ(ας μην είμαι απόλυτος, σχεδόν ποτέ) ο άνθρωπος δεν ξεπέρασε το ένστικτο του για αυτοσυντήρηση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρώτα είναι αναγκασμένος από την φυση του να ικανοποιήσει τις βασικές του ανάγκες, να φάει, να πιεί, να βρει στέγη και μετά να ασχοληθεί με το γιατί ο ήλιος πάντα προβάλλει από την ανατολή. Στην αρχαία Αθήνα χτίστηκε ο Παρθενώνας αφού ειχε καλοταιστεί ο πληθυσμός της.
Ενώ είμαι καλοταισμένος όμως(και με το παραπάνω όπως ξέρει ο Νίκος και ο Otto), γυρνάω να δω και τα προβλήματα του διπλανού μου που μόνο λυμένα δεν είναι(αλλιώς θα ήμασταν όλοι καλοταισμένοι). Και γυρνάω όχι γιατί μου το ζητάει αλλά γιατί "ντριβελίζουν" εμένα.
Πολλές φορές οι "νοικοκυραίοι" έβλεπαν μια καλή κοινωνία ήσυχη και ειρηνική όπου όλα έβαιναν καλώς και υπήρχε ησυχία, τάξις και ασφάλεια και μόνη παραφωνία μια μερίδα φασαριόζων(ή και προβοκατόρων σύμφωνα με την πανσπουδαστική νουμ. 8) ανακάτευε την ωραία σούπα. Αυτή η μικρή μερίδα όμως κάποιες φορές(ίσως λίγες) έφερνε τον κόσμο τούμπα και ξαφνικά τα βλέπαμε όλα αλλιώς. Νομίζω πως αυτό εννοεί και στην σχετική του φράση ο Εντουάρντο Γκαλεάνο. Γιατί πολλές φορές κάποιοι ειναι/είμαστε καλοταϊσμένοι γιατί κάποιος μας ταϊζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Και ψαχνόμαστε αν ξαφνικά αυτός εκλείψει.
Επομένως και για να καταλήξω κάπου είναι πολύ σχετικό το αν υπάρχουν προβλήματα, αν είναι λυμένα και κυρίως υπέρ ποιου είναι λυμένα! Βέβαια αυτό δεν αναιρεί την υποχρέωση κάποιων από εμάς (ακούς Νίκο) να μειώσουμε λίγο το...τάισμά μας!

Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2008

Αν δεν είσαι μέρος της Λύσης, είσαι μέρος του Προβλήματος

Ως καθωσπρέπει καλοταϊσμένος, ασχολούμενος με αυτιστική εμμονή, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, με θέματα ήδη λυμένα, πήρα τον Λάμπρο χθες το απόγευμα και πήγαμε στην πορεία για την 17Ν. Αυτονόητο είναι, αλλά το αποσαφηνίζω για σένα Η.Θ., που είσαι δύσπιστος, ότι εκτός από μια καλή ευκαιρία για περπάτημα, έτσι ώστε να πέσει λίγο η καλοταϊσμένη κοιλιά μου, θεώρησα τη συμμετοχή μου στην πορεία αναγκαία. Όχι μόνο ως χρέος απέναντι σε αυτούς που ανέτρεψαν τους άρρωστους συνταγματάρχες, αλλά κυρίως ως αντίδραση απέναντι σε όλους αυτούς που θεωρούν τα προβλήματα λυμένα.
Το Σάββατο βγήκαμε με τα παιδιά και συζητήσαμε για λίγο τη φράση της Πέμπτης, ότι η Φούσκα αποτελείται από «μια ομάδα καλοταϊσμένων που ασχολείται με προβλήματα που έχουν ήδη λυθεί» (συγχωρέστε μου την πιθανή αλλοίωση της φράσης, ήταν βράδυ, είχαμε φάει και πολύ!!!).
Αυτό που μας ενόχλησε ήταν η ταμπέλα: Καλοταϊσμένοι. Χμ, για υποτιμητικό και ειρωνικό ακούγεται, ωστόσο πέρα για πέρα αληθές. Σε αυτό σταθήκαμε, αυτό μονοπώλησε την κουβέντα μας, αυτό σχολιάζει η προηγούμενη ανάρτηση. Κάναμε καλά; Κατά την άποψή μου όχι.
Χάσαμε το ουσιώδες, το σημαντικό. Ποιο είναι αυτό; Μα η συνέχεια της φράσης, δηλ. τα «προβλήματα που έχουν ήδη λυθεί». Αλήθεια ε; Λύθηκαν τα προβλήματα; Για να δούμε…
Το γεγονός ότι εγώ, εμείς, εσύ Η.Θ., έχουμε λύσει τα βασικά μας προβλήματα, δεν σημαίνει ότι το πρόβλημα λύθηκε και για τον υπόλοιπο κόσμο που ζει στη στέρηση, την πεινά και την αρρώστια που σε μεγάλες περιοχές παίρνει εφιαλτικές διαστάσεις.
Η ψευδαίσθηση ότι ζούμε σε μια κοινωνία δικαιοσύνης, ισότητας και ελευθέριας, αναγνωρίζουμε ότι αφορά μόνον εμάς και όχι μια μεγάλη μερίδα συνανθρώπων μας, που ζουν στα κατώτατα ανεκτά όρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Για αυτούς βλέπεις το πρόβλημα παραμένει άλυτο.
Και άλλα πολλά παραδείγματα θα μπορούσα να αναφέρω, αλλά το θεωρώ περιττό. Δεν έχω και πολύ χρόνο, πρέπει να πάω για φαί…
Αναμένω απάντηση.

Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2008

Οι καλοταϊσμένοι

Ήταν η πρώτη φορά που δεν μπορούσα να καταλάβω αν ο πρωινός πονοκέφαλος οφειλόταν στο ένα ποτήρι παραπάνω (αφού σε χαλάει τι το πίνεις;) ή στην ένταση και στην έκταση λόγων, σκέψεων και αντιπαραθέσεων. Ίσως να ήταν και τα δυο. Ίσως, επιπλέον όλων των άλλων να μην διατηρώ πλέον τις αντοχές της φοιτητικής ζωής μου σε αυτή την ίδια πόλη.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η χθεσινή συνάντηση στην Πάτρα, έχει δύο - τρία χαρακτηριστικά τα οποία της προσδίδουν ιδιαίτερη σημασία και για την Φούσκα. Για σήμερα θα μείνω μόνο σε ένα. Αν καταφέρω θα επανέλθω.

Μακράν το καλύτερο που άκουσα στο χθεσινό τραπέζι ήταν εκείνη η φράση που αφορούσε εμάς και τη Φούσκα: «μια ομάδα καλοταϊσμένων που αναλώνει το χρόνο της σε θέματα που έχουν ήδη λυθεί» (συγχωρέστε μου την πιθανή αλλοίωση της φράσης, ήταν βράδυ, είχαμε πιεί και λίγο...).

Ξύπνησα με τη φράση στα αυτιά μου και μου ξαναήρθε μερικές ακόμα φορές κατά το τρίωρο ταξίδι στο Ιόνιο. Ο «ποιητής» και φίλος που ευθύνεται για αυτή την κριτική, μάλλον έχει δίκιο, πολύ δίκιο. Το «καλοταϊσμένοι» κανείς μας δεν το αμφισβήτησε. Εξάλλου σύμφωνα με τη χθεσινή ετυμηγορία, αν κοιτάξουμε γύρω μας τον κόσμο (και όχι ψηλά στην πυραμίδα όπως προέτρεπε ο Backbencher) θα διαπιστώσουμε ότι ήμασταν αφάνταστα τυχεροί (ενδεχόμενα, προκλητικά τυχεροί) στη ζωή μας. Ως «καλοταϊσμένοι» αποκτήσαμε την πολυτέλεια να σκοτώνουμε το χρόνο μας με θέματα, λυμένα ή άλυτα.

Το κατά πόσο είναι λυμένα τα θέματα με τα οποία κατά καιρούς αναλωνόμαστε, είναι μια ενδιαφέρουσα συζήτηση αλλά θα την προσπεράσω υποθέτοντας ότι ο «ποιητής» βλέπει τα μεγάλα ζητήματα της ζωής «μισο-λυμένα» ενώ εμείς (ως «καλοταϊσμένοι» πάντα) τα βλέπουμε «μισο-άλυτα».

Αναγνωρίζω την αλήθεια της πρότασης και πραγματικά ντρέπομαι για το «καλοταϊσμένο» της ζωής μου εν μέσω τόσης πείνας και τόσης δυστυχίας γύρω μας. Παρ’ όλα αυτά στον αγαπητό φίλο έχω να θέσω έναν απλό προβληματισμό: από όλους αυτούς που προηγήθηκαν της εποχής μας και φέρονται να έχουν λύσει τα προβλήματα που κατά καιρούς μας απασχολούν, υπάρχει κανένας κακοταϊσμένος; Από τον Μάρξ και τον Ένγκελς μέχρι τον Κέινς και τον Φρήντμαν ή όποιον άλλον «δυνατό λύτη» του σταυρολέξου της ανθρωπότητας θυμηθεί κανείς, μπορείτε να μου υποδείξετε έναν νηστικό, έναν κακοταϊσμένο;

Όχι, το δικό μου καλοτάισμα δεν μπορεί να φτιάξει Μαρξ ή Φρήντμαν ή κάτι ανάλογου διαμετρήματος. Όμως, το φιλοσοφείν δεν ήταν ποτέ ιδίωμα των κατατρεγμένων, των πεινασμένων και των κολασμένων αυτής της γης. Το φιλοσοφείν, ανεξαρτήτως επιπέδου και αποτελεσματικότητας ήταν πάντα κάτι που ακολουθούσε το φαγητό και δη το επαρκές φαγητό. Αυτό το θεωρώ αυτονόητο αφού η αγωνία για την επιβίωση δεν σου αφήνει πολύ περιθώριο να σκεφτείς τι συμβαίνει γύρω σου.

Αυτό που δεν θεωρώ αυτονόητο είναι οι σκέψεις που κάνει ο καθένας μας μετά το καλοτάισμα!

ΓΠΚ

Υ.Γ. 1: Λαμπρινή, συγνώμη για την κωδική ονομασία (αν σε απογοήτευσα), είναι στη φύση μου!
Υ.Γ. 2: Αν δεν έχω πρακτικογράφο δίπλα μου δεν ξανατρώω εύκολα μαζί σας.

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2008

Ο αιώνας του εαυτού

Αγαπητοί φίλοι της Φούσκας,

στην αναζήτηση μας περί αλήθειας και άλλων "αιθέριων" εννοιών παρακαλώ προσθέστε και το "Ο αιώνας του εαυτού" από το www.tvxs.gr (η νέα προσπάθεια του Στέλιου Κούλογλου και της ομάδας του) στην συζήτηση μας, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον!

ΓΠΚ

Ο Χρόνος Κυλάει Αργά

Σχολιάζοντας την ανάρτηση του backbencher Όθων, εξέφρασα την άποψη ότι παρά το γεγονός ότι ΔΕΝ είμαι έτοιμος να υποστηρίξω την ανάγκη του κάθε φασίστα να διαδηλώνει τη μισαλλοδοξία του, είναι αναφαίρετο δικαίωμά του να το πράξει (άσε τον τρελό στην τρέλα του…).

Ωστόσο, επειδή, κατά την άποψή μου, η ελευθερία που πρέπει κανείς να (επι)ζητά, είναι η ελευθερία που δεν ταπεινώνει κανένα και δεν μειώνει την ελευθερία του άλλου, σας προέτρεψα να δείτε (ή να δούμε μαζί κάποια στιγμή) την ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ταινία The Last Supper (1995), η οποία πραγματεύεται το ζήτημα της ανοχής στη διαφορετική άποψη, όσο ακραία κι αν είναι αυτή, με απίστευτο τρόπο. Για αυτούς που δεν διάβασαν το σχόλιο (ακούς Λαμπρινή;) αντιγράφω:
Σε κάποιο σημείο της ταινίας, ένας από τους πρωταγωνιστές θέτει το εξής ερώτημα, στο οποίο εγώ δεν έχω ακόμα απαντήσει:
Ας υποθέσουμε ότι -με την ιστορική γνώση ενός σύγχρονου ανθρώπου- βρίσκεσαι σε μια μπυραρία του Μονάχου το έτος 1925, όπου συναντάς έναν νεαρό καλλιτέχνη, με το όνομα Αδόλφο Χιτλερ, ο οποίος αρχίζει και αναπτύσσει κάτι περίεργες θεωρίες περί της ζημιάς και του εκφυλισμού, που προκαλούν οι ξένοι (και ειδικότερα οι εβραίοι) στο γερμανικό έθνος, το οποίο βαδίζει σιγά-σιγά την οδό της απωλείας. Σου λέει επίσης ότι η λύτρωση μπορεί να έρθει μόνο με την απελευθέρωσή μας από τους εβραίους ή, αν αυτό δεν καταστεί εφικτό, με την εξολόθρευσή τους.
Τι κάνεις; Πως αντιδράς; Είσαι διατεθειμένος να κάνεις τα πάντα για να τον αποτρέψεις, να τον σταματήσεις; Θα μπορούσες να φτάσεις ακόμα και στη δολοφονία του;
Η΄, στο όνομα της ελευθερίας της έκφρασης, τον αφήνεις να αιματοκυλίσει τον κόσμο;

Επαναλαμβάνω ότι πρέπει όλοι να το σκεφτούμε λίγο, δεν είναι απλά τα πράγματα.
Τώρα θέλω να ασχοληθώ για λίγο και με την αποστροφή του backbencher Όθων σχετικά με το Ολοκαύτωμα (κακώς το έβαλες σε εισαγωγικά αγαπητέ Γιώργο). Προφανώς και το Ολοκαύτωμα δεν τίθεται εν αμφιβόλω για το αν έγινε ή όχι.
Τα ιστορικά στοιχεία για τις θηριωδίες είναι αδιαμφισβήτητα, έχει χυθεί αρκετή μελάνη για την περιγραφή τους και ο χώρος εδώ δεν επαρκεί ούτε για μια απλή απαρίθμηση.
Αυτό που νομίζω ότι ο backbencher Όθων είχε στην άκρη του μυαλού του με την προβοκατόρικη αυτή φράση είναι αν ένα γεγονός που είναι εδραιωμένο στη συνείδηση της πλειοψηφίας ως πραγματικό, έχει ο καθένας από μας δικαίωμα να το αμφισβητεί. Και ακόμα περισσότερο, αν μπορεί η πλειοψηφία, δια των κατά τόπους κυβερνήσεων, να ποινικοποιεί την αντίθετη άποψη. Εν προκειμένω ο backbencher Όθων διερωτάται αν είναι ορθή η απόφαση κάποιων Ευρωπαϊκών κρατών να θεσπίσουν ποινικούς νόμους, οι οποίοι επισύρουν ποινές σε όσους ιστορικούς(;) αμφισβητούν το γεγονός του Ολοκαυτώματος;
Αυτό είναι ένα άλλο εξαιρετικό ερώτημα που τέθηκε από τον backbencher Όθων, στην ιστορική προχθεσινή ανάρτησή του, η οποία κατά πως φαίνεται θα μας απασχολήσει για κάποιες μέρες ακόμα. Στο ερώτημα αυτό επιφυλάσσομαι να απαντήσω - όπως έγραψα – σε εύθετο χρόνο.

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2008

Ναζί (κανείς) ή να(μή)ζι

Είναι μια από τις μέρες που η σιδερένια μπάλα (που φοβίζει τον Παράκελσο) είναι στο μέγιστο δυνατό βάρος της. Ωστόσο εξαιτίας της προηγούμενης ανάρτησης ξεκλέβω λίγο από το χρόνο της ποινής μου για να γράψω δύο - τρία απλά πραγματάκια:
Αν αναγιγνώσκω ορθά την ανάρτηση του συνάδελφου Backbencher (εγώ είμαι κρυφός), του οποίου την ανταπόκριση στην πρόσκληση χαιρετίζω με ενθουσιασμό, το θέμα μας είναι η ελευθερία του λόγο, της αλήθειας και σκέτη η ελευθερία σε σχέση με τα όρια της. Τα παραδείγματα του Skokie και της Πάτρας είναι πολύ καλά για να αναλύσουμε το θέμα.
Αν το ζήτημα μας είναι η νομική - συνταγματική διάσταση της ελευθερίας (με ή χωρίς συνοδευτικά) θα συμφωνήσω με το πνεύμα της ανάρτησης του Backbencher δανειζόμενος τα λόγια του Albert Einstein (για την προπολεμική περίοδο των Ναζί): «Εφ’ όσον δεν γίνονται βίαιοι αφήστε τους να λένε ότι θέλουν».
Ωστόσο θα ήθελα να επισημάνω ότι γύρω από τις ανθρώπινες ελευθερίες έχουν στηθεί κάποια από τα αγριότερα εγκλήματα όλων των εποχών. Γιατί, όταν ζητάμε και διεκδικούμε ελευθερίες ένα πράγμα που θα πρέπει ως πολιτικά όντα να προσέχουμε και να αντιμετωπίζουμε είναι η χρήση τους ενάντια στις ανθρώπινες ελευθερίες και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Στις Η.Π.Α. το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου έχει χρησιμοποιηθεί στο ανώτατο ομοσπονδιακό δικαστήριο από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες για την κατάργηση πολιτειακών νόμων που προασπίζουν τα συμφέροντα των πολιτών και της κοινωνίας γενικότερα (βλ. “Gangs of America” by Ted Nace - http://www.gangsofamerica.com/). Ωστόσο, το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης είναι ατομικό και η διεύρυνση του στις απρόσωπες και αποποιούμενες ατομικής ευθύνης εταιρίες είναι λογικά και νομικά αστήρικτη.
Τα νομικά δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας του συναθροίζεσθε κλπ είναι αδιαπραγμάτευτα και υπ’ αυτή την έννοια κανένας δεν μπορεί με νομικά μέσα να αποτρέψει τις «τρομοκρατικές αποβάσεις» στην Πάτρα και το Skokie. Όμως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το πολιτικό περιεχόμενο των «αποβάσεων» εν ονόματι αυτών των ελευθεριών. Κάτι τέτοιο (αν και νομικά ορθό) θα ισοδυναμούσε με πολιτικό έγκλημα. Γιατί μπορεί να απάντησε έτσι όπως απάντησε ο θείος Αλβέρτος αλλά η αδιαφορία, η πολιτική ανικανότητα και η περιρρέουσα κατάσταση σε εσωτερικό και διεθνές επίπεδο άφησε την Ναζιστική ρητορική να γίνει βίαιη πράξη. Και φυσικά οι «αποβάσεις» για τον εκφοβισμό των εβραίων στο Skokie και για την «τακτοποίηση» των μεταναστών στην Πάτρα είναι πολιτικά γεγονότα που αν αφεθούν (μέσα στο πλαίσιο της ελευθερίας) χωρίς απάντηση αποτελούν μέτρο για τα ανακλαστικά και τις τάσεις μιας κοινωνίας.
Και η απάντηση -που σίγουρα δεν είναι ο περιορισμός της ελευθερίας οποιουδήποτε- πρέπει να έχει δύο μορφές. Από τη μία η Πολιτεία οφείλει να «προσέχει» αυτούς που εκπεφρασμένα κινδυνεύουν να γίνουν βίαιοι, όσο τουλάχιστον προσέχει τους εργάτες και τους φοιτητές που κατεβαίνουν σε μία διαδήλωση (είναι τόσο αποτελεσματικά βίαιοι στις απεργίες και τις διαδηλώσεις που μπορούν πιστεύω να υπερασπίσουν μερικούς μετανάστες από τις «λύσεις» μερικών ανεγκέφαλων). Από την άλλη πλευρά αυτό που χρειάζεται στην Πάτρα (δεν ξέρω τι έγινε τελικά στο Skokie), είναι η πολιτική αντίδραση ενός συγκεντρωμένου πλήθους (ελπίζω) μεγαλύτερου σε αριθμό το οποίο θα αναμετρηθεί στο «μπόι» με την «αποβατική δύναμη» και θα αποδείξει ότι τα αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας εξακολουθούν να παραμένουν με το μέρος του αδύνατου, του κατατρεγμένου, του οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά ανίσχυρου. Η απάντηση τότε θα είναι καθαρά πολιτική! Και ελπίζω να υπάρχουν τέτοια αντανακλαστικά γιατί σε αντίθετη περίπτωση είμαστε ένα βήμα πριν την επανάληψη της ιστορίας.
Η ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερία του συνέρχεσθε, όλες οι ελευθερίες υπάρχουν για να χρησιμοποιούνται και από τις πλειοψηφίες και την κοινωνία στο σύνολο της, όχι μόνο από εξτρεμιστικές ομάδες.

ΓΠΚ

Υ.Γ. 1: Αντιαμερικανισμός και αντιφιλελεύθερες φωνές: εγώ διάβασα την ιστορία του τραγουδιού και γνωρίζοντας το ιστορικό υπόβαθρο των γεγονότων που συνδέονται με αυτό δεν θα το θεωρούσα «αντιαμερικανικό». Το να θυμάσαι και να σημειώνεις τα λάθη και τα εγκλήματα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής είναι αρκετά πατριωτικό (ακόμα και με την αμερικανική έννοια του όρου) και proamerican. Αυτό κάνουν άλλωστε εκατομμύρια αμερικανοί πατριώτες, αυτοί είναι οι πηγές μας. Όσο για τον αντιφιλελευθερισμό (που νομίζω ότι με αφορά περισσότερο) έχω φίλε Backbencher να ερωτήσω το εξής: εγώ σαν παλιός (πρώην) μαρξιστής έχω αναγνωρίσει την ασυνέπεια, τις ελλείψεις και την ανάγκη αναθεώρησης της κοσμοθεωρίας μου, εσύ δεν βλέπεις καποια ανάλογη ανάγκη για τον φιλελευθερισμό; Σε παρακαλώ να το σκεφτείς και σε προσκαλώ να μου απαντήσεις.

Υ.Γ. 2: «επιζώντες του Ολοκαυτώματος -το οποίο σαν ιστορικό γεγονός αμφισβητώ»: διαβάζω σωστά; Μπορείς να επεκταθείς επί του θέματος ώστε να κατανοήσω την άποψη σου; Γιατί εγώ δεν αμφισβητώ το «Ολοκαύτωμα» ή όπως αλλιώς λέγεται η μαζική εξόντωση τόσων εκατομμυρίων εβραίων από τους Ναζί. Αμφισβητώ όμως το Θεό που μας κληροδότησαν (και κυρίως την αγαθότητα του) καθώς και την αποκλειστικότητα του δικαιώματος τους να ζήσουν μόνοι στους Ιερούς Τόπους χωρίς να υπολογίζουν και το ταυτόχρονο και ταυτόσημο δικαίωμα των Παλαιστινίων.

Υ.Γ. 3: Στα υπόλοιπα σημεία της ανάρτησης θα επανέλθω όταν χαλαρώσει η αλυσίδα μου. Εν’ τω μεταξύ αναμένω παρέμβαση φίλου Νίκου, n’est pas?

Υ.Γ. 4: Σκεφτείτε να μην υπήρχε και εκείνη η «σιδερένια μπάλα» ...

Σάββατο 8 Νοεμβρίου 2008

Skokie

Με αφορμή ένα δημοσίευμα τοπικής εφημερίδας που δεν ξέρω αν απλώς κινδυνολογούσε όταν ανέφερε ότι η Γ.Σ. (ακροδεξιά οργάνωση) θα κάνει απόβαση στην Πάτρα για να ξεκαθαρίσει μια και καλή το πρόβλημα των μεταναστών με κάθε πρόσφορο δημοκρατικό τρόπο και μιας και το blog το διακρίνει ένας άκρατος αντιαμερικανισμός (αρκεί μια γρήγορη ματιά στα δεξιά της σελίδας) και οι αντιφιλελεύθερες φωνές συνεχώς πληθαίνουν μέσα στη φούσκα, μου ήρθε στο μυαλό μια παλιά ιστορία η οποία για μένα αφενός καθορίζει κατά ένα μεγάλο μέρος τα όρια της ελευθερίας του Λόγου αφετέρου εμμέσως απαντά σε κάποια από τα ερωτήματα που θέτει ο φίλος μου στην προηγούμενη ακριβώς από τη δική μου ανάρτηση. Για να αρχίσω από το τέλος της ανάρτησης η απάντηση είναι ΟΧΙ, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης και εφαρμογής βασικών ατομικών ελευθεριών. Σε μια ελεύθερη πολιτεία δεν είμαστε ικανοί όχι μόνο να «βαφτίσουμε» μια αλήθεια, όπως λες, πόσο μάλλον να την συντηρήσουμε στους κόλπους της ως τέτοια, αν αντιλαμβάνομαι σωστά τον όρο «σερβίρουμε». Ακόμα και στη φερόμενη ως γενέτειρα και έδρα του φιλελευθερισμού τα πανίσχυρα λόμπι. -δεν ξέρω αν ως επαγγελαμτίας λομπίστας θα είχες μέλλον στην Ελλάδα αφού τα συμφέροντα των μερών ικανοποιούνται σε τέτοιο βαθμό λόγω της διαφθοράς που τέτοια επαγγέλματα στερούνται λόγο ύπαρξης- συναντούν σκοπέλους στη διάδοση και στο «σερβίρισμα» θέσεών τους ακριβώς γιατί η ελευθερία του λόγου οδηγεί αργά η γρήγορα στην αποκάλυψη της αλήθειας όπως και αν την βαφτίσανε. Αυτός ο μηχανισμός έχει λειτουργήσει πολλάκις στο παρελθόν στην Αμερική. Στην προσπάθεια μου να απαντήσω μέσω της ανάρτησης στις ερωτήσεις σου που θα δικαιολογεί την αλλαγή του ψευδώνυμου μου από «backσιτερ» σε backbencher, παρασύρθηκα.
Το Skokie είναι ένα περίχωρο του Chicago της πολιτείας του Illinois, με μία πληθυσμιακή ιδιαιτερότητα, 30.000 από τις 70.000 κατοίκους του, εν έτη 1978 ήταν Εβραίοι. Όχι οποιοδήποτε Εβραίοι αλλά επιζώντες του Ολοκαυτώματος -το οποίο σαν ιστορικό γεγονός αμφισβητώ- και απόγονοι αυτών. Μια ομάδα Ναζί, μέλη του «National Socialist Party of America (Nazis)» θέλησε να διαδηλώσει στη συνοικία των Εβραίων και όπως ήταν «αναμενόμενο» για κάθε Δημοκράτη και σύγχρονο υπερασπιστή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το συμβούλιο της πόλης αρνήθηκε να δώσει άδεια. Το δημοτικό συμβούλιο εξαρτούσε την άδεια ακόμα και από την καταβολή εγγύησης ενός τεράστιου χρηματικού ποσού, απαγόρευε τη χρήση του συμβόλου της σβάστικας, επιχειρηματολογούσε υπέρ της απαγόρευσης να διαδηλώσουν οι Ναζί λέγοντας ότι μνήμες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν ακόμα νωπές, οι πληγές που προκάλεσε σε αυτούς ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος ήταν ακόμη ανοιχτές, οι οποίες (πληγές) θα «ανάγκαζαν» τους επιζώντες να παρακολουθήσουν μια τέτοια «διαδήλωση» η οποία θα πυροδοτούσε την εβραϊκή κοινωνία της πόλης να ξεσπάσει με βία εναντίον των διαδηλωτών. Την υπεράσπιση των Ναζί, υπέρ του δικαιώματός τους να παρελάσουν, ανέλαβε η μεγαλύτερη αμερικάνικη οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η American Civil Liberties Union (ACLU). Μόνο η ανάληψη της υπεράσπισης κόστισε στην εν λόγω οργάνωση τα μισά της μέλη και είδε τις δωρεές προς αυτή από πολίτες να μειώνονται δραματικά. To Supreme Court της πολιτείας του Illinois ήρε τη σύγκρουση των δικαιωμάτων αποφασίζοντας «ότι κάτοικοι του Σκόκι δεν ήταν αναγκασμένοι να παρακολουθήσουν την παρέλαση ως εκ τούτου το συνταγματικό δικαίωμα της -ελευθερίας- του συνέρχεσθαι (δική μου ελεύθερη μτφ.) δεν ήταν δυνατό να περιοριστεί».
Το πανίσχυρο εβραϊκό λόμπι στην Αμερική δεν κατάφερε να εμποδίσει την εφαρμογή του Αμερικάνικου Συντάγματος (First Amendment, Right of Free Assembly) αφού δεν βρέθηκε ανώτερο ή ανώτατο δικαστήριο των Η.Π.Α, να υποστηρίξει την καθόλα αντισυνταγματική απαγόρευση της διαδήλωσης από μέλη του κόμματος. Μολονότι οι πιέσεις που δέχτηκε τόσο η Δικαιοσύνη όσο και η (ΑCLU) σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, δεδομένης τόσο της χρονικής στιγμής όσο και της δύναμης του μοχλού πίεσης δεν έκαναν -«αλήθεια» με τεκμηρίωση και αιτιολόγηση οποιαδήποτε θέση “. Τέλος, δεν πιστεύω στις δύο πλευρές όπως λες της αλήθειας αλλά στην μοναδικότητα της. Πιο πολύ όμως πιστεύω στην αναζήτηση της.


ΥΓ (1) : Θέλω να με πληροφορήσει κάποιος αν με την πιο πάνω ανάρτηση έχω διαπράξει ποινικό αδίκημα σε μία τουλάχιστον χώρα της Ε.Ε. καθώς και αν η ποινικοποίηση της πράξης μου είναι ενάντια στο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης?

ΥΓ (2) Ευχαριστώ τον φίλο ΓΠΚ για την πρό(σ)κληση. Ειλικρινά δεν με προσκαλούν συχνά, αντιθέτως με προκαλούν.

ΥΓ (3) Είμαστε έτοιμοι εμείς οι ίδιοι να υποστηρίξουμε το δικαίωμα της να διαδηλώσει στην πόλη μας η Γ. Σ. ή οποιαδήποτε ακροδεξιά οργάνωση?

Creative Commons License
Skokieείναι υπό άδεια Creative Commons Αναφορά-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα Άδεια.
''Η δυαδικη υποσταση του Χριστου σταθηκε για μενα παντα βαθυ ,ανεξερευνητο μυστηριο.Η λαχταρα ,η τοσο ανθρωπινη ,η τοσο υπερανθρωπη ,να φτασει ο ανθρωπος ως στο Θεο - ή πιο σωστα να επιστρεψει ο ανθρωπος στο Θεο και να ταυτιστει μαζι του ,η νοσταλγια αυτη ,η τοσο μυστικη και πραγματικη ,ανοιξε μεσα μου πληγες και πληγες μεγαλες .
Απο τη νεοτητα μου ,η πρωταρχικη αγωνια μου ,απο οπου πηγαζαν ολες μου οι μεγαλες χαρες και οι πικρες ,ηταν τουτη .-η ακαταπαυστη ,ανηλεη παλη αναμεσα στη σαρκα και στο πνευμα .
Μεσα μου παμπαλαιες ανθρωπινες και προανθρωπινες σκοτεινες δυναμεις του Πονηρου ,μεσα μου παμπαλαιες ανθρωπινες και προανθρωπινες φωτερες δυναμεις του Θεου - και η ψυχη μου ηταν η παλαιστρα οπου οι δυο τουτοι στρατοι χτυπιουνταν κι εσμιγαν .
Αγωνια μεγαλη-αγαπουσα το σωμα μου ,και δεν ηθελα να χαθει-αγαπουσα την ψυχη μου ,και δεν ηθελα να ξεπεσει ,μαχομουν να φιλιωσω τις δυο αυτες αντιδρομες κοσμογονικες δυναμεις ,να νιωσουν πως δεν ειναι εχθροι ,ειναι συνεργατες ,και να χαρουν ,να χαρω και εγω μαζι τους την αρμονια....''
Afto einai ,ena tmima apo ton prologo ,enos apo ta agapimena mou vivlia.''O telefteos peirasmos'' tou N.Kazantzaki.
O prologos aftos graftike polla xronia meta to vivlio,eno theoreitai oti ,eixe simantiko rolo,stin ''epanaprosegisi'' tou siggrafea me tous ekklisiastikous kyklous pou ton eixan aforisei .Peripou tin idia epoxi ,ligo prin to telos tis zois tou ,egine kai h arsi toy aforismou tou siggrafea ,apo tin ekklisia.
Pistevo ,oti, o tropos ,me ton opoio proseggizei o siggrafeas to thema tis yparkxis tou theou einai monadikos .Aristotexnika ,dosmeno ,provlimatizei ton anagnosti ,bazontas ton na apofasisei ,poion apo tous dyo dromoys prepei na dialexei.
O protos dromos ,einai, oti yparxei mia ypertati dynami ,kapou stous ouranous.Exei ta xaraktiristika pou tou exoun dosei ,kyrios ,oi sixrones megales monotheistikes thriskeies ,kai pou oloi eimaste oikeioi.Mia kentriki morfi(xristos ,boydas,komfoukios ,moameth),h opoia presbebei tin yparxi aftis tis anoteris dinamis ,pou telika yperisxyei ton panton-''oraton te panton ,kai aoraton''.
O defteros dromos ,einai ,pio..poniros alla kai pio...duskolos ,pio...talaiporimenos.
O xristos einai enas apo emas .H upertati dynami brisketai krimmeni kapou mesa toy,kai anadyetai basanistika arga ,mesa apo prosopikes anazitiseis tou pneumatos kai toy somatos .
Pistebo ,akkradanta ,stin ''Fouska'' mas ,oxi mono os dexameni skepsis ,opos exo simeiosei polles fores ,alla ,kai os mixani problimatismou .Akrivos gia afto to logo ,tha proteino stous anagnostes na diabasoun to vivlio tou Kazantzaki kai tha simeioso oti ego exo dialexei to dromo mou ;eseis??
P.S.zito siggnomi gia to akalesthito tis dimosiefsis,alla doulevo se enan ipologisti xoris elliniko pliktrologio,kapou makria apo tin Ellada,exontas proetoimasei to proto meros tis dimosiefsis se Ellinika xomata.
H empnefsi omos ,den exei oute sunora ,oute patrida.Yposxomai na kallopiso tin selida ,molis mporo grigorotera

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2008

Μια πρό(σ)κληση για την πρό(σ)κληση...

Η Φούσκα μας μεγαλώνει. Η «άνοιξη της Φούσκας» ανέκραξε ο φίλος Νίκος σε ένα σχόλιο του. Οι αναρτήσεις πληθαίνουν, το ενδιαφέρον ανάβει, οι προ(σ)κλήσεις από τον αιρετικό φίλο δίνουν και παίρνουν.

Ωστόσο κάτι που με απασχολεί είναι η μετατροπή του φίλου Όθωνα σε «Backσίτερ» όπως λέει και το ψευδώνυμο του. Αν είναι η φυσική του τάση να λέει κάτι μόνο όταν έχει να πει κάτι, έχει καλώς. Αν όμως μετατράπηκε σε «Backσίτερ» από το πληθωρικό και δεσποτικό των αναρτήσεων τότε μήπως φίλε Όθωνα να κάνω εγώ λίγο «Backσίττινγ» και να σε απολαύσουμε στα προσεχώς με κάτι ενδιαφέρον που σίγουρα έχεις να πεις;

Η δική μου πρόκληση προς "he knows whom":

Διαβάζω τις προηγούμενες αναρτήσεις μας. Διαβάσω και τις δικές μου θέσεις για τον Φιλελευθερισμό και τα οντολογικά περί Θεού ερωτήματα. Και κάπου απορώ με μένα, απορώ με μας. Και ιδού η απορία μου προς την δικανικής κατεύθυνσης παρέα: με λίγη προσοχή (και τις δέουσες διορθώσεις) οι προηγούμενες αναρτήσεις θα μπορούσαν κάλλιστα να λένε ακριβώς τις αντίθετες «αλήθειες» (σχετικές και ατομικές πάντα) από αυτές που λένε. Η περί Θεού θέση μου με την προσθοαφαίρεση μερικών εδαφίων θα μπορούσε κάλλιστα να διδάσκεται σε κατηχητικό (που λέει ο λόγος). Όπως και οι απόψεις μου περί Μαρξισμού ή Φιλελευθερισμού. Και ερωτώ: μήπως τελικά είμαστε ικανοί να ντύσουμε μια οποιαδήποτε αλήθεια με λόγια και να την σερβίρουμε; Μήπως η συναναστροφή με την παρέα των νομικών (για μένα) και η δικανική παιδεία (για σας) μας επιτρέπει να κάνουμε «αλήθεια» με τεκμηρίωση και αιτιολόγηση οποιαδήποτε θέση; Τι θα εμπόδιζε τον Καρατζαφέρη, τον Ανδριανόπουλο, την Παπαρήγα, τον Alexis, τον Αρχιεπίσκοπο ή οποιονδήποτε άλλο από το να μας προσλάβει ως spokesmen; Τι σχέση έχει η οποιαδήποτε απάντηση σε αυτό το ερώτημα με την ατομική ηθική; Τι είναι αυτό που «νομιμοποιεί» σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο να τοποθετούμαστε από την μία και όχι την άλλη πλευρά της αλήθειας; Τι σημαίνουν οι όποιες απαντήσεις στα ανωτέρω ερωτήματα για μας;

Διατελώ ...

ΓΠΚ

Δεν υπάρχει Θεός...για την Σάρα

Θεός υπάρχει.

Λίγο Πριν τα Exit Polls Ήρθε η Λύτρωση

Σε συνέχεια μιας συζήτησης που κάναμε χθές, έλαβα σήμερα από τη Λαμπρινή ένα mail, που περιείχε το παρακάτω άρθρο της Ρίκας Βαγιάνη. Η κουβέντα μας συνοψίζεται στις έξι πρώτες σειρές του άρθρου. Ευτυχώς ένας Καναδός μας λύτρωσε.

Ενα γέλιο θα τη θάψει;
Γράφει η Ρίκα Βαγιάνη

Μήνες συμμετέχω στο παγκόσμιο πάρτι με θέμα «πόσο μισώ τη Σάρα Πέιλιν». Σε παρέες, σε διαδικτυακά στέκια, ακόμα και μέσα από τη στήλη αυτή, έπαιζα το παιχνίδι του «γουρουνιού με το κραγιόν».
Με μπόλικες τύψεις, ομολογώ. Συχνά φοβόμουν ότι κράζαμε και ξεφτιλίζαμε μια δυναμική γυναίκα που το μόνο της λάθος είναι ότι είναι βαθιά θρησκευόμενη, πατριώτισσα και συντηρητικών αρχών. Τότε, σε τι διαφέραμε εμείς από ένα γουρούνι με στυλό, ένα γουρούνι με μικρόφωνο, ένα γουρούνι με κάμερα;Η ραδιοφωνική φάρσα του άγνωστου σ' εμάς (μέχρι χτες) Καναδού παραγωγού με λύτρωσε από κάθε τύψη. Ο άνθρωπος, μέγας μάγκας, την έκανε να πιστέψει ότι μιλάει με τον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας και την άφησε να ξεφτιλιστεί διεθνώς. Δεν ήταν μια σκληρή φάρσα, θα την έλεγες και γενναιόδωρη. Μισό δράμι μυαλό να είχε η κυρία (αν της έχει αφήσει εγκέφαλο η θρησκοληψία και ο πουριτανισμός της), θα καταλάβαινε αμέσως ότι επρόκειτο περί πλάκας. Στη διάρκεια των έξι λεπτών που κράτησε αυτή η ιστορική συνομιλία, ο Καναδός τής έλεγε τέτοιες χοντράδες, που και ο πιο χαζός άνθρωπος του κόσμου θα καταλάβαινε ότι κάτι δεν πάει καλά. («Πάμε να σκοτώσουμε μωρά φώκιας, έχει τόση πλάκα να αφαιρείς μια ζωή»). Το κολακευμένο «θύμα» κακάριζε ασυναισθήτως (και αναισθήτως), πιστεύοντας ακράδαντα ότι έχει μπει πλέον στο «κλαμπ» των ισχυρών του πλανήτη. Ενας καταστροφικός συνδυασμός ημιμάθειας, βλακείας και ψωνάρας. Ο,τι ακριβώς φοβόμαστε σ' έναν άνθρωπο που ελέγχει τις τύχες του κόσμου. Πολλοί Αμερικανοί πολίτες δηλώνουν τρομοκρατημένοι στην ιδέα ότι από αύριο, η κυρία Πέιλιν μπορεί να τους κυβερνάει. Εμείς οι υπόλοιποι πολίτες της Γης, στην προοπτική ότι αυτά τα κρινοδάχτυλα ίσως βρεθούν σε απόσταση επαφής με το «κουμπί» που ελέγχει τα πυρηνικά των ΗΠΑ, πώς πρέπει να νιώθουμε;
Ανυπεράσπιστοι. Σαν «μωρά φώκιας».

Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2008

ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ ΤΙΠΟΤΕ ,ΔΕΝ ΕΛΠΙΖΩ ΤΙΠΟΤΕ ,ΕΙΜΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

Η δυαδικη υποσταση του Χριστου σταθηκε για μενα παντα βαθυ ,ανεξερευνητο μυστηριο.Η λαχταρα ,η τοσο ανθρωπινη ,η τοσο υπερανθρωπη ,να φτασει ο ανθρωπος ως στο Θεο - ή πιο σωστα να επιστρεψει ο ανθρωπος στο Θεο και να ταυτιστει μαζι του ,η νοσταλγια αυτη ,η τοσο μυστικη και πραγματικη ,ανοιξε μεσα μου πληγες και πληγες μεγαλες .
Απο τη νεοτητα μου ,η πρωταρχικη αγωνια μου ,απο οπου πηγαζαν ολες μου οι μεγαλες χαρες και οι πικρες ,ηταν τουτη .-η ακαταπαυστη ,ανηλεη παλη αναμεσα στη σαρκα και στο πνευμα .
Μεσα μου παμπαλαιες ανθρωπινες και προανθρωπινες σκοτεινες δυναμεις του Πονηρου ,μεσα μου παμπαλαιες ανθρωπινες και προανθρωπινες φωτερες δυναμεις του Θεου - και η ψυχη μου ηταν η παλαιστρα οπου οι δυο τουτοι στρατοι χτυπιουνταν κι εσμιγαν .
Αγωνια μεγαλη-αγαπουσα το σωμα μου ,και δεν ηθελα να χαθει-αγαπουσα την ψυχη μου ,και δεν ηθελα να ξεπεσει ,μαχομουν να φιλιωσω τις δυο αυτες αντιδρομες κοσμογονικες δυναμεις ,να νιωσουν πως δεν ειναι εχθροι ,ειναι συνεργατες ,και να χαρουν ,να χαρω και εγω μαζι τους την αρμονια.
--

Αν υπάρχει Θεός ...

Στη φιλοσοφία, «αφαίρεση» είναι η νοητική διεργασία κατά την οποία οι ιδέες αποστασιοποιούνται από τα αντικείμενα. Στην αφαίρεση ακολουθείται μια διαδικασία απλοποίησης κατά την οποία οι ξεκάθαρες λεπτομέρειες του αντικειμένου γίνονται ακαθόριστες, ασαφείς ή αόριστες προκειμένου στην ουσία της αφηρημένης ιδέας να εναπομείνουν μόνο εκείνα τα ελάχιστα χαρακτηριστικά που την ορίζουν. Έτσι π.χ. η μαθηματική ιδέα της σφαίρας είναι μια αφαίρεση των «σφαιρικών» αντικειμένων: μια μπάλα ποδοσφαίρου είναι ένα σφαιρικό αντικείμενο, αλλά για τον μαθηματικό η έννοια της σφαίρας ενσωματώνει όλα εκείνα τα (μαθηματικά) χαρακτηριστικά τα οποία είναι ανεξάρτητα των συγκεκριμένων υλικών ιδιοτήτων κάθε σφαιρικού αντικειμένου (π.χ. δερμάτινη μπάλα, γυάλινη σφαίρα κλπ).

Η οντολογία από την άλλη πλευρά είναι η μελέτη της φύσης του είναι, της ύπαρξης και της πραγματικότητας γενικότερα καθώς επίσης και των κατηγοριών της ύπαρξης και των σχέσεων τους

Θεωρώ τις ανωτέρω διευκρινήσεις απαραίτητες για να σημειώσω ότι ο φίλος Νίκος προκαλεί μια συζήτηση για την οντολογία της αφηρημένης έννοιας του Θεού. Πριν ανταποκριθώ στην πρόκληση, να επισημάνω μερικά στοιχεία της ανάρτησης του, που θα φανούν χρήσιμα στην πορεία:
  1. Αν περιοριστούμε στην ΑΕΚ για το οντολογικό ερώτημα της ύπαρξης του Θεού τότε η απάντηση είναι απλή: ΔΕΝ υπάρχει Θεός! Ο κάθε φίλαθλος ας δώσει την δική του ερμηνεία στην ετυμηγορία αυτή!
  2. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο συγκλονιστικές ιστορίες που αναφέρει σχετίζονται με την (πολύ συγκεκριμένη σε κάθε περίπτωση) αφηρημένη έννοια του θανάτου.
  3. Τα ερωτήματα και οι αναφορές του σε Camus και Sartre εντοπίζουν το οντολογικό ερώτημα (κυρίως) στο πεδίο της ηθικής.
  4. Καθώς έγραφα τις γραμμές αυτές αισθάνθηκα μια (αρκετά καλή σε ένταση) σεισμική δόνηση. Ελπίζω να μην είναι η άνωθεν διαμαρτυρία για το ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα. Θα συνεχίσω να γράφω αλλά αν γίνει δεύτερη ισχυρότερη θα το πάρω προσωπικά το θέμα!
Το οντολογικό ερώτημα για την ύπαρξη του Θεού είναι ίσως ένα από τα δυσκολότερα αλλά και από τα πιο ενδιαφέροντα φιλοσοφικά ζητήματα του ανθρώπου. Και το στοιχείο που το κάνει ιδιαίτερα δύσκολο είναι ότι η αφαιρετική διαδικασία που οδήγησε στην διαμόρφωση της σημερινής έννοιας του Θεού είναι αφ’ ενός μια διαδικασία με διάρκεια ίση τουλάχιστον με την διάρκεια ύπαρξης του ανθρώπου σε οργανωμένες κοινωνίες και αφ’ εταίρου μια διαδικασία η οποία για κάθε συγκεκριμένο άτομο πραγματώνεται σε ένα ορισμένο κοινωνικό, ιστορικό, πολιτισμικό, θρησκευτικό, ψυχολογικό και ατομικό περιβάλλον με συγκεκριμένες επιρροές, εικόνες και παραστάσεις. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι ίδιοι ακριβώς άνθρωποι θα δίναμε λιγότερο ή περισσότερο διαφοροποιημένες απαντήσεις αν βρισκόμασταν στο αναπαυτικό σαλόνι ενός ήρεμου και φιλόξενου δυτικοευρωπαϊκού σπιτιού του σήμερα, μέσα σε στρατόπεδο συγκέντρωσης ή έξω από την πόρτα του θαλάμου αερίων, έξω (ή μέσα) από την πόρτα ενός χειρουργείου, μπροστά από μία αγχόνη.

Υπάρχει και ένα άλλο πρόβλημα στην αντιμετώπιση του ερωτήματος: οι ίδιοι οι «φορείς» της πίστης στην ύπαρξη του Θεού - προφανώς και για τους λόγους που προανέφερα – αντικειμενοποιούν την αφηρημένη έννοια του Θεού και του προσδίδουν ιδιότητες οι οποίες μεταβάλλονται στο χώρο και στο χρόνο, πολλές φορές αλληλοσυγκρούονται και καθιστούν έτσι την αφηρημένη έννοια ιδιαίτερα εύπλαστη και μεταβλητή. Ίσως να συζητάμε για την ποιο εύπλαστη και ευμετάβλητη έννοια στην ιστορία της ανθρώπινης σκέψης χωρίς αυτό να μειώνει την πλαστικότητα (και ως εκ τούτου κατάχρηση και κακομεταχείριση) άλλων εννοιών (σκεφτείτε για παράδειγμα τα δεινά άλλων εννοιών όπως ελευθερία, δημοκρατία κλπ).

Για να αποφύγω όλα τα ολισθηρά μονοπάτια που προδιαγράφουν οι δυσκολίες που περιέγραψα και επιπλέον για οικονομία λόγων θα προσπαθήσω να ανταποκριθώ όσο πιο λακωνικά γίνεται στα ερωτήματα του φίλου Νίκου:

«Αυτές οι ιστορίες δίνουν απάντηση στο ερώτημα αν υπάρχει θεός ή όχι;» Σαφώς και δίνουν, αλλά δυστυχώς δεν δίνουν μόνο μία απάντηση, δίνουν πολλές απαντήσεις και μάλιστα διφορούμενες. Και οι απαντήσεις εξαρτώνται από τον ποιόν ρωτάς! Για τους κρατούμενους της πρώτης ιστορίας, ο Θεός κρεμάστηκε στο πρόσωπο ενός μικρού αγοριού γιατί μέσα από αυτό το γεγονός σκοτώθηκαν όλες εκείνες οι άλλες αφηρημένες έννοιες που συνδέονται με την έννοια του Θεού: η αγάπη, ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας, όλα αυτά χάθηκαν σιγά - σιγά και βασανιστικά μαζί με την πνοή του μικρού παιδιού. Στην δεύτερη ιστορία ο Θεός καταδικάστηκε για την απουσία του που ισοδυναμούσε με ωμότητα και προδοσία. Και σε αυτή την περίπτωση αυτό που απουσίαζε ήταν οι συνοδευτικές του Θεού αφηρημένες έννοιες. Οι δύο ιστορίες κρύβουν μέσα τους μία αλήθεια που ακόμα και εγώ, ως συνειδητοποιημένος άθεος, δεν μπόρεσα ποτέ να αρνηθώ: αν υπάρχει Θεός τότε αυτός ενυπάρχει μέσα στους ανθρώπους και εκφράζεται μέσα από αυτούς. Είναι κάτι σαν τον «ενυπάρχων Θεό» του Σπινόζα στον οποίο πίστευε και - ο επίσης άθεος - Albert Einstein. Αν θέλεις να τιμήσεις ένα Θεό, αν θέλεις να πιστέψεις σε Θεό τότε κοίτα γύρω σου τους ανθρώπους, υπάρχουν αρκετοί Θεοί για να λατρέψεις, να αγαπήσεις και να τιμήσεις. Με βάση τις δύο ιστορίες, ότι και αν είναι αυτό που αποκαλούμε Θεός, ή δεν υπάρχει (τουλάχιστον όπως το περιγράφουν οι πιστοί) ή πράγματι ήταν τραγικά απών όπως απεφάνθη το δικαστήριο πριν την προσευχή.

«Υπάρχει ανάγκη να πιστεύουν οι άνθρωποι σε μια ανώτερη δύναμη, να πιστεύουν στον Θεό;» Θυμάμαι τον παπά που μας δίδασκε θρησκευτικά στο γυμνάσιο (ένας πράγματι μορφωμένος θεολόγος που συνήθιζα να προκαλώ αφήνοντας του φιλοσοφικά άρθρα από το Ριζοσπάστη πάνω στο θρανίο μου, έτσι για να ανάψει η συζήτηση) να χρησιμοποιεί ένα επιχείρημα που δύσκολα μπορεί να προσπεράσει κανείς:
η ύπαρξη τόσων θρησκειών στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυτή η αυθόρμητη αναζήτηση της ανθρωπότητας για το θείο είναι απόδειξη ότι υπάρχει Θεός και μέσα μας είναι ενσταλαγμένη η ανάγκη να τον αναζητάμε.
Πραγματικά, δεν ξέρω πως ακόμα και ένας άθεος μπορεί να προσπεράσει το ερώτημα χωρίς να το αντιμετωπίσει. Αν και οντολογικά και με την τυπική λογική το επιχείρημα του θεολόγου μας δεν είναι «απόδειξη» της ύπαρξης του Θεού, ωστόσο η θρησκεία είναι μια διαχρονική πραγματικότητα. Όσο και αν η μαρξιστική ρήση για τη θρησκεία ως το «όπιο των λαών» δίνει μια ερμηνεία για την χρήση (και κατάχρηση) της θρησκείας δεν ερμηνεύει τη γένεση της. Δύο λειτουργίες της θρησκείας που μπορεί κανείς να μελετήσει για να καταλάβει το φαινόμενο είναι η μεταφυσική της λειτουργία σε σχέση με το θέμα του θανάτου αλλά και της σημασίας και του σκοπού της ύπαρξης και φυσικά η πιο πρακτικά χρήσιμη απ’ όλες που είναι η ηθική λειτουργία. Προσωπικά δεν με πολύ-απασχολεί αν αυτό που αποκαλούμε Θεός είναι κάτι που όντως υπάρχει ή αν είναι ένα ανθρώπινο αφαιρετικό κατασκεύασμα που συμπυκνώνει μια σειρά από άλλες αφηρημένες έννοιες και απαντάει στα μεταφυσικά ζητήματα. Εξάλλου αν ο Θεός έχει τις ιδιότητες που του προσδίδουν οι πιστοί το θέμα αυτό δεν πρόκειται ποτέ να απαντηθεί με ένα επιστημονικό πείραμα. Το μόνο που μπορεί να κάνει η επιστήμη είναι όσο εξελίσσεται και επεκτείνεται να αφαιρεί από το χώρο τις θεότητας «χωράφια» που υπό το καθεστώς της άγνοιας κατείχε (π.χ. πολλά από τα ψυχικά νοσήματα που στο παρελθόν αποδίδαμε σε Θεούς και Δαίμονες έχουν σήμερα αποδοθεί σε χημικές διεργασίες του ανθρώπινου εγκεφάλου). Ενδεχόμενα να μην έχει καμία πρακτική αξία και κανέναν λόγο ύπαρξης η επιστημονική «απόδειξη» ή «διάψευση» της ύπαρξης του Θεού γιατί απλά δεν μπορεί να επιτευχθεί. Εκείνο όμως που έχει αξία και πρέπει να κατανοηθεί και να μελετηθεί και σε επιστημονικό αλλά και σε φιλοσοφικό επίπεδο είναι αυτή καθεαυτή η αλήθεια του επιχειρήματος του καθηγητή μας: θρησκείες υπήρχαν σε κάθε πολιτισμό. Γιατί; Αυτό το ερώτημα δεν πρέπει να ξεπερνιέται από κανέναν επιστήμονα και κανέναν φιλόσοφο χωρίς να υπόκειται στη βάσανο του ελέγχου.
Για να απαντήσω και στην ουσία του ερωτήματος: υπάρχει απόλυτη ανάγκη για κάποιους ανθρώπους να πιστεύουν σε μια ανώτερη δύναμη, να πιστεύουν σε κάποιο Θεό ή σε κάτι θετικό. Αν δεχθούμε τον Θεό και τη θρησκεία σαν νοητικό κατασκεύασμα που ενσωματώνει μια συστηματική της μεταφυσικής και της ηθικής τότε μάλλον όλοι μας πιστεύουμε σε κάποιου είδους Θεό. Εγώ το λέω άνθρωπο, το λέω ηθική και πιστεύω σε αυτό. Άλλοι θέλουν να του φορέσουν γένια, μανδύα, πολλή μοχθηρότητα και κακία και να το βάλουν σε εκκλησίες πριν πιστέψουν σε αυτό. Η ουσία όμως είναι ότι η μεταφυσική, η ηθική και οι γενικότερες υπαρξιακές ανησυχίες και θέσεις του καθενός μας είναι κάποιας μορφής θρησκεία, κρύβουν κάποιας μορφής Θεό έστω και αν αυτός δεν έχει οντολογική αλλά γνωσιολογική υπόσταση!
Στην ανάρτηση περί Φιλελευθερισμού τόνισα ότι η αποτυχία Μαρξισμού και Φιλελευθερισμού είναι ότι γύρω από αυτές τις οικονομοκεντρικές θεωρήσεις του ανθρώπινου φαινομένου στήθηκαν κοσμοθεωρητικές προσεγγίσεις και έγιναν κοινωνικο-ιστορικά πειράματα από τα οποία απουσίαζε ο ανθρωπισμός και η ηθική. Ε λοιπόν αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πιστεύω ότι οι θρησκείες και οποιεδήποτε πολιτικο-κοινωνικές κοσμοθεωρήσεις δεν αγνοήσουν αυτά τα δύο στοιχεία, θα είναι μακροβιότερες οποιασδήποτε άλλης κοσμοθεώρησης. Και για τον αναγνώστη που αβίαστα θα πει ότι είμαι εκτός θέματος παραλληλίζοντας Φιλελευθερισμό/Μαρξισμό με τη θρησκεία να υπενθυμίσω ότι δεν υπάρχει καμία θρησκεία απ’ όσες γνωρίζω που να μην έμπαινε στα χωράφια της κοινωνικής ζωής και δεν υπάρχει καμία οικονομικοκεντρική κοσμοθεώρηση που (έστω και αγνοώντας τα) να μην είχε επίδραση στα ηθικά, υπαρξιακά και ανθρωπιστικά ζητήματα.

«Υπάρχει ανάγκη για τον άνθρωπο να ανατρέχει και να παραμένει προσκολλημένος στο Απόλυτο, που προέρχεται από τον Θεό;» Το ερώτημα ετούτο διαφέρει στην ουσία του από το προηγούμενο και η απάντηση είναι διαφορετική. Το «απόλυτο που προέρχεται από το Θεό» είναι κάτι (που σε όποια σφαίρα και αν αναφέρεται) έχει κατά τη γνώμη μου δύο λειτουργίες: από τη μία βοηθάει τους αδύναμους και αδύνατους να βρουν το δρόμο και από την άλλη βοηθάει τους ισχυρούς να τον επιβάλλουν. Γιατί αν υπάρχει Θεός και αν ήμουν θεοσεβούμενος το μόνο που θα του αρνιόμουν είναι το «Απόλυτο» και αυτό όχι γιατί θα ήταν ξένο με την έννοια του Θεού αλλά γιατί θα ήταν δυσπρόσιτο στην ταπεινότητα μου. Το οποιοδήποτε απόλυτο «προέρχεται» από το Θεό δεν είναι τίποτε άλλο από μια απόλυτη ανθρώπινη (παρ)ερμηνεία, άρα όπλο σε λάθος χέρια. Αν υπήρχε Θεός θα ήθελα να μου επιτρέψει την εξερεύνηση και την αναζήτηση, την απορία και τον έλεγχο. Αν υπήρχε Θεός θα ήθελα να έχω μαζί του την σχέση διερεύνησης και αναζήτησης που είχε ο Καζαντζάκης και πολλοί άλλοι των οποίων η έμφυτη αναζήτηση της αλήθειας βαφτίστηκε από τους ερμηνευτές του «Απόλυτου» ως αθεΐα.
Στον άνθρωπο υπάρχει η τάση να απολυτοποιεί, αποδίδοντας στο Θεό πράγματα στα οποία έχει την ανάγκη να παραμείνει προσκολλημένος για να οριοθετήσει την ύπαρξη του, την ηθική του και για να δώσει απάντηση στα προβλήματα που τον απασχολούν.
Η χριστιανική θρησκεία αντιμετωπίζει ιδιαίτερα σκληρά και απάνθρωπα (για τα χριστιανικά μέτρα) τους αυτόχειρες. Οι αυτόχειρες δεν δικαιούνται νεκρώσιμη λειτουργία, δεν τους «διαβάζει ο παπάς». Πίσω από αυτή την στάση υπάρχει το δόγμα ότι την ζωή την έδωσε ο Θεός και ακόμα και αν είναι η δική σου δεν έχεις δικαίωμα να την αφαιρέσεις. Αν και θα περίμενα το ίδιο να κάνει η θρησκεία και για τους αιμοσταγείς «προστάτες» της (όπως π.χ. ήταν ο Κωνσταντίνος και η Ελένη που τιμούμε ως Αγίους) στο πρακτικό αποτέλεσμα του δόγματος προσυπογράφω ανεπιφύλακτα. Στην προσωπική μου θεολογία το μεταφράζω ως εξής: ότι σκατά και αν έχει αυτή η ζωή είσαι ως άνθρωπος υποχρεωμένος να τα αντιμετωπίσεις και να αγωνιστείς για να ζήσεις, δεν έχεις ποτέ δικαίωμα να το βάζεις στα πόδια μπροστά στα προβλήματα, ότι και αν είναι αυτά. Και η αυτοκτονία, αν δεν οφείλεται σε ψυχικό νόσημα αλλά σε συνειδητή επιλογή είναι πολλές φορές ο ευκολότερος τρόπος να το βάλεις στα πόδια!

«Να ερμηνεύει την ηθική απόλυτα; Είναι αυτός ο μόνος τρόπος που μπορεί ο άνθρωπος να αποφύγει στο μέλλον θηριωδίες ναζιστικού τύπου;» Για το να ερμηνεύσει την ηθική απόλυτα νομίζω απάντησα: η θεοποίηση της ηθικής βοηθάει τους αδύναμους ή τους ισχυρούς για διαφορετικούς λόγους τον καθένα. Ωστόσο ακόμα και χωρίς την παραδοχή Θεού η απολυτοποίηση της ατομικής ηθικής δεν είναι τίποτε άλλο από τον καθορισμό των ορίων της ατομική ύπαρξης. Αν αποδέχομαι κατ’ απόλυτο τρόπο ότι δεν θα σκοτώσω για να φάω τον διπλανό μου έστω και αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να επιβιώσω, τότε καθορίζω τα όρια της ηθικής και της ύπαρξης μου (το παράδειγμα μου ακραίο αλλά σκεφτείτε τι γίνεται στις ελάχιστες περιπτώσεις που σε ακριβώς αυτό το παράδειγμα δεν τηρήθηκε ο κανόνας). Για αυτό το σκοπό δεν είναι για όλους τους ανθρώπους απαραίτητη η παρουσία Θεού. Με ή χωρίς Θεό η απολυτοποίηση της ηθικής είναι μια μορφής ατομική «νομοθεσία» της ύπαρξης.
Για το δεύτερο ερώτημα η ατομική μου απάντηση είναι σαφώς αρνητική. Σκεφτείτε το έθνος (ή την πολιτική εξουσία για να μην μπούμε στα θέματα συλλογικής ηθικής και ευθύνης που έχουν έναν επιπλέον βαθμό δυσκολίας) που εξολόθρευσε έξι εκατομμύρια εβραίους για να εξασφαλίσει την καθαρότητα του, ή τους κανίβαλους εγκληματίες της πολιτισμένης σύγχρονης κοινωνίας. Αυτές τις θηριωδίες καμία θρησκεία, καμία απόλυτη ηθική δεν τις αποτρέπει. Μπορεί η θρησκεία και η απόλυτη ηθική να ενισχύουν (ή άλλοτε να αποδυναμώνουν) κάποιες αντιστάσεις της κοινωνίας συνολικά αλλά η ανθρώπινη φύση είναι απόλυτα σχετική! Στην ταινία Death and the Maiden (Roman Polanski, 1994) η ηρωίδα συναντά και εγκλωβίζει στο σπίτι της τον πρώην βασανιστή της και προσπαθεί με την βία να αποσπάσει την ομολογία του ότι ήταν πράγματι ο βασανιστής της. Όταν τελικά το καταφέρνει αυτό που συγκλονίζει είναι η ομολογία του η οποία δείχνει έναν άνθρωπο που η ισχύς, η εξουσία και η δύναμη «ξύπνησε» μέσα του τα πιο απάνθρωπα και σαδιστικά ένστικτα. Δεν ξέρω αν είμαστε, δεν νομίζω ότι είμαστε, όλοι ικανοί να διαπράξουμε πράγματα που ξεπερνάνε τα «όρια», τα όποια «όρια» θέτουμε στην ύπαρξη μας. Αντίθετα πιστεύω ότι το «καλό» ή το «κακό» το κάνουμε γιατί «είναι στη φύση μας» (την ατομική φύση και ταυτότητα του καθενός) όπως λέει και ο γνωστός μύθος με τον σκορπιό και το βάτραχο. Απλά σε μερικούς ανθρώπους αυτή η «φύση» χρειάζεται ευκαιρίες και πλαίσιο για να εκφραστεί. Η θρησκεία και η απόλυτη ηθική δεν μας προστατεύει από το γεγονός ότι η ανθρώπινη φύση είναι σχετική και δεν μπορεί να εξαλείψει αυτή την αλήθεια. Μπορεί ίσως να επηρεάσει το πλαίσιο και να αποτρέψει την έκφραση της «φύσης» του καθ’ ενός αλλά δεν την εξαλείφει. Πιστεύω ότι μόνο αν κατανοήσουμε την σχετικότητα της ανθρώπινης φύσης, την σχετικότητα της ηθικής και την απόλυτη εξάρτηση τους από τις συνθήκες και το περιβάλλον στο οποίο ενυπάρχουν θα κατορθώσουμε να προλάβουμε, να περιορίσουμε και ενδεχόμενα να αποτρέψουμε θηριωδίες σαν αυτές που έζησε και εξακολουθεί να ζει η ανθρωπότητα. Γιατί η διαφορά μεταξύ αυτού που έγινε τότε και αυτού που γίνεται σε διάφορες γωνιές του πλανήτη την ώρα που εμείς γράφουμε είναι μόνο θέμα αριθμών!

«Αν υποθέσουμε ότι η αλήθεια δεν υπάρχει, δηλαδή ότι δεν υπάρχει μια βάση απόλυτης ηθικής, τότε έχει αλήθεια και η απόρριψη της βίας;» Είναι διαφορετικό το να μην υπάρχει αλήθεια και διαφορετικό το να μην υπάρχει απόλυτη αλήθεια. Το αυτό ισχύει αν διατυπωθεί και για την ηθική. Υπάρχει αλήθεια, υπάρχει ηθική απλά δεν μπορούν να είναι άκαμπτες και απόλυτες, δεν μπορούν να μη λαμβάνουν υπόψη τους τη σχετικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και της ανθρώπινης φύσης. Από την δική μου ανάγνωση και οπτική το να θέτουμε απόλυτες αξίες (ότι πρέπει να είμαστε τίμιοι, ότι δεν πρέπει να λέμε ψέματα) είναι σαν να αγνοούμε ότι η τιμιότητα και η αλήθεια κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι απόλυτες οντολογικές κατηγορίες της ανθρώπινης φύσης γιατί παρ’ όλα τα ηθικά διδάγματα αιώνων κυκλοφορούν και ψεύτες και άτιμοι. Για να μην πω ότι λίγη ψευτιά και ατιμία υπάρχει μέσα και στους ποιο ενάρετους ανάλογα με το σε ποιο πλαίσιο θα τοποθετηθούν ή από ποια οπτική θα θεωρηθούν. Στην ηθική την οντολογία και τους άλλους συναφείς τομείς που άπτονται του θέματος μας δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα πλήρως η αντίστοιχη «θεωρία της σχετικότητας». Η απόλυτη αλήθεια και η απόλυτη ηθική δεν αποτελούν εγγύηση για την απόρριψη της βίας, αντίθετα μάλιστα η βία πολλές φορές ενδύθηκε απολυτοποιημένα εκτρώματα αλήθειας και ηθικής. Η απολυτοποίηση της αλήθειας και της ηθικής είναι μία μορφή επιβολής τους στην ανθρώπινη φύση. Αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς η ανθρώπινη φύση είναι πολύ σχετική για να μπει σε απόλυτα κουστούμια. Αν η σχετική αλήθεια και η σχετική ηθική προέρχονται από την κατανόηση του ανθρώπου (η θεωρία της σχετικότητας που προανέφερα ότι μας λείπει) τότε έχουμε καλύτερες πιθανότητες να κατανοήσουμε, να προλάβουμε και ενδεχόμενα να αποτρέψουμε την βία που ξεπερνά τα ανθρώπινα όρια.

Γνωρίζοντας ότι το θέμα παραμένει ανοιχτό και μετά την παρέμβαση μου αποχωρώ...

ΓΠΚ

Υ.Γ.: Μπορείς να μου εξηγήσεις, φίλε Νίκο γιατί μετά από όλα αυτά, θα πρέπει να δώσουμε εξετάσεις το Σεπτέμβρη;

Εδώ είναι, νάτος - κρέμεται εδώ σ'αυτήν την αγχόνη

Το τελευταίο διάστημα, ειδικά μετά τις επαναλαμβανόμενες αποτυχίες της ΑΕΚ, έχει αρχίσει να με απασχολεί πάλι το οντολογικό επιχείρημα για την ύπαρξη του Θεού.
Άνοιξα πάλι κάτι βιβλία που αναφέρονται στο θέμα και βρήκα δυο ιστορίες, που στο παρελθόν με είχαν ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕΙ. Το ίδιο ακριβώς έπαθα και τώρα.
Θέλω, λοιπόν, να ξεκινήσω το σχόλιό μου με την παράθεση αυτών των δυο περιστατικών από την εποχή του Ναζισμού και να αποπειραθούμε να κάνουμε μια κουβέντα για το θέμα. Παρακαλώ να διαβαστούν προσεκτικά.
Η πρώτη είναι αφηγημένη από τον νομπελίστα συγγραφέα Elie Wiesel.
Μια μέρα η Γκεστάπο κρέμασε ένα παιδί. Ακόμα και τα Ες – Ες είχαν ενοχληθεί από την προοπτική να κρεμαστεί ένα παιδί μπροστά σε εκατοντάδες θεατές. Το παιδί που, θυμάται ο Βήζελ, είχε το πρόσωπο «θλιμμένου αγγέλου», ήταν σιωπηλό, ζωηρά ωχρό και σχεδόν γαλήνιο καθώς ανέβαινε στην αγχόνη. Πίσω από τον Βήζελ, ένας από τους άλλους κρατούμενους φώναξε: «Που είναι ο Θεός; Που είναι;»
Το παιδί έκανε μισή ώρα να πεθάνει, ενώ οι κρατούμενοι ήταν αναγκασμένοι να το κοιτούν στο πρόσωπο. Ο ίδιος άνδρας ξαναφώναξε: «Που είναι ο Θεός τώρα;»
Και ο Βήζελ άκουσε μια φωνή μέσα του να δίνει την απάντηση: «Εδώ είναι, νάτος – κρέμεται εδώ σ’αυτήν την αγχόνη».

Υπάρχει μια άλλη ιστορία ότι μια μέρα στο Άουσβιτς, μια ομάδα εβραίων πέρασε τον Θεό από δίκη. Τον κατηγόρησαν για ωμότητα και προδοσία. Όπως και ο Ιώβ, δεν έβρισκαν παρηγοριά στις συνήθεις απαντήσεις στο πρόβλημα του κακού και του πόνου εν μέσω αυτής της φρίκης. Δεν μπόρεσαν να βρουν δικαιολογία για τον Θεό, ούτε ελαφρυντικά, έτσι τον κήρυξαν ένοχο και, πιθανότατα, άξιο της ποινής του θανάτου. Ο ραβίνος εξήγγειλε την ετυμηγορία. Ύστερα κοίταξε πάνω και είπε ότι η δίκη τελείωσε: ήταν ώρα για την βραδινή προσευχή.

Αυτές οι ιστορίες δίνουν απάντηση στο ερώτημα αν υπάρχει θεός ή όχι; Υπάρχει ανάγκη να πιστεύουν οι άνθρωποι σε μια ανώτερη δύναμη, να πιστεύουν στον Θεό; Υπάρχει ανάγκη για τον άνθρωπο να ανατρέχει και να παραμένει προσκολλημένος στο Απόλυτο, που προέρχεται από τον Θεό; Να ερμηνεύει την ηθική απόλυτα; Είναι αυτός ο μόνος τρόπος που μπορεί ο άνθρωπος να αποφύγει στο μέλλον θηριωδίες ναζιστικού τύπου;
Αν υποθέσουμε ότι η αλήθεια δεν υπάρχει, δηλαδή ότι δεν υπάρχει μια βάση απόλυτης ηθικής, τότε έχει αλήθεια και η απόρριψη της βίας;
Θέλω να κλείσω το σύντομο σημείωμά μου, με δυο φράσεις, γραμμένες από δυο ασυμφιλίωτα άθεους συγκαιρινούς φιλόσοφους.
Αν δεν πιστεύουμε σε τίποτα, αν τίποτα δεν έχει έννοια και αν δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε καμία αξία, τότε όλα είναι δυνατά και τίποτα δεν έχει σημασία. Χωρίς υπέρ και κατά ο δολοφόνος δεν έχει ούτε δίκιο ούτε άδικο. Μπορούμε να συνδαυλίζουμε τη φωτιά στα κρεματόρια, όπως ακριβώς θα μπορούσαμε να αφοσιωθούμε στην περιποίηση των λεπρών. Η κακία και η αρετή γίνονται σύμπτωση ή καπρίτσιο (Αlbert Camus «Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος»).
Με τον θεό εξαφανίζεται κάθε πιθανότητα να ξαναβρούμε τις αξίες ενός δυσανάγνωστου ουρανού. Δεν μπορεί να υπάρχει ένα καλό δεδομένο, εφόσον δεν υπάρχει καμία συνείδηση απεριόριστη και τέλεια για να το σκεφτεί. Δεν είναι γραμμένο σε κανένα μέρος ότι το καλό υπάρχει, ότι πρέπει να είμαστε τίμιοι, ότι δεν πρέπει να λέμε ψέματα (Ζ.Π. Σάρτρ «L'existentialisme est un humanisme», σχολιάζοντας τη διάσημη φράση του Ντοστογιέφσκι ότι «αν ο θεός δεν υπάρχει τότε τα πάντα ανατρέπονται»).

Ωχ!

Νίκο,
Σταμάτα τη "Φούσκα" να κατέβει!

ΓΠΚ

ΥΓ: ... ο οπαδός του Μιχαήλ!

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008

σπασιμο λαμπας-περεστροικα

αγαπητοι φιλοι
http://www.youtube.com/watch?v=6n6zO_FnnIw,
θα προσπαθησω να θεσω ,σε δημοσια θεα ,αυτη την φορα ,καποια θεματα τα οποια τεθηκαν τις τελευταιες μερες ,σε κατ'ιδιαν διαλογο , απο τον νικο ,τον γιωργο και απο εμενα .Θελω να επισημανω οτι οι διαλογοι και οι διαλογισμοι που αναπτυχθηκαν μεταξυ μας ,αυτες τις μερες καλο θα ηταν να τεθουν και σε δημοσια κριτικη και διαλογο απο ολους τους ταξιδιωτες της φουσκας . Και αυτο γιατι πιστευω στην δυναμικη της "φουκας" ως ,οχημα προβληματισμου ,και "δεξαμενη σκεψης ,"think tank" ,για ολους τους συνταξιδευοντες . "ολα τα επαναστατικα κομματα ,που χαθηκαν μεχρι σημερα ,χαθηκαν γιατι ειχαν παρει τα μυαλα τους αερα και δεν μπορουσαν να δουν που βρισκοταν η δυναμη τους και φοβουνταν να ομολογουν τις αδυναμιες τους .μα εμεις δεν προκειται να χαθουμε ,γιατι δεν φοβομαστε να ομολογουμε τις αδυναμιες μας και να μαθουμε να τις ξεπερναμε."-Β.Ι.ΛΕΝΙΝ 11ο Συνεδριο ΚΚΡ . "Συντροφοι!Το συνεδριο μας εδειξε οτι στο σημερινο σταδιο καμπης της κοινωνικης αναπτυξης ,το λενινιστικο κομμα στεκει στο υψος των ιστορικων καθηκοντων του .Εκ μερους των αντιπροσωπων που εκπροσωπουν ολο το κομμα μας ,θελω να πω πισω απο αυτο το βημα ¨εμεις οι κομμουνιστες ,τιμουμε την εμπιστοσυνη πουδειχνει σε μας ο Σοβιετικος λαος .Βαζουμε υπερανω ολων τα συμφεροντα του λαου ,της πατριδας ,του σοσιαλισμου και της ειρηνης .Δεν θα λυπηθουμε δυναμεις και ενεργητικοτητα για να κανουμε ζωντνη πραγματικοτητα τις αποφασεις του 27ου Συνεδριου του ΚΚΣΕ-Μ.ΓΚΟΡΜΠΑΤΣΟΦ 6/03/1986 παραλληλισμοι με την "φουσκα" και τους "ταξιδιωτες "της ,δεκτοι! το κλιπ της αναρτησης ειναι αφιερωμενο στο Γιωργο και σε ολους τους μοναχικους συνταξιδιωτες τησ "φουσκας" http://www.youtube.com/watch?v=6n6zO_FnnIw,

Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2008

Θα ήθελα να ήμουν...

Είναι βράδια σαν αυτό που κάτι με τρώει μέσα μου. Κάτι με σπρώχνει για αλλού.
Θυμάμαι παρόμοια βράδια στο Leeds να κοιτάζω από το παραθυράκι της κουζίνας του Rushdie τα φώτα των αυτοκινήτων που ταξίδευαν για τον M1. Εκείνα τα βράδια ήθελα να ήμουν μόνος ή με παρέα στο Φανάρι στο Αργοστόλι να αγναντεύω το Ιόνιο.
Αργότερα στην Πάτρα, σε εκείνο το μοναχικό δυάρι στην Πλατεία Πυροσβεστίου, ονειρευόμουν να επιστρέψω στο Santiago de Compostella, να καθήσω στο πάρκο και να αγναντέψω τα φώτα της παλιάς πόλης. Ύστερα σιγά - σιγά να γλιστρήσω στα στενά σοκάκια και να χαθώ ανάμεσα στον κόσμο, και τα φώτα των μαγαζιών ψάχνοντας τον Καθεδρικό.
Πολλές φορές που η δουλειά με δένει πιεστικά στη σιδερένια μπάλα μου, πίσω από τα κάγκελα του γραφείου μου, ονειρεύομαι ταξίδια πίσω στην πανεπιστημιακή ζωή, την έρευνα και τα αμφιθέατρα (αν και από άλλη πλέον θέση).
Τα βράδια στο σπίτι ονειρεύομαι ταξίδια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε μικρά χωριά και άγνωστα μέρη με ένα μικρό μαγνητόφωνο, μία φωτογραφική μηχανή να κυνηγάω εικόνες, ήχους και γεύσεις ζωής που εξαφανίζονται.
Απόψε όμως, απόψε, θα ήθελα να ήμουν φοιτητής, όχι όμως οποιοσδήποτε φοιτητής. Θα προτιμούσα να σπουδάζω Φιλοσοφία ή Πολιτικές Επιστήμες στη Αγγλία, την Ισπανία ή σε κάποια ξεχασμένη γωνιά της Ελλάδας. Και φυσικά όχι μόνος! Θα ήθελα συμφοιτητή μου το φίλο Νίκο. Και θα ήθελα συμφοιτητή το φίλο Νίκο για τον ίδιο λόγο (έναν από τους πολλούς) που συχνά απολαμβάνω την φιλία και την παρέα μας. Και εξηγούμαι: Υπάρχει μια διαλεκτική (με τη μαρξιστική έννοια) σχέση ανάμεσα μας που ποτέ δεν έχουμε συζητήσει. Εγώ την κατάλαβα έντονα από μία συζήτηση μας για την Αγγλία και το ποδόσφαιρο: μου έκανε εντύπωση η περιγραφή των εικόνων για την ιεροτελεστία της επίσκεψης στο γήπεδο, σημαντικού κομματιού της Αγγλικής κοινωνικής ζωής. Έζησα τρία χρόνια στην Αγγλία (πτυχίο) και για άλλα έξι την επισκεπτόμουν για τρεις με έξι μήνες κάθε χρόνο (το άτιμο το διδακτορικό). Είδα ελάχιστα πράγματα από την Αγγλία, συναναστράφηκα λίγο με τους ανθρώπους, έκανα λίγες παρέες. Δεν πήγα ποτέ για ποδόσφαιρο! Δεν γνώρισα όσα θα ήθελα να έχω γνωρίσει. Δεν συναναστράφηκα με όσους θα ήθελα να έχω συναναστραφεί. Βλέπετε, για δικούς μου (δικαιολογημένους ή αδικαιολόγητους) λόγους είχα «διαβατήριο» πρόσφυγα και μέτοικου. Οτιδήποτε ξέφευγε από το σκοπό και τον αγώνα ήταν προδοσία.
Ο φίλος μου ο Νίκος πρέπει να ήταν αλλιώς, ή τουλάχιστον αλλιώς τον έχω ζωγραφίσει στο μυαλό μου μέσα από τις διηγήσεις του. Από αυτά που έχω ακούσει, θα τον ήθελα συμφοιτητή - οδηγό στην Αγγλία να μου δείξει αυτά που δεν είδα και να μου γνωρίσει αυτούς που δεν γνώρισα, θα τον ήθελα συμφοιτητή - συνταξιδιώτη στα στενά του Santiago για να ανακαλύψει τις γωνιές που μου ξέφυγαν ή ως μοναχικός επισκέπτης απέφυγα να εξερευνήσω. Αν ήταν σε μια ξεχασμένη γωνιά της Ελλάδας θα τον ήθελα συμφοιτητή - συνεργάτη για να προσπαθήσουμε να ολοκληρώσουμε (στον Πανεπιστημιακό χώρο) αυτό που αφήσαμε ημιτελές στην πτέρυγα μάχης που συναντηθήκαμε εν μέσω «Παρμενίωνα».
Φίλε Νίκο, δύο ποτήρια κόκκινο κρασί και το έμφυτο βίτσιο μου να ονειροπολώ οδήγησαν το κείμενο της ανάρτησης ως εδώ. Ξέρω ότι είναι πολλά αυτά που μας κρατάνε από το να φτάσουμε Αγγλία ή Santiago και αρκετά από αυτά είναι πολύ γλυκά για να τα πεις εμπόδια. Ωστόσο οι ξεχασμένες γωνιές τις Ελλάδας είναι εδώ. Η πρό(σ)κληση είναι ανοιχτή (αν και αναγνωρίζω ότι είσαι ο αρχικός εμπνευστής της)! Εγώ απλά φροντίζω να την ενισχύσω έναντι της πραγματικότητας και των δυσχερειών που οσφρίζομαι στον αέρα.
Αφήνω την πρόσκληση ως φιάλη στο πέλαγο και αναμένω...

Ξέρω εγώ κάτι που μπορούσε Καίσαρ να σε σώσει
Κάτι που πάντα βρίσκεται σε αιώνια εναλλαγή
Κάτι που σκίζει τις θολές γραμμές των οριζόντων
Και ταξιδεύει αδιάκοπα την ατελείωτη γη
Κάτι που θα 'κανε γοργά να φύγει το κοράκι
Που του γραφείου σου πάντοτε σκεπάζει τα χαρτιά
Να φύγει κράζοντας βραχνά χτυπώντας τα φτερά του
Προς κάποια ακατοίκητη κοιλάδα του νοτιά

Μακριά πολύ μακριά να ταξιδεύουμε
κι ο ήλιος πάντα μόνους να μας βρίσκει
Εσύ τσιγάρο CAMEL να καπνίζεις ναι
κι εγώ σε μια γωνιά να πίνω Whiskey

Οι πολιτείες ξένες να μας δέχονταν
οι πολιτείες οι πιο απομακρυσμένες
Κι εγώ σ’ αυτές απλά να σε εσύσταινα
σαν σε παλιές γλυκές μου αγαπημένες

Κάτι που θα ‘κανε τα υγρά παράδοξα σου μάτια
Που αβρές μαθητριούλες τ’ αγαπούν και σιωπηροί ποιητές
Χαρούμενα και προσδοκία γεμάτα να γελάσουνε
Με κάποιο τρόπο που όπως λεν δεν γέλασαν ποτέ

Γνωρίζω κάτι που μπορούσε βέβαια να σε σώσει
Εγώ που δεν σε γνώρισα ποτέ για σκέψου εγώ
Ένα καράβι να σε πάρει Καίσαρ να μας πάρει
Ένα καράβι που πολύ μακριά θα τ’οδηγώ

Μακριά πολύ μακριά να ταξιδεύουμε
κι ο ήλιος πάντα μόνους να μας βρίσκει
Εσύ τσιγάρο CAMEL να καπνίζεις ναι
κι εγώ σε μια γωνιά να πίνω Whiskey

Και μια βραδιά στην Μπούρμα ή στην Μπατάβια
Στα μάτια μιας ινδής που θα χορέψει
Γυμνή στα 17 στιλέτα ανάμεσα
θα δείτε την Γκρέτα να επιστρέψει

ΓΠΚ (στο πεζό!), Νίκος Καββαδίας στο έμμετρο