Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2008

τυχη αγαθη






Το περασμένο καλοκαίρι ,ει χα την μεγάλη τύχη να επισκεφτώ το σπίτι(τώρα μουσείο) του Κ.Π.Καβαφη ,στην Αίγυπτο ,Αλεξάνδρεια ,Rue Sharm el sheickh no 32.
Πάνω στους τοίχους ,ήταν αναρτημένες ,παλιές φωτογραφίες του ποιητή ακόμη και χειρόγραφα ποιήματα του.
Αυτό που μου έκανε περισσότερη εντύπωση ήταν η διαθηκη του καθως και κάποια αναρτημενα σκίτσα ,κρυμμένα επιμελώς πίσω από μια κουρτινα.Συμφωνα με τον Ελληνα-Αιγυπτιωτη οδηγό μας ,αυτά τα σκίτσα ,επικαλέστηκαν κάποιοι ως απτή απόδειξη ,της ομοφυλοφιλίας του ποιητή .Δυνατότερη ,ίσως , από τον ερωτισμό που απεπνεεαν κάποια ποιήματα του .
ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΑ
Την εργασία μου την προσεχω και την αγαπώ
Μα της συνθέσεως με αποθαρρύνει σήμερα η βραδύτης
Η μέρα μ'επηρεασε.Η μορφή της
όλο και σκοτεινιάζει .Όλο φυσά και βρέχει
Πιότερο επιθυμώ να δω παρα να πω.
Στην ζωγραφιά αυτήν κοιτάζω τώρα
ενα ωραίο αγόρι που σιμά στην βρύση
επλαγιασεν , αφού θα απόκαμε να τρέχει
Τι ωραίο παιδί` τι θείο μεσημέρι το έχει
παρμένο πια για να το αποκοιμίσει
Κάθομαι και κοιτάζω έτσι πολλην ώρα
Κια μες στην τέχνη πάλι ,ξεκουράζομαι από την δούλεψη
της.
Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ

Τον ερωτισμό που αποπνέει ,από τα ποιήματα του μεγάλου ποιητή ,δεν είμαι εγώ αυτός
που μπορεί να τον κρίνει ,και φυσικά δεν είμαι ικανός ούτε να τον ακουμπησω στο μικρο του το δαχτυλάκι .Απλά θέλω να θυμίσω στο κοινό της "φούσκας" ,πόσο εύκολο είναι να "κρεμάμε" ταμπέλες ,στις πλάτες των διπλανών μας ,ειδικά αν είναι πιο ευαίσθητοι από εμάς

Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2008

Ανάρτηση ερωτικού περιεχομένου

Thou shalt not break thy promise! Και ως υποσχέθηκα θα πράξω.

Δυσπαρευνία.

Ο Παράκελσος θα γνωρίζει φαντάζομαι τον όρο λόγω επαγγέλματος. Όλοι οι υπόλοιποι θα το έχουν αντιμετωπίσει κάποια στιγμή στη ζωή τους, ως εμπόδιο, αν και αμφιβάλλω για το κατά πόσο θα μπορούσαν να του δώσουν όνομα. Δυσπαρευνία είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία η συνουσία είναι επώδυνη ή δυσχερής για τη γυναίκα λόγω ψυχολογικών ή οργανικών αιτίων.
«Η δυσπαρευνία μπορεί να εκδηλωθεί πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από την ερωτική επαφή. Δεν αποτελεί νόσο, αλλά σύμπτωμα πολλών και ποικίλων διαταραχών, άλλες εκ των οποίων είναι οργανικές, άλλες ψυχολογικές και άλλες συνδυασμός των δύο. Ευτυχώς, στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα αίτιά της μπορούν να αντιμετωπισθούν.» (Πηγή Α.Π.Ε. – Μ.Π.Ε.)

Και ερωτώ αγαπητοί συνταξιδιώτες της «Φούσκας»: σε πόσες μη σεξουαλικές φάσεις της ζωής μπορεί κανείς να απαντήσει τη δυσπαρευνία; Θα αναφέρω μόνο δύο-τρια από προσωπική εμπειρία και άποψη:
  • Διαλεκτική δυσπαρευνία: όταν ο συνομιλητής μας δεν είναι διαθέσιμος (δεν «κάθεται» με την καλή την έννοια πάντα) στην συζήτηση, δεν μας επιτρέπει να διεισδύσουμε στο θέμα, να εκμαιεύσουμε πληροφορίες και στο τέλος να απολαύσουμε την κορύφωση της συζήτησης.
  • Πολιτική δυσπαρευνία. Αυτή απαντάται σε πολλές μορφές και εκδοχές. Θύμα της πολιτικής δυσπαρευνίας για παράδειγμα είναι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. που παρά τις ευκαιρίες που του δίνουν οι πολιτικές συγκυρίες δεν του «κάθονται» ούτε οι εκλογές, ούτε τα γκάλοπ. Θύμα πολιτικής δυσπαρευνίας είναι και ο ελληνικός λαός που δεν χαλαρώνει να απολαύσει τον βιασμό και παρ’ όλα αυτά με την πρώτη κάλπη (ή γκάλοπ) ξανακάνει τσαλιμάκια στους βιαστές του.
  • Οικονομική δυσπαρευνία. Αυτή δεν με έχει πονέσει ακόμα και δεν μπορώ να σας την περιγράψω. Όλοι τριγύρω μου λένε ότι θα μας συμβεί κάπου μεταξύ του σήμερα και του τέλους του 2009. Σε κάθε περίπτωση για τη συγκεκριμένη εκδήλωση της δυσπαρευνίας θα συνιστούσα αποχή!

Αυτά τα ολίγα, για να τηρήσω την υπόσχεση μου. Όταν θα έχω κάτι πιο σοβαρό να πω θα επανέλθω.

ΓΠΚ

ΥΓ: ε! όχι και στην δυσπαρευνία υστερόγραφα ...

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

Μαραμπού

Λένε για μένα οι ναυτικοί που εζήσαμε μαζί,
πως είμαι κακοτράχαλο τομάρι διεστραμμένο
πως τις γυναίκες μ' ένα τρόπο ύπουλο μισώ
κι ότι μ' αυτές να κοιμηθώ ποτέ μου δεν πηγαίνω.

Ακόμα, λένε πως τραβώ χασίσια και κοκό
πως κάποιο πάθος με κρατεί φριχτό και σιχαμένο,
κι ολόκληρο έχω το κορμί με ζωγραφιές αισχρές,
σιχαμερά παράξενες, βαθιά στιγματισμένο.

Ακόμα λένε πράματα φριχτά πάρα πολύ,
που είν' όμως ψέματα
χοντρά και κατασκευασμένα,
κι αυτό που εστοίχισε σε μένανε πληγές θανατερές
κανείς δεν το 'μαθε, γιατί δεν το 'πα σε κανένα.

Μ' απόψε, τώρα που έπεσεν η τροπική βραδιά,
και φεύγουν προς τα δυτικά των Μαραμπού τα σμήνη
κάτι με σπρώχνει επίμονα να γράψω στο χαρτί,
εκείνο, που παντοτινή κρυφή πληγή μου εγίνη.

Ήμουνα τότε δόκιμος σ'ένα λαμπρό ποστάλ
και ταξιδεύαμε Αίγυπτο γραμμή Νότιο Γαλλία.
Τότε τη γνώρισα - σαν άνθος έμοιαζε αλπικό -
και μια στενή μας έδεσεν αδελφική φιλία.
Αριστοκρατική, λεπτή και μελαγχολική,
κόρη ενός πλούσιου Αιγύπτιου οπού 'χε αυτοκτονήσει,
ταξίδευε τη λύπη της σε χώρες μακρινές,
μήπως εκεί γινότανε να τήνε λησμονήσει.

Πάντα σχεδόν της Μπασκιρτσέφ κρατούσε το Ζουρνάλ,
και την Αγία της Άβιλας παράφορα αγαπούσε,
συχνά στίχους απάγγελνε θλιμμένους γαλλικούς,
κι ώρες πολλές προς τη γαλάζιαν έκταση εκοιτούσε.

Κι εγώ, που μόνον εταιρών εγνώριζα κορμιά,
κι είχα μιαν άβουλη ψυχή δαρμένη απ' τα πελάη,
μπροστά της εξανάβρισκα την παιδική χαρά
και, σαν προφήτη, εκστατικός την άκουα να μιλάει.

Ένα μικρό της πέρασα σταυρόν απ' το λαιμό
κι εκείνη ένα μου χάρισε μεγάλο πορτοφόλι
κι ήμουν ο πιο δυστυχισμένος άνθρωπος της γης,
όταν εφθάσαμε σ' αυτήν που θα 'φευγε την πόλη.

Την εσκεφτόμουνα πολλές φορές στα φορτηγά,
ως ένα παραστάτη μου κι άγγελο φύλακά μου,
και μια φωτογραφία της στην πλώρη ήταν για με
όαση, που ένας συναντά μεσ' στην καρδιά της Άμμου.

Νομίζω πως θε να 'πρεπε να σταματήσω εδώ.
Τρέμει το χέρι μου, ο θερμός αγέρας με φλογίζει.
Κάτι άνθη εξαίσια τροπικά του ποταμού βρωμούν,
κι ένα βλακώδες Μαραμπού παράμερα γρυλίζει.

Θα προχωρήσω!... Μια βραδιά σε πόρτο ξενικό
είχα μεθύσει τρομερά με ουίσκυ, τζιν και μπύρα,
και κατά τα μεσάνυχτα, τρικλίζοντας βαριά,
το δρόμο προς τα βρωμερά, χαμένα σπίτια επήρα.

Αισχρές γυναίκες τράβαγαν εκεί τους ναυτικούς,
κάποια μ' άρπαξ' απότομα, γελώντας, το καπέλο
(παλιά συνήθεια γαλλική του δρόμου των πορνών)
κι εγώ την ακολούθησα σχεδόν χωρίς να θέλω.

Μια κάμαρα στενή, μικρή, σαν όλες βρωμερή,
οι ασβέστες απ' τους τοίχους της επέφτανε κομμάτια,
κι αυτή ράκος ανθρώπινο που εμίλαγε βραχνά,
με σκοτεινά, παράξενα, δαιμονισμένα μάτια.

Της είπα κι έσβησε το φως. Επέσαμε μαζί.
Τα δάχτυλά μου καθαρά μέτρααν τα κόκαλά της.
Βρωμούσε αψέντι. Εξύπνησα, ως λένε οι ποιητές
«μόλις εσκόρπιζεν η αυγή τα ροδοπέταλά της».

Όταν την είδα και στο φως τα' αχνό το πρωινό,
μου φάνηκε λυπητερή, μα κολασμένη τόσο,
που μ' ένα δέος αλλόκοτο, σαν να 'χα φοβηθεί,
το προτοφόλι μου έβγαλα γοργά να την πληρώσω.

Δώδεκα φράγκα γαλλικά... Μα έβγαλε μια φωνή,
κι είδα μια εμένα να κοιτά με μάτι αγριεμένο,
και μια το πορτοφόλι μου... Μ' απόμεινα κι εγώ
έναν σταυρό απάνω της σαν είδα κρεμασμένο.

Ξεχνώντας το καπέλο μου βγήκα σαν τον τρελό,
σαν τον τρελό που αδιάκοπα τρικλίζει και χαζεύει,
φέρνοντας μέσα στο αίμα μου μια αρρώστια τρομερή,
που ακόμα βασανιστικά το σώμα μου παιδεύει.

Λένε για μένα οι ναυτικοί που εκάμαμε μαζί
πως χρόνια τώρα με γυναίκα εγώ δεν έχω πέσει,
πως είμαι παλιοτόμαρο και πως τραβάω κοκό,
μ' αν ήξεραν οι δύστυχοι, θα μ' είχαν συχωρέσει...

Το χέρι τρέμει... Ο πυρετός... Ξεχάστηκα πολύ
ασάλευτο ένα Μαραμπού στην όχθη να κοιτάζω.
Κι έτσι καθώς επίμονα κι εκείνο με κοιτά,
νομίζω πως στη μοναξιά και στη βλακεία του μοιάζω...


Νίκος Καββαδίας


Υ.Γ. (by Γιώργος): Φίλε Νίκο, εσύ φταις για την ανάρτηση των στίχων, ο συμπατριώτης μου ποιητής για την ιστορία...


...insomniac as I ever was!

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2008

Ο Τελευταίος Άνθρωπος


Εκείνα τα χρόνια λίγα ήταν τα θέματα που μας έκαιγαν, όλα δε περιστρέφονταν γύρω από το να περάσουμε κανα μάθημα. Περιττό να πω πως δεν τα καταφέρναμε πάντα. Ωστόσο είχαμε πολύ ελεύθερο χρόνο, ήμασταν ακηδεμόνευτοι, γεμάτοι ενέργεια αναμεμιγμένη με αλκοόλ και τσιγάρα. Ουσίες και οινοπνεύματα σε μια χώρα, που θύμιζε κάτι από dr jekyll και mr hyde, διπρόσωπη, που άλλες φορές ήταν φιλόξενη και άλλες εχθρική.
Παίζαμε κρυφτό με τους ντόπιους, τους κοροϊδεύαμε, προσπαθούσαμε με την ειρωνεία να καλύψουμε το μεγάλο μας μειονέκτημα, την δυσκολία να επικοινωνήσουμε. Έτσι, πρόσκαιρα καταδικασμένοι σε μια αυτιστική απομόνωση, νομίζαμε πως παίρναμε την εκδίκησή μας. Δημιουργούσαμε εντός μας την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ανώτεροι από αυτούς, ουσιαστικά δηλαδή κοροϊδεύαμε τους εαυτούς μας. Με την επισήμανση βέβαια ότι γνωρίζαμε τι πράτταμε. Είχαμε συνειδητά επιλέξει να τεθούμε στο περιθώριο.
Παιδιά ήμασταν.
Αυτά κάναμε εμείς. Η δική σου ιστορία ήταν διαφορετική. Τη μάνα σου την έχασες πολύ νωρίς και στιγματίστηκες. Μετά προσχώρησες ανεπιφύλακτα στην τέχνη.
Δυο χρόνια περάσαμε μαζί και σου χρωστώ πολλά.
«Μπορεί και να είσαι ο τελευταίος άνθρωπος», σου έλεγα. Ή μήπως δεν στο είπα ποτέ από ντροπή;

Και μετά η επιστροφή. Και μετά την επιστροφή, η οδυνηρή διαπίστωση ότι η επιστροφή που καρτερούσαμε ναυάγησε. Και μετά η σωτηρία;
Όχι βέβαια, διότι και αυτή θυμίζει κάτι από dr jekyll και mr hyde, μάχη αμφίρροπη, που άλλες φορές μοιάζει χαμένη και μάταιη -σαν τους πίνακές σου- και άλλες σαν να την κερδίζουμε -με τη βοήθειά τους.




Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

Errata

Μερικές αναγκαίες διορθώσεις και προσθήκες στην προηγούμενη ανάρτηση:
  1. Ο φίλος Νίκος και οι αναρτήσεις του δεν δύνανται να συμπληρωθούν από κανέναν. Προς τούτο να διαγραφεί από τα πρακτικά η πρώτη πρόταση της προηγούμενης ανάρτησης!
  2. Καθ’ υπόδειξη του μοναδικού αναγνώστη μου, θα ελαφρύνω το ύφος των αναρτήσεων στην προσπάθεια να αποκτήσουμε επιτέλους αναγνώστες και συγγραφείς. Η επόμενη ανάρτηση θα είναι ερωτικού περιεχομένου!
  3. Για τους αναγνώστες της ανάρτησης περί Φιλελευθερισμού θεωρώ χρήσιμο να διευκρινίσω ότι δεν προσπαθώ να τηρήσω ίσες αποστάσεις από τα δύο βασικά δόγματα, Φιλελευθερισμό / Μαρξισμό. Εξακολουθεί να με στοιχειώνει το ερώτημα του Κορνήλιου Καστοριάδη «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα;». Επειδή όμως η κοσμοθεώρηση είναι για μένα ότι ήταν τα γραπτά στις σχολικές και πανεπιστημιακές εξετάσεις (tabula rasa, ήτοι λευκός πίνακας), διατελώ σε αναζήτηση του σοσιαλιστικού ιδεατού που θα μας επέτρεπε να αποφύγουμε την βαρβαρότητα που ήδη βιώνουμε.
  4. Απαντώντας σε μια εύστοχη παρατήρηση του μοναδικού αναγνώστη μου σχετικά με τον πολιτικό αυτοπροσδιορισμό μας, θα έλεγα ότι ανήκω (ανήκουμε;) σε αυτούς που σε κάθε περίπτωση σε κάθε κατάσταση και απέναντι σε κάθε καθεστώς αυτόβουλα, αυθόρμητα και απολύτως συνειδητοποιημένα θα τοποθετούμαστε στην κριτική αντιπολίτευση. Ακόμα και όταν αυτό που σήμερα πιστεύουμε ως σωστό γίνει καθεστώς. Χρειάζεται πάντα μια μύγα στα ρουθούνια της κοινωνίας! Ο λόγος απλός: είναι στη φύση μας!
Γ.Π.Κ.

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2008

Περί Φιλελευθερισμού

Συμπληρώνοντας την ανάρτηση του φίλου Νίκου, θα ήθελα να κάνω μερικές επισημάνσεις:
1. Η προσωπική μου επαφή με το θεωρητικό υπόβαθρο του Φιλελευθερισμού σχετίζεται κυρίως με την Αυστριακή Σχολή (βλέπε κείμενα στο Ludwig von Mises Institute - www.mises.org). Στη θεωρητική προσέγγιση του Mises και των υπολοίπων της Σχολής, βλέπω μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία (στο επίπεδο πάντα της θεωρίας).
2. Το πρώτο στοιχείο είναι η προσέγγιση της οικονομικής επιστήμης στο πλαίσιο της «πραξεολογίας» (praxeology), της «επιστήμης» που εστιάζει το ενδιαφέρον της στην ανθρώπινη δράση και δραστηριότητα. Η Αυστριακή Σχολή μιλάει για τον «οικονομικό άνθρωπο», στην συμπεριφορά του οποίου στηρίζονται οι νόμοι της ελεύθερης ή μη οικονομίας. Ανεξαρτήτως της ιδεολογικής αφετηρίας του αναγνώστη θα συνιστούσα ανεπιφύλακτα το βιβλίο του Gene Callahan “Economics for real people” (διαθέσιμο σε pdf: http://mises.org/resources/2031). Το βιβλίο είναι μια ευανάγνωστη, για τον μη έχοντα σχέση με την οικονομική επιστήμη, εισαγωγή στις βασικές ιδέες της Αυστριακής Σχολής και μοιραία του Φιλελευθερισμού (ή τουλάχιστον μιας εκ των εκδοχών του). Το ενδιαφέρον στην προσέγγιση της Αυστριακής Σχολής (και του βιβλίου) είναι ότι ο «οικονομικός άνθρωπος» έχει όλα εκείνα τα στοιχεία και τα χαρακτηριστικά στην συμπεριφορά του που θα του αποδίδαμε διαισθητικά αν απλά παρατηρούσαμε γύρω μας την συμπεριφορά των ανθρώπων της ελεύθερης ή λιγότερο ελεύθερης αγοράς. Αποτέλεσμα αυτού είναι το γεγονός ότι η ανάλυση της Αυστριακής Σχολής για την οικονομία είναι καθαρή και σε αρμονία με την πραγματικότητα.
3. Το δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο, είναι η «θεωρία της αξίας» της Αυστριακής Σχολής η οποία είναι, κατά τη γνώμη μου, αρκετά πιο κοντά στην πραγματικότητα από την θεωρία της αξίας του Μαρξ. Με απλά λόγια η Αυστριακή Σχολή λέει ότι η αξία ενός αγαθού καθορίζεται αυθαίρετα από την διάθεση αυτού που το κατέχει να το αποχωριστεί έναντι κάποιου τιμήματος και την διάθεση αυτού που επιθυμεί να το αποκτήσει να το ανταλλάξει με αυτά που αντιπροσωπεύει το τίμημα. Φυσικά ο πωλητής επιθυμεί να επιτύχει το μεγαλύτερο δυνατό τίμημα και ο αγοραστής το χαμηλότερο. Η ισορροπία ανάμεσα στις προθέσεις των δύο είναι αυτή που καθορίζει την αξία ενός προϊόντος. Όσο πιο αναγκαίο είναι το προϊόν για τον αγοραστή, όσο πιο σπάνιο είναι το προϊόν και όσο πιο δύσκολη γίνεται η παραγωγή του τόσο μεγαλύτερη θα γίνεται η αξία του. Αυτή η άποψη εξηγεί πολύ καλύτερα γιατί την περίοδο της κατοχής λίγο αλεύρι άξιζε (και ανταλλασσόταν) για μερικές χρυσές λίρες: απλά γιατί αυτός που θα κρατούσε ζωντανό το παιδί του, ευχαρίστως θα αντάλλασσε το αλεύρι με λίρες αρκεί να μπορούσε να το βρει. Όσο και να προσπαθήσει κανείς να εφαρμόσει την θεωρία της υπεραξίας του Μαρξ σε αυτές τις περιπτώσεις δεν επαρκεί για να ερμηνεύσει την πραγματικότητα. Φυσικά και η θεωρία της υπεραξίας είναι συμπληρωματικό εργαλείο αλλά όχι πλήρες και απόλυτα επαρκές.
4. Ένα στοιχείο που τονίζει απερίφραστα η Αυστριακή Σχολή (και, νομίζω, είναι διάχυτο στην Φιλελεύθερη σκέψη γενικότερα) είναι ότι οι βασικές αρχές, οι νόμοι και οι κανόνες τις οικονομίας δεν έχουν καμία σχέση με την ηθική και την νομιμότητα. Η ηθική και το δίκαιο είναι αρχές που επιλέγονται αυθαίρετα αλλά είναι έξω από το θεωρητικό οικοδόμημα της οικονομικής θεωρίας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί κανείς να επιθυμεί την υποστήριξη των απόρων και των κατατρεγμένων, μπορεί να επιλέγει τους κανόνες της ηθικής και του δικαίου ελεύθερα αλλά οι βασικές αρχές, οι νόμοι και οι κανόνες της «ελεύθερης» οικονομίας είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό και ανεξάρτητο. Ίσως αυτή η άποψη να εξηγεί το γεγονός ότι ο θεμελιωτής του Αγγλικού Εθνικού Συστήματος Υγείας (Sir William Beveridge) ήταν φιλελεύθερος και όχι σοσιαλιστής! Ίσως, επίσης, να εξηγεί και το γεγονός ότι ο φιλελευθερισμός κινείται πολύ χαλαρά στο πολιτικό φάσμα από ριζοσπαστικές και δημοκρατικές θέσεις μέχρι του σημείου να αποδέχεται ακόμα και την ανάγκη της δικτατορίας (βλέπε Friedrich Hayek).
5. Στο βιβλίο που προανέφερα, ο Callahan αναφέρει την αμφίδρομη σχέση τραπεζών και πολιτικών και την αυθαιρεσία των πρώτων με την υποστήριξη των δεύτερων ως την κατ’ εξοχήν νόθευση των αρχών της ελεύθερης οικονομίας. Η διάσωση των τραπεζών που πρόσφατα επιχειρήθηκε σε Ευρώπη και Αμερική είναι κατά την Αυστριακή Σχολή απαράδεκτη (πράγμα που από ραδιοφώνου και της προσωπικής του ιστοσελίδας υποστηρίζει και ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος).
6. Ο Φιλελευθερισμός όπως και ο Κομουνισμός καθίστανται ιδιαίτερα χρήσιμα θεωρητικά εργαλεία ο ένας στο πεδίο εφαρμογής του άλλου. Το Κεφάλαιο του Μαρξ και η εν γένει μαρξιστική ανάλυση του καπιταλισμού προσέφερε ουσιαστικά λύσεις στην κρίση και τα αδιέξοδα του καπιταλισμού κατά τον 19ο και 20ο αιώνα. Αντίστοιχα ο φιλελευθερισμός δίνει λύση στα οικονομικά αδιέξοδα του κομουνισμού όπως αποδεικνύει η απόπειρα του Λένιν να επιτρέψει τις ελεύθερες συναλλαγές, τα πρώτα χρόνια μετά την επανάσταση, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της οικονομίας που εμφανίστηκαν από την κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής και την εφαρμογή του κρατικού προγραμματισμού.
7. Τόσο ο Φιλελευθερισμός όσο και ο Κομουνισμός είναι σπουδαία θεωρητικά οικοδομήματα αλλά πρέπει να τονισθεί το γεγονός ότι είναι θεωρητικά οικοδομήματα και μάλιστα ελλιπή.
8. Ο Φιλελευθερισμός κλείνει τα μάτια στο αυταπόδεικτο (από την ιστορία και τα γεγονότα γύρω μας) γεγονός ότι η ελεύθερη οικονομία στηρίζεται και στηρίζει την ανισορροπία δυνάμεων σε μια κοινωνία. Και όπου συγκεντρώνεται ισχύς και δύναμη (οικονομική και πολιτική) αυτή θα χρησιμοποιηθεί από τους ισχυρούς εναντίων των αδυνάτων με στόχο το κέρδος. Και τότε οι κανόνες τις αγοράς δεν επαρκούν για να αποτρέψουν την καταστρατήγηση των κανόνων δικαίου, των κανόνων ηθικής αλλά και την απειλή κατά τις ίδιας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και υπόστασης. Αυτή η αποστασιοποίηση από την κοινωνική ηθική και το κοινωνικό δίκαιο είναι που καθιστά τον Φιλελευθερισμό μια ανέφικτη ουτοπία που μπορεί να πραγματωθεί μόνο ως οδυνηρή δυστοπία.
9. Από την άλλη πλευρά και ο κομουνισμός έκλεισε τα μάτια στο επίσης αυταπόδεικτο γεγονός ότι οι ανθρώπινες κοινωνίες έχουν συγκεκριμένους νόμους και κανόνες λειτουργίας που η κατανόηση, η ερμηνεία και η διαχείριση τους δεν μπορεί να βασιστεί στην απλή ταξική (και άρα οικονομική) ερμηνεία της κοινωνίας. Ο «ηγέτης» και οι «ηγετικές ομάδες» της «αταξικής κοινωνίας» δεν διαφοροποιούνται σε τίποτα στο τρόπο δράσης τους και στους νόμους που διέπουν αυτή τη δράση από τους αντίστοιχους της ταξικής κοινωνίας. Το ίδιο ισχύει και για τους κατέχοντες τις χαμηλότερες θέσεις στην πυραμίδα της «αταξικής» κοινωνίας. Και σε αυτή την περίπτωση η τραγική δυστοπία είναι η νομοτελειακή κατάληξη μιας ουτοπίας με ελλιπές θεωρητικό υπόβαθρο.
10. Ποιο είναι το κοινό πρόβλημα και των δύο προσεγγίσεων; Μα ακριβώς το γεγονός ότι η (κοσμο)θεωρία στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στην οικονομική ερμηνεία του ανθρώπινου φαινομένου: ελεύθερος «οικονομικός άνθρωπος» από την μία πλευρά, πάλη των τάξεων και «κυριαρχία» της εργατικής τάξης από την άλλη. Φιλελευθερισμός και Κομουνισμός πάσχουν στην θεωρητική τους βάση ακριβώς γιατί είναι κοσμοθεωρίες με καθαρά οικονομική θεμελίωση. Είναι σαφές ότι η οικονομική οργάνωση μιας κοινωνίας είναι σε διαλεκτική σχέση με την κοινωνική και κοινωνιο-ανθρωπιστική οργάνωση της. Με τον όρο «κοινωνιο-ανθρωπιστική» προσπαθώ να αποδώσω τη σχέση κοινωνίας – ατόμου (της ομάδας και των συστατικών της), την αλληλεπίδραση μεταξύ τους και τους κανόνες που τη διέπουν. Ακριβώς σε αυτό το πεδίο εντοπίζεται η κριτική πολλών νεότερων μαρξιστών κατά του υπαρκτού σοσιαλισμού: στην έλλειψη κοινωνικής και ανθρωπιστικής θεμελίωσης στην κλασσική μαρξιστική θεωρία και την εφαρμογή της.
11. Όντας ελλιπείς θεωρίες χωρίς κοινωνική και ανθρωπιστική θεωρητική θεμελίωση, ο (κλασικός) μαρξισμός και ο (νεο) φιλελευθερισμός είναι καταδικασμένοι να αποτύχουν αυτοαναιρούμενοι κατά την εφαρμογή τους, ενώ αυτή καθ’ εαυτή η εφαρμογή τους είναι αδύνατο να γίνει με μη βίαια μέσα. Η «δικτατορία του προλεταριάτου» και η κατά Hayek «αθώωση» του Πινοσέτ ως παροδική αναγκαιότητα για τη μετάβαση στον Φιλελευθερισμό είναι σαφείς εκφράσεις αυτής της διαπίστωσης.
12. Το παράδειγμα της Θάτσερ μοιάζει «αθώο» (παρά τα όσα ενδεικτικά αναφέρει ο Νίκος στην ανάρτηση του) αν συγκριθεί με το παράδειγμα της Χιλής του Πινοσέτ και μιας σειράς άλλων κρατών που είδαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και την δημοκρατία να θυσιάζονται από πολιτικές κυβερνήσεις ή στρατιωτικές δικτατορίες στο όνομα του Φιλελευθερισμού όπως τον ενστερνίζεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα. Το να εμμένει κανείς στην θεωρία του Φιλελευθερισμού και τα (θεωρητικά) θετικά του ενώ παραγνωρίζει αυτή την ζοφερή πραγματικότητα είναι τόσο εγκληματικά αφελές (ή υποκριτικά υστερόβουλο) όσο ήταν η τυφλή εμμονή στην κομουνιστική ουτοπία ενώ προέλαυναν τα τανκς στην Πράγα και «εξαφανίζονταν» οι «τροτσκιστές» και «ρεβιζιονιστές» σύντροφοι.
13. Είναι πρακτικά και θεωρητικά αδύνατη η Φιλελευθεροποίηση της οικονομίας χωρίς τη χρήση βίας για πολλούς και σημαντικούς λόγους. Κατ’ αρχήν ο Φιλελευθερισμός δεν δίνει απαντήσεις στα θέματα που αφορούν στην υπερσυγκέντρωση οικονομικής (και συνεπώς πολιτικής) δύναμης από πλευράς των εταιρειών. Υπάρχουν στις μέρες μας πολυεθνικές εταιρείες η οικονομική και πολιτική δύναμη των οποίων είναι πολύ μεγαλύτερη από πολλών κρατών. Η δύναμη αυτή χρησιμοποιείται πάντα με στόχο την αύξηση των κερδών ακόμα και όταν αυτό συνεπάγεται και προϋποθέτει παιδική εργασία, κατάργηση της ιατροφαρμακευτικής και ασφαλιστικής κάλυψης, την εφαρμογή απάνθρωπων εργασιακών όρων ή ακόμα και την προετοιμασία και διεξαγωγή πολέμων όπως ισχύει με τις μεγάλες εταιρείες του πετρελαίου. Απέναντι σε αυτή την υπερσυγκέντρωση δύναμης οι εργάτες και οι πολίτες την μόνη δύναμη που έχουν είναι αυτή που τους δίνει η δημοκρατία και το δικαίωμα στην απεργία. Όταν η απάντηση στο δικαίωμα της απεργίας και της δημοκρατικής επιλογής πολιτικής είναι η δικαστική, αστυνομική και στρατιωτική βία τότε δεν είναι δυνατό να μιλάμε για Φιλελευθερισμό αλλά για την χειρότερη μορφή κρατικού παρεμβατισμού η οποία αγγίζει τα όρια του οικονομικού φασισμού. Το εταιρικό χρήμα έχει μεγαλύτερη και καλύτερη διείσδυση στην πολιτική απ’ ότι η λαϊκή βούληση όπως αυτή εκφράζεται στις «δημοκρατικές» εκλογές. Τα λόμπυ, οι υπόγειες χρηματοδοτήσεις κομμάτων και οι κρυφές γέφυρες μετάβασης στελεχών από τις εταιρείες στην πολιτική και αντίστροφα είναι φαινόμενα που έντονα εμφανίζονται στην πολιτική ζωή των Η.Π.Α. αλλά δεν λείπουν και από χώρες όπως η δική μας. Δεδομένων αυτών των στοιχείων για τον τρόπο που οι βασικοί συντελεστές του Φιλελευθερισμού (οι εταιρείες) χρησιμοποιούν την ισχύ τους είναι δυνατόν να κλείσουμε τα μάτια και να επιλέξουμε μια Φιλελεύθερη οικονομία;
14. Η άνοδος της εταιρικής ισχύος και η απειλή που αυτή αποτελεί για την δημοκρατία είναι το αντικείμενο μιας ταινίας (The Corporation - http://www.thecorporation.com/) και ενός βιβλίου (“Gangs of America” by Ted Nace – διαθέσιμο σε PDF από http://www.gangsofamerica.com/). Στην ταινία και το βιβλίο μπορούν να αναζητηθούν οι αιτίες που κρύβονται πίσω από τις διαπιστώσεις του Φίλου Νίκου για το παράδειγμα της Βρετανίας και στις ανωτέρω επισημάνσεις.
15. Αυτό που ο Φιλελευθερισμός απορρίπτει ως «κρατικό παρεμβατισμό» δεν είναι τίποτε άλλο από την τελευταία γραμμή άμυνας μιας κοινωνίας ενάντια στην επιβολή μιας οικονομικής αναρχίας (ή οικονομικού φασισμού) όπου νόμος δεν είναι το δίκιο του εργάτη αλλά οι επιλογές των οικονομικά ισχυρών. Και, επιτρέψτε μου να αντλήσω την σιγουριά μου από τα ιστορικά παραδείγματα, οι επιλογές των οικονομικά ισχυρών δεν ήταν και δεν θα είναι ποτέ σύμφωνες με κανενός είδους ηθικές, πολιτικές ή ανθρωπιστικές αρχές και κανόνες.
Γ.Π.Κ.
Υ.Γ. 1: Ένα καλό παράδειγμα εφαρμογής του Φιλελευθερισμού είναι ο τομέας της Υγείας στις Η.Π.Α. Για την κατανόηση των επιπτώσεων προτείνω μια προσεκτική «ανάγνωση» των μηνυμάτων της ταινίας “SiCKO” του Michael Moore (http://www.michaelmoore.com/sicko/).
Υ.Γ. 2: Η ηθική αποστασιοποίηση του Φιλελευθερισμού είναι ταυτόσημη με την ηθική (και νομική) αποστασιοποίηση των εταιρειών από τις επιπτώσεις των επιλογών τους. Αλήθεια, πότε «πλήρωσε» η IBM για την μηχανογραφική υποστήριξη που παρείχε στην Ναζιστική Γερμανία (με σύστημα που χρησιμοποιούσε διάτρητες κάρτες) για την καταγραφή των εκατομμυρίων Εβραίων που εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης; Μήπως ήταν απλά «business as usual»;

Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2008

Αστυνομία ή Τρέλα

Από όλους τους θιασώτες του φιλελευθερισμού, με τους οποίους συνομίλησα τις τελευταίες εβδομάδες με θέμα την παγκόσμια οικονομική κρίση, άκουσα τα ίδια επιχειρήματα.
Το πρόβλημα είναι ότι:
δεν αφήνουμε την αγορά να αυτορυθμιστεί
δεν έχουμε πραγματικά ελεύθερη αγορά
το κράτος παρεμβαίνει περισσότερο από όσο πρέπει στις ζωές μας κλπ.
Αν κατάλαβα καλά το πρόβλημα εντοπίζεται στον κρατικό παρεμβατισμό. Πρέπει δηλαδή κατά την άποψη αυτή να περιορίσουμε ακόμα περισσότερο το κράτος δικαίου, να περικόψουμε κι άλλο τα ασφαλιστικά δικαιώματα, να ελαστικοποιήσουμε περεταίρω την αγορά εργασίας. Γιατί όχι να ιδιωτικοποιήσουμε και άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα την δημόσια υγεία.

Αν αυτό θα λύσει το πρόβλημα να το κάνουμε. Αν μας απαλλάξει από τις δυσκολίες της ζωής να το κάνουμε. Εφόσον με τον τρόπο αυτό θα παραχθεί περισσότερος πλούτος, ο οποίος θα κατανεμηθεί στους παρίες του συστήματος να το κάνουμε. Αν είναι να περιορίσουμε το ποσοστό αυτών που «ζουν» κάτω από το όριο της φτώχειας να το κάνουμε.
Πριν τα κάνουμε όλα αυτά όμως, καλό θα ήταν να ασκήσουμε και λίγη κριτική στο υπάρχον οικονομικό σύστημα, το οποίο -όσο και αν κάποιοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν- λειτουργεί με κανόνες ελεύθερης αγοράς.
Να αναρωτηθούμε αν και κατά πόσο το συγκεκριμένο οικονομικό μοντέλο βοηθάει τις αδύναμες τάξεις. Αν βοηθάει στην διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης. Αν, τελικά, δημιουργεί συνθήκες οικονομικής ευημερίας για τους πολλούς, χωρίς να αποκλείει τους υπόλοιπους και αν αποτελεί εγγύηση πολιτικής ελευθερίας. Στα ερωτήματα αυτά θα προσπαθήσω να απαντήσω, χρησιμοποιώντας για παράδειγμα την Αγγλία της Θάτσερ (η γυναίκα αυτή στην Αγγλία είναι κάτι σαν το Μητσοτάκη – ο άνθρωπος που αγαπάμε να μισούμε).
Για να δούμε όμως.

Νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε αν δεχτούμε ότι ένα φιλελεύθερο πείραμα παρουσιάστηκε στην Αγγλία την δεκαετία του 80 επί πρωθυπουργίας Θάτσερ. Ας προσπαθήσουμε σύντομα να σκιαγραφήσουμε την πολιτική συγκυρία της δεκαετίας αυτής: Η Θάτσερ είχε μια ευρεία πλειοψηφία (κοινωνική και εσωκομματική) και έμεινε στην εξουσία για 10 χρόνια. Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι η δεκαετία αυτή βρήκε την Αμερική υπό την καθοδήγηση των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι εφάρμοσαν μια πολιτική όμοια με αυτή των Άγγλων Συντηρητικών.
Από τα παραπάνω είναι νομίζω σαφές ότι η Θάτσερ είχε όλες τις προϋποθέσεις να εφαρμόσει την φιλελεύθερη πολιτική της, δίχως κανένα περιορισμό. Και το έκανε…
Η οικονομική πολιτική των Συντηρητικών πήρε σάρκα και οστά στη θεωρία του Μονεταρισμού, όπως την οραματίστηκε ο Αυστριακός οικονομολόγος Friedrich Hayek. Μια θεωρία ριζοσπαστική την εποχή που εφαρμόστηκε, αφού το οικονομικό σύστημα που προτιμούσαν οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, κυρίως οι Ευρωπαϊκές, κατά τον εικοστό αιώνα ήταν φύση και πράξη προστατευτικό.
Ο Μονεταρισμός, όντας νεοφιλελεύθερο δημιούργημα, πρεσβεύει και παλεύει για τη δημιουργία μιας ισχυρής οικονομίας. Ισχυρή οικονομία, όπως την αντιλήφθηκε η τότε συντηρητική κυβέρνηση, σήμαινε πτώση ορισμένων οικονομικών δεικτών. Ο κύριος -όχι ο μοναδικός βέβαια- στόχος ήταν η πτώση του πληθωρισμού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση άλλων οικονομικών/κοινωνικών δεικτών, ένας εκ των οποίων είναι η ανεργία.
Ενδεικτικά θα αναφερθώ στην απόφαση που πάρθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 80 για το κλείσιμο των ορυχείων άνθρακα. Αυτή η απόφαση σαφώς βοήθησε στην πτώση του πληθωρισμού, στην περικοπή των δημοσίων δαπανών και στην εξοικονόμηση κρατικών πόρων. Έδωσε φτερά στις εξαγωγές και βελτίωσε την στατιστική της ανάπτυξης.
«Βοήθησε» επίσης στο να χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αυτό βέβαια υποχρέωσε τους απολυθέντες να κατεβούν σε απεργία, έχοντας σαν στόχο την επανάκτηση της εργασίας, για την διάσωση της ίδιας της προσωπικότητας τους. Ψιλά πράγματα θα μου πείτε. Εντάξει, μπορεί να συμφωνήσω, ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξουν πολύμηνες κοινωνικές αναταραχές.
Το πρώτο συμπέρασμα που εξάγεται από το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι ότι μια νεοφιλελεύθερη πολιτική τείνει -και ως ένα βαθμό τα καταφέρνει περίφημα- να αποσταθεροποιήσει την κοινωνία, προκαλώντας παράλληλα τραγικές συνέπειες στους οικονομικά αδύναμους.
Η απάντηση των Συντηρητικών στις συνεχείς διαδηλώσεις με αίτημα την επαναλειτουργία των ορυχείων, ήταν η εισαγωγή μιας σειράς νομών σχετικά με τη δημόσια τάξη (βλ. Public Order Act 1984). Οι νόμοι αυτοί διεύρυναν την ήδη αυξημένη, συγκριτικά με άλλες φιλελεύθερες δημοκρατίες, εξουσία της αστυνομίας. Με τον τρόπο αυτό η αστυνομία απόκτησε –και φυσικά χρησιμοποίησε- τη δύναμη να συλλαμβάνει αδιάκριτα και χωρίς λόγο πολίτες οι οποίοι διαδήλωναν ειρηνικά. Τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα –από φιλελεύθερα συντάγματα μάλιστα- της διαφωνίας, της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και της συμμετοχής στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή εξαφανίστηκαν ως δια μαγείας.
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι ακόμα και ένα ακραιφνώς φιλελεύθερο κράτος περιορίζει σημαντικά τις πολιτικές ελευθερίες, προκειμένου να εφαρμόσει την οικονομική πολιτική του.

Και να μια αντίφαση που εντόπισα εγώ και όχι ο Καμύ, φίλε Γιώργο.
Πως είναι δυνατόν ένα φιλελεύθερο κράτος να καταφεύγει σε ανελεύθερες μεθόδους, για να κάνει πράξη μια φιλελεύθερη πολιτική.
Αυτά προς το παρόν.

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008

Ετυχές το 1989!

Τις τελευταίες μέρες κάτι στον αέρα μυρίζει «’89»! Ναι εκείνο το - κατά τους ΠΑ.ΣΟ.Κ.-στρεφείς - «βρώμικο ‘89». Δεν εννοώ φυσικά ότι αδίκως κατηγορούνται οι, τουλάχιστον πολιτικώς, υπόλογοι Υπουργοί και Υφυπουργοί της Κυβέρνησης. Εξάλλου, ούτε το ’89 ήταν λιγότερο θεμελιωμένη η υπόθεση, άσχετα αν πολλοί από τους κατήγορους έζεχναν περισσότερο από τους χειρότερους των κατηγορουμένων (by the way - που θα έλεγε και ο Κίμωνας - το ίδιο ισχύει και σήμερα).
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η ιστορία του ’89 επαναλαμβάνεται από πολλές απόψεις και πλευρές:
Εν μέσω εξεταστικών και προανακριτικών επιτροπών (το ισχύον θεσμικό πλαίσιο των οποίων διαμόρφωσε το ’89), κάπου στο τέλος του τούνελ, τα μέλη του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου ξεσκονίζουν τα «γουνάκια» της σεβασμίου δικαστικής τηβέννου, βάζοντας εσωτερικά στοιχήματα για το αν θα τους χρειαστούν τελικά. Προσωπικά νομίζω ότι θα τους χρειαστούν. Προτιμώ να αποδώσω την πρόβλεψη μου σε τζογαδόρικο πνεύμα και μεταφυσικές βάσεις παρά σε ενδελεχείς πολιτικές αναλύσεις. Επειδή, όμως, ο ορθός λόγος φουντώνει μέσα μου, θα πω μόνο δύο πράγματα: α) ο Πρωθυπουργός φέρει ένα βαρύ όνομα, την κρίσιμη στιγμή ο φτωχο-Θόδωρος είναι αναλώσιμος μπροστά στο βάρος του ονόματος, β) εκτός από την αντιπολίτευση δεν θα είναι λίγοι και οι βουλευτές της κυβερνητικής παράταξης που θα προτιμήσουν να ξεμπερδέψουν με το θέμα, αφήνοντας πίσω τους φτωχο- Θόδωρους να τα βγάλουν πέρα με την θεότυφλη (ως εκ τούτου και κατά-βιασμένη) δικαιοσύνη. Μήπως κάτι τέτοιο δεν έγινε και το ’89;
Τις τελευταίες ημέρες φαίνεται να διαμορφώνεται ένα κλίμα από πλευράς της αριστεράς όμοιο με εκείνο του ’89. Δεν θα ήθελα να διακινδυνεύσω προβλέψεις, αλλά πολύ φοβάμαι ότι το σχήμα των αριστερό-δεξιών συν-κυβερνήσεων μπορεί να επαναληφθεί. Αντέχει ακόμα ο Μητσοτάκης για να τον (ξανα)κάνουν Πρωθυπουργό; Το σενάριο το φοβάμαι για δύο λόγους: την τελευταία φορά που παίχτηκε, η αριστερά (Συνασπισμός με μέσα του το ΚΚΕ) καταψήφισε την απλή αναλογική με γελοίες δικαιολογίες (ήταν απλούστερο και εντιμότερο να πουν ότι δεσμεύτηκαν απέναντι στον Μητσοτάκη) και έκαψε τους φακέλους εν ονόματι μιας ανιστόρητης και χωρίς καμία πολιτική και ιδεολογική βάση «εθνικής συμφιλίωσης». Αυτά είναι δύο «πολιτικά εγκλήματα» για τα οποία ΚΚΕ και Συνασπισμός δεν θα πρέπει να συγχωρεθούν ποτέ από κανέναν αριστερό. Περιττό φυσικά να πω ότι για πρώτη φορά, τότε, απεργοί στην καθαριότητα έκαψαν το Ριζοσπάστη και την Αυγή αφού οι συγκυβερνούσα αριστερά είχε στείλει τα ΜΑΤ εναντίον τους. Για αυτό το νέο πολιτικό στραβοπάτημα, την πιθανή συγκυβέρνηση με την ΝΔ (και πιθανότατα και τον Καρατζαφέρη) δεν ξέρω ποιον να φοβηθώ περισσότερο: το ΚΚΕ ή το ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ; Ελπίζω, η εμμονή για την εμπλοκή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο πολιτικό Βα(λ)τοπέδιο της ΝΔ να βασίζεται σε ειλικρινά αισθήματα δικαιοσύνης και καθαρότητας και να μην είναι πρώιμη δικαιολογία για την συγκυβέρνηση.
Φυσικά, όλα τα ανωτέρω διασκεδαστικά που εντοπίζω μπορούν να απορριφθούν ως ανεδαφικές εκτιμήσεις και κακόβουλη κριτική. Μπορεί και να είναι. Ίσως να μην υπάρχει κανένα περιθώριο μιας νέας συγκυβέρνησης αριστεράς - δεξιάς, ίσως να έχουν δίκιο ότι δεν έχουν οι δυο τους διαφορά (προσωπικά διαφωνώ), ίσως να μην έχει σημασία αν θα υπάρχει σχήμα διακυβέρνησης και για πόσο θα πλανώνται οι διερευνητικές εντολές σαν τις άδικες κατάρες. Ωστόσο, για εκείνο που δεν μπορεί να με πείσει κανένας ότι δεν έχει σημασία είναι αυτή η βασικότερη ομοιότητα του 1989 με το 2009: το 1989 μια κυβέρνηση που θα έπρεπε να έχει πέσει από το λαό, έπεσε από τους δημοσιογράφους, τις εφημερίδες, τα ειδικά δικαστήρια και τα σκάνδαλα. Γιατί τότε, ο λαός είχε πολλούς λόγους να ρίξει ο ίδιος εκείνη την κυβέρνηση με πρώτο το ότι επί δύο θητείες απεμπόλησε το μεγαλύτερο μέρος των υποσχέσεων της (βλέπε Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη) βάση των οποίων εξελέγη. Το 2009 (μπορεί και νωρίτερα!) μια κυβέρνηση που θα έπρεπε να έχει πέσει για χίλιους δυο άλλους λόγους πολύ πιο θεμελιώδεις και πολύ πιο πολιτικούς πέφτει για μία οικονομική κομπίνα μερικών νεό-πλουτων Υπουργών (blanco - Υφυπουργών). Γιατί, όσο και αν η «μπάζα» είναι μεγάλη και το έγκλημα κακουργηματικού χαρακτήρα νομίζω ότι είναι πλημμέλημα μπροστά στην ανικανότητα και την κυνική απάθεια που οδήγησε στους νεκρούς των καταστροφικών πυρκαγιών του καλοκαιριού του 2007. Αν η ελληνική κοινωνία είχε αντανακλαστικά, αυτό και μόνο το γεγονός θα έπρεπε να έχει ρίξει την κυβέρνηση και να έχει φέρει κάποιο από τα μικρά κόμματα στην δεύτερη ή την πρώτη θέση. Και όμως λίγο χρόνο αλλά πολλά πεντοχίλιαρα μετά η κυβέρνηση επανεξελέγη. Είναι σαν να αθωώνεις παιδεραστή και να τον βάζεις διευθυντή σε νηπιαγωγείο: δεν θα το ξανακάνει το «θαύμα» του; Θα το ξανακάνει! Και όμως, δεν ήταν μόνο η εγκληματική ανικανότητα και αδιαφορία των πυρκαγιών. Οι παρακολουθήσεις, οι Πακιστανοί, ο Ζαχόπουλος, οι ζαρντινιέρες και κάτι άλλα ψιλά ήταν, το καθένα από μόνα τους, σε πολιτικό επίπεδο πολύ πιο εγκληματικά από το πλιάτσικο του Βατοπεδίου. Και όμως η κυβέρνηση δεν έπεσε από αυτά. Η κυβέρνηση θα πέσει από έναν άπληστο ηγούμενο και έναν νεόπλουτο υπουργό προπαγάνδας όπως τότε έπεσε από έναν ευτραφή τραπεζίτη και μερικούς πολιτικούς που πρόλαβε να τους γνωρίσει ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους.
Ε ναι λοιπόν, αυτό που με ενοχλεί στην επανάληψη - έστω και ως παρωδία - του ακάθαρτου ’89 είναι ότι την κυβέρνηση δεν θα την ρίξει ο λαός αλλά όλα εκείνα τα εξωθεσμικά κέντρα που λειτούργησαν και τότε με προεξάρχουσα την «άμεμπτη», «άσπιλη» και «άμωμη» δημοσιογραφία. Όταν οι κυβερνήσεις πέφτουν από σκάνδαλα και όχι από λαϊκή αγανάκτηση, τότε το σενάριο της διαδοχής είναι φρικτότερο από το προηγούμενο. Ελπίζω να κάνω λάθος, αλλά αμφιβάλω.

ΓΠΚ

Mega-ΥΓ: Αυτή η φορεστ-γκαμπ-ική αποστασιοποίηση της Ελλάδας από τον καθορισμό της μοίρας της φτάνει να γίνει κατάρα. Το ότι δεν καταδικάζουμε εμείς τις κυβερνήσεις μας έχει μάλλον βαθύτερη ρίζα και μας κατατρέχει ιστορικά. Όπως έχω ξαναπεί, η Ελληνική Δημοκρατία, παρέλαβε ειρηνικά την εξουσία από μια δικτατορία που δεν ανέτρεψε ποτέ, ενώ μετά τον πόλεμο την εξουσία στην χώρα μας την παρέδωσε ένας Πρωθυπουργός που δεν την είχε (Γεώργιος Παπανδρέου) στους Άγγλους («στρατηγέ ιδού ο στρατός σας!») οι οποίοι την παρέδωσαν με τη σειρά τους στους Αμερικάνους. Οι τελευταίοι, μέχρι σήμερα, έχουν ξεχάσει να μας την παραδώσουν! Και εγώ θέλω να ρίχνουμε εμείς τις κυβερνήσεις μας;

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2008

Οπορτουνιστικό Ανάχωμα - Η άλλη απάντηση

Διάβασα και ξαναδιάβασα την προηγούμενη ανάρτηση. Με δυσκόλεψε λίγο, γιατί είχα πολλά χρόνια να έρθω σε επαφή με την μαρξίζουσα αργκό (από τα χρόνια της εφηβείας μου που, αυτοβούλως, είχα δώσει βάρος στην μαρξιστική μου διαπαιδαγώγηση). Αν και έπιασα το υπονοούμενο του «ποιητή» είπα να το συζητήσω μαζί του. Μου επιβεβαίωσε ότι το «κλειδί» του κειμένου ήταν εκείνες οι λίγες αράδες:
Επειδή η ΚΕ του ΚΚΕ στις 5 Οκτωβρίου 2008 αναφέρεται στην "ιστορικά ξεπερασμένη κεϋνσιανή πολιτική", έψαξα και βρήκα την απάντηση του Τζον Μέιναρντ Κέινς, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ΝATION AND ATHENAEUM» στις 19 Δεκεμβρίου 1925 !!!

Όντως φίλε Νίκο, ο Κέινς έδωσε απάντηση το 1925! Η πολιτική του Κέινς δεν ξεπεράστηκε (για όποιον θέλει αποδείξεις ας παρακολουθήσει τις τρέχουσες οικονομικές ειδήσεις για το κραχ του 2008-2009) αλλά επέτρεψε μου να έχω αμφιβολίες για το πόσο ξεπεράστηκε και ο Λενινισμός / Μαρξισμός. Πιστεύω ότι κανένας από τους «-ισμούς» του παρελθόντος δεν έχει ξεπεραστεί. Φιλελευθερισμός, μαρξισμός, κουμμουνισμός καπιταλισμός, χριστιανισμός, φασισμός είναι ολοζώντανοι και ζουν ανάμεσα μας. Πατάμε πάνω τους μέχρι να χτίσουμε τα θεμέλια νέων κοσμοθεωριών και να ανοίξουμε αδιάβατους δρόμους.
Εκείνο που πραγματικά έχει ξεπεραστεί (και αποκαλεί «λενινισμό» ο Κέινς) είναι η κυρίαρχη μαρξίζουσα (αλλά όχι φυσικά μαρξιστική) ιδεολογία που ιστορικά εμφανίστηκε και επικράτησε από την Οκτωβριανή Επανάσταση και εντεύθεν. Ήταν όντως θρησκεία! Και όπως όλες οι θρησκείες δογμάτισε και δογματίζοντας προσπάθησε βίαια να καταπνίξει τις «αιρέσεις» εντός και γύρω της!
Εν μέσω του Ισπανικού Εμφυλίου, και ενώ εθελοντές από πολλές άλλες χώρες συμμετείχαν στο πλευρό της Δημοκρατικής Κυβέρνησης, εκτελώντας το «διεθνιστικό καθήκον» τους, τα όπλα των Σταλινικών Κυβερνητικών δεν στρέφονταν μόνο ενάντια του Φράνκο και των Ναζιστικών και Φασιστικών στρατευμάτων αλλά και κατά των Τροτσκιστών και Αναρχικών συντρόφων που πολεμούσαν στο πλευρό τους. Αντίστοιχα, στον ελληνικό εμφύλιο και μετέπειτα μέχρι και τη δικτατορία, το ελληνικό ΚΚ φρόντισε να απαλλαγεί πολιτικά ή ακόμα και με την βία από οποιονδήποτε αντιφρονούντα σύντροφο δεν συντασσόταν με τη Σοβιετική «Γραμμή». Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και ο τρόπος με τον οποίο το ΚΚΕ αντιμετώπισε τον Άρη Βελουχιώτη διευκολύνοντας έτσι τη φυσική του εξόντωση. Κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Κάστρο με τον Τσε, υπακούοντας στις επιθυμίες των Σοβιετικών.
Ωστόσο, επειδή η ιστορία έχει αξία στο βαθμό που δίνει απαντήσεις στα προβλήματα του σήμερα και διεξόδους στις προκλήσεις του αύριο, ας δούμε την ουσία των θέσεων του ΚΚΕ.
Να σημειώσω εδώ, ότι όπως σε όλες τις θρησκείες δεν πρέπει να διαβάζουμε τα ευαγγέλια, τους Πατέρες και τα κείμενα της «Ιεράς Συνόδου» επιφανειακά. Πρέπει να διαβάζουμε πίσω από τις γραμμές. Αυτό που η «Ιερά Σύνοδος» (18ο Συνέδριο) θέλει να πει είναι ότι, εκεί που περίμεναν να μαζέψουν κανέναν δυσαρεστημένο του ΠΑΣΟΚ, μπήκε σφήνα ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και παίρνει τους εν δυνάμει ψηφοφόρους. Αν διαβαστεί από αυτή την πλευρά, έχουν λίγο δίκιο: η μη-μαρξίζουσα αριστερά (βλέπε ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) ήταν πάντα διέξοδος των δυσαρεστημένων αριστερο-δεξιών του κέντρου (βλέπε ΠΑΣΟΚ και μετακινούμενοι).
Όλα αυτά τα περί οπορτουνισμού, ρεβιζιονισμού και τα όμοια, είναι αντι-αιρετική φιλολογία κενή περιεχομένου: αν του κόσμου του έρθει η όρεξη να κάνει επανάσταση, θα τον αποτρέψει ο Τσίπρας, ο Αλαβάνος ή όποια άλλη «οπορτουνιστική» δύναμη (ακόμα και αν ήθελε); Εδώ υπάρχει ένα παράδοξο στοιχείο: οι μαρξίζοντες του ΚΚ χρησιμοποιούν ιδεολογικά εργαλεία που εφαρμόζονται μόνο σε ευρύτερες κοινωνικο –πολιτικές επαναστατικές διεργασίες, για να αναλύσουν τη θέση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με ... τα γκάλοπ! Ναι, εφαρμόζουν μαρξίζουσα επαναστατική φιλολογία για τα γκάλοπ και τις εκλογές!
Υπάρχει και μια άλλη πλευρά των θέσεων του ΚΚΕ η οποία είναι λιγότερο ιδεολογική και περισσότερο πραγματιστική (down to earth το λένε οι αγγλοσάξωνες): στον Περισσό ξέρουν και αυτοί να διαβάζουν δημοσκοπήσεις και μάλιστα πολύ καλά. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: εκτός απροόπτου, κανένας εκλογικός νόμος δεν εξασφαλίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση (ά ρε Παυλόπουλε, δεν μπρούσες να κάνεις τις bonus έδρες 70;). Και μάλιστα, το μόνο απρόοπτο που θα μπορούσε να αλλάξει το σκηνικό είναι κανένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο ή κάτι άλλο ανάλογης έντασης και εθνεγερτικής αποτελεσματικότητας (όπως π.χ. μια νέα επιστολή Μπεζαντάκου). Αν λοιπόν δεν υπήρχαν αυτά τα οπορτουνιστικά αναχώματα, το ΚΚΕ θα είχε «ρυθμιστικό ρόλο» και σύμφωνα με την λογική (που δεν άλλαξε από το 1989) θα μπορούσε να δράσει έτσι ώστε να επιφέρει τα κατάλληλα «ρήγματα» και «πλήγματα» στον έτερο οπορτουνιστικό πόλο: την αριστερά του ΠΑΣΟΚ (αλήθεια υπάρχει τέτοιο πράγμα στο ΠΑΣΟΚ;). Μάλιστα είναι τόσο καλά δουλεμένη αυτή η επαναστατική τακτική που την τελευταία φορά που εφαρμόστηκε έφερε στην εξουσία τον Μητσοτάκη (ντυμένο Θάτσερ) λίγο πριν απαλλάξει, καθαγιάσει και επαναφέρει πανίσχυρο στην εξουσία τον Παπανδρέου.
Ίσως να είναι ευχής έργο που υπάρχει το «οπορτουνιστικό ανάχωμα» και έτσι θα έχουμε λιγότερες πιθανότητες να ζήσουμε μία τρίτη συγκυβέρνηση ΚΚΕ και δεξιάς (η πρώτη ήταν η στήριξη της κυβέρνηση Παπανδρέου μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας, η δεύτερη ήταν μετά εκείνο το 1989). Επί τη ευκαιρία, μπορεί κάποιος να εξηγήσει σε τι ήταν καλύτερος ο Γεώργιος Παπανδρέου (πρώτη μεταπολεμική κυβέρνηση) και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από τους αναρχικούς, τροτσκιστές, οπορτουνιστές, ρεβιζιονιστές και άλλους ποταπούς αιρετικούς συντρόφους; Γιατί, φαίνεται ότι, παραδοσιακά (τουλάχιστον από τον Ισπανικό Εμφύλιο και εντεύθεν), οι κουμουνιστές προτιμούν τη συνεργασία με τους δεξιούς και τους ακροδεξιούς παρά με το πολύχρωμο και πολύμορφο μωσαϊκό των αριστερών και μαρξιστικών δυνάμεων στις παρυφές του χώρου τους. Τα σταλινικά εκτελεστικά αποσπάσματα στην Ισπανία του εμφυλίου, η στάση του ΚΚΕ στην κατοχή και τον δικό μας εμφύλιο δεν πρέπει να αφήνουν αμφιβολίες: η τακτική δεν είναι τυχαία ούτε ευκαιριακή (οπορτουνιστική δηλαδή), η τακτική έχει βαθύτατη ιδεολογική βάση και είναι συνειδητή επιλογή. Και αυτό γιατί, όπως ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και ο φασισμός δεν έχουν ελπίδα επιβίωσης αν χαριστούν στις παρυφές του ιδεολογικού τους χώρου, έτσι και ο μαρξιστικός φονταμενταλισμός που εκφράζεται ως «ορθόδοξος κομουνισμός» δεν έχει ελπίδα επιβίωσης αν αφήσει γύρω του τις λιγότερο δογματικές και ηπιότερες απόψεις που συγκλίνουν αλλά δεν ταυτίζονται μαζί του. Γι’ αυτό άλλωστε και η συνδικαλιστική συνιστώσα του ΠΑΜΕ ακολουθεί την τακτική αποψίλωσης και απομόνωσης οποιασδήποτε αποκλίνουσας αριστερής (μαρξιστικής ή μη) προσέγγισης προσπαθώντας να επιβάλει την ηγεμονία του στον συνδικαλιστικό χώρο. Η δικαιολογία – άλλοθι(;) είναι λίγο – πολύ ότι όσο πιο σκληρή είναι η κατάσταση τόσο πιο γρήγορα θα επαναστατήσει ο λαός. Αλλά ο λαός δεν επαναστάτησε το ’89 και δεν φαίνεται να έχει τέτοιες τάσεις το 2008.
Αυτό το οποίο θορυβεί το ΚΚΕ αποτελεί εν δυνάμει «δράμα» για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ: τα γκάλοπ δείχνουν αδυναμία για αυτοδυναμία! Την επομένη των επόμενων εκλογών ο Αξιότιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας θα θυμηθεί το αθλητικό του παρελθόν και θα αρχίσει το πινγκ-πονγκ με τις διερευνητικές εντολές για το σχηματισμό κυβέρνησης. Αλήθεια τότε τι θα κάνει το οπορτουνιστικό ανάχωμα; Θα περιμένει μέχρι να επιστρέψει την εντολή στον Πρόεδρο και έτσι να βάλει το ΚΚΕ στο δίλλημα ή επανάσταση ή κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης με Καρατζαφέρη – Καραμανλή; Ή μήπως θα εξετάσει την πρόταση που είναι βέβαιο ότι θα λάβει από το ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της δικής του διερευνητικής εντολής;
Εδώ τα πράγματα γίνονται δύσκολα και μάλιστα από πολλές πλευρές. Η κοινή γνώμη θα απαιτήσει (είναι προφανές και απόλυτα λογικό) από τα κόμματα (ΚΑΙ τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) να συνεργαστούν για να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας. Τι θα κάνουν όμως οι αποκλίνουσες τάσεις του Συνασπισμού αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί είναι σαφές ότι η πολιτική πορεία του Συνασπισμού είναι η κοινή συνισταμένη δύο τάσεων: η μία είναι κεντροαριστερή, κυβερνητικο-στραφής με έντονα πολιτικά, ιδεολογικά και στρατηγικά στοιχεία από το ΠΑΣΟΚ (και ενδεχόμενα μπορεί να δικαιολογεί και μέρος της άποψης του ΚΚΕ για το ανάχωμα) ενώ η άλλη είναι αυτή της ριζοσπαστικής αριστεράς που έχει έντονα πολιτικά και ιδεολογικά στοιχεία από το χώρο του ΚΚΕ (πολλά μέλη της προέρχονται από αυτό) χωρίς απαραίτητα να συνοδεύονται από το δογματισμό και τις ιδεολογικές αγκυλώσεις. Η πρώτη τάση είναι προφανές ότι δεν θα είχε πρόβλημα συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Η στάση της δεύτερης όμως είναι αυτή που θα καθορίσει και το μέλλον του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ αλλά και την πορεία των ευρύτερων πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η στάση αυτής (της αριστερής) πτέρυγας του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ (που επικράτησε) κατά τις προηγούμενες εκλογές, ήταν αυτή που έδωσε αξιοπιστία στον πολιτικό λόγο του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ κάνοντας τον πιο αποδεκτό από τον κόσμο που δεν ήθελε ένα κόμμα δορυφόρο του ΠΑΣΟΚ αλλά μια γνήσια εναλλακτική αριστερή πρόταση.
Αν όμως, υπό την πίεση της κοινής γνώμης και το βάρος των «ιπτάμενων» διερευνητικών εντολών, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθήσει να αρνείται την συμμετοχή σε μία κυβέρνηση με προγραμματική σύγκλιση τότε η διάσπαση θα είναι αναπόφευκτη: η πάντα αλληθωρίζουσα προς την εξουσία και το ΠΑΣΟΚ (δεξιά) τάση του δεν θα συμβιβαστεί. Αν ωστόσο η αριστερή πτέρυγα συμβιβαστεί σε κυβερνητική συνεργασία τότε (με ή χωρίς διάσπαση) θα τεθεί σε μεγάλη δοκιμασία η ίδια η πολιτική υπόσταση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Η μοίρα των αριστερών κομμάτων που συμμετέχουν σε κυβερνήσεις συνεργασίας είναι προδιαγεγραμμένη. Η ευρωπαϊκή εμπειρία είναι πλούσια σε τέτοια πολιτικά «δράματα». Η άλωση, η πολιτική αλλοίωση, η διάσπαση και / ή η αφομοίωση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ θα είναι αναπόφευκτη.
Ωστόσο, ακόμα και σε αυτή την κρίσιμη και νομοτελειακά θνησιγενή για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ κατάσταση υπάρχει ένα μικρό παράθυρο ελπίδας. Φυσικά και δεν πρέπει να αναμένει κανείς ανατροπές (δεν θα πεθάνει ο καπιταλισμός, δεν θα έρθει ο σοσιαλισμός). Μπορεί όμως να αναμένει καίριες παρεμβάσεις σε σημαντικά ζητήματα τα οποία να έχουν την ίδια βαρύτητα για τη χώρα με τις αλλαγές που έφερε η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν δεν κάνει την επανάσταση στο πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ (άλλωστε με ποιον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ να την κάνει;), ο Συνασπισμός θα μπορούσε να συμβάλει στην νέα αλλαγή που χρειάζεται η χώρα σε όλα τα επίπεδα: θεσμοί, παιδεία, υγεία, δικαιοσύνη, δημοκρατία. Αν ο Συνασπισμός συμβάλει ουσιαστικά σε αυτούς τους τομείς, θα έχει μεν κάνει μια μεγάλη δεξιά πολιτική στροφή σε σχέση με το σήμερα (επαληθεύοντας το ΚΚΕ για την συμμετοχή στην διαχείριση της εξουσίας), αλλά θα έχει βοηθήσει σημαντικά τη χώρα και τον τόπο. Γιατί όσο και να πιστεύει το ΚΚΕ ότι με πείνα και δυστυχία θα πυκνώσουν οι γραμμές των επαναστατικών ορδών η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση της Ελλάδας σήμερα σε όλους τους τομείς είναι τόσο απελπιστική που η πλάστιγγα της πολιτικής μπορεί γρήγορα να γυρίσει προς την ακροδεξιά. Ας δοθεί μια ανάσα στη χώρα και στον κόσμο και ας αναβάλλουμε την επανάσταση για αργότερα.
Αν είχα (υποχρεωτικά) να επιλέξω ανάμεσα στα δύο πιθανά μετεκλογικά σενάρια για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, θα προτιμούσα αυτόν της κυβερνητικής συνεργασίας με ισχυρή και αποφασιστική παρουσία της αριστερής συνιστώσας. Νομίζω ότι παρά τα αρνητικά της, είναι μια ρεαλιστική πολιτικά λύση που «πατάει» πάνω στην πραγματικότητα. Το αντίθετο σενάριο θα επαναφέρει παρά φύση συνεργασίες σαν αυτές της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης που έφερε το Μητσοτάκη στην εξουσία. Τότε αλίμονο, στην εξουσία δεν θα είναι μόνο κάποιος Μητσοτάκης αλλά και κάποιος Καρατζαφέρης!
Όσο για την δεξιά στροφή που το «ρεαλιστικό» αυτό σενάριο προϋποθέτει για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, μην την φοβάστε. Το κενό ανάμεσα στο ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ κάποιο οπορτουνιστικό ανάχωμα θα βρεθεί να το καλύψει: εμείς θα δώσουμε ραντεβού στα χαρακώματα!

Γ.Π.Κ.

Υ.Γ. 1: Παρά τα ανωτέρω εκτεθέντα σενάρια μη-αυτοδυναμίας, δεν θα απέκλεια και τις (κατόπιν κατάλληλου χειρισμού) εκπλήξεις!
Υ.Γ. 2: Δεν έγραψα για το τι θα επιθυμούσα να συμβεί σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις αλλά για το ποιο από τα πιθανά σενάρια θεωρώ λιγότερο κακό. Παραφράζοντας το φίλο μου θα πω ότι είμαστε ή πολύ «αντιεξουσιαστές» ή πολύ «αριστερά στο φάσμα» για να μπορούμε να χωνέψουμε αυτά τα σενάρια. Αν και τα προτιμώ από πολλές άλλες (δεξιότερες και βιαιότερες) λύσεις που έχει το σύστημα για την διαχείριση της εξουσίας, υπάρχει πάντα μια θέση αριστερότερα από τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και μακριά από τον τυφλό φονταμενταλισμό.

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2008

Οπορτουνιστικό Ανάχωμα - Η Απάντηση του Τζον Μέιναρντ Κέινς

Πριν από λίγες μέρες η Κε του ΚΚΕ δημοσίευσε τις θέσεις του κόμματος για το 18ο συνέδριο. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε η κριτική που ασκεί στον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία έχει ως εξής:

Στήριξη του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ ως οπορτουνιστικού αναχώματος

Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ ενσαρκώνει με τον πιο αυθεντικό τρόπο την ουσία του οπορτουνισμού, ως δύναμη στήριξης του αστικού πολιτικού συστήματος και της πολιτικής διαχείρισης της κρίσης του καπιταλισμού, ανάχωμα της τάσης ριζοσπαστικοποίησης λαϊκών δυνάμεων.

Ανεξάρτητα από συγκυριακές περιπτώσεις απολαμβάνει τη στήριξη του συστήματος, καθώς εκτιμάται ότι μπορεί να συμβάλει στην αναδόμηση και αναζωογόνηση του εναλλακτικού πόλου αστικής διακυβέρνησης σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ.

Ανεξάρτητα αν χρειαστεί στο αμέσως επόμενο διάστημα η συνδρομή του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ σε κυβερνήσεις συνεργασίας, απολαμβάνει τη στήριξη ως δύναμη αναχώματος προς το ΚΚΕ.

Αξιοποιείται ως δύναμη ανώδυνης εκτόνωσης της λαϊκής δυσαρέσκειας, παρεμπόδισης της πολιτικής συμμαχιών του ΚΚΕ, πίεσής του στην κατεύθυνση εγκατάλειψης της ιδεολογικοπολιτικής αυτοτέλειάς του.

Το πρόγραμμά του έχει σοσιαλδημοκρατικό χαρακτήρα και εκφράζει την επιδίωξη να καταλάβει ηγεμονική θέση στο χώρο ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ. Οι διαφωνίες και αντιθέσεις εντός του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ ως συμμαχικού σχήματος δε διαφέρουν από τις τυπικές διαφωνίες τακτικής ανάμεσα στις διάφορες μερίδες της σοσιαλδημοκρατίας.

Ο ΣΥΝ παραμένοντας στις πάγιες προγραμματικές του θέσεις διαχείρισης του συστήματος, κάτω από την πίεση της δράσης του Κόμματος και του κινήματος και στην προσπάθειά του να μην ταυτιστεί με το ΠΑΣΟΚ, εμφανίζει μεγαλύτερη ευελιξία στην τακτική, επιχειρώντας να δείξει μια «αριστερή» στροφή. Κύριο στόχο έχει να αποσπάσει όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος της εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ, ώστε να διεκδικήσει από θέση ισχύος μερίδιο στην κυβερνητική συνεργασία.

Οι προγραμματικές του θέσεις απευθύνονται κυρίως σε ανώτερα μεσαία στρώματα, σε τμήματα μισθωτών που έχουν σχετικά υψηλότερα εισοδήματα και σταθερότητα δουλειάς, ενώ με τις γενικότερες θέσεις του δεν αμφισβητεί τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις.

Οι θέσεις του κινούνται στην ιστορικά ξεπερασμένη κεϋνσιανή πολιτική μερικής αναδιανομής, κρατικού ελέγχου και ρύθμισης, ανεφάρμοστα σε συνθήκες απελευθερωμένων αγορών. Η κυριότερη έκφραση του οπορτουνισμού, που ακυρώνει τις όποιες διεκδικήσεις του υπέρ των εργαζομένων, είναι η θέση του υπέρ της ΕΕ ως μονόδρομου της προσαρμογής στη λεγόμενη «παγκοσμιοποίηση». Θέση του είναι ότι σε εθνικό, ακόμα και ευρωπαϊκό, επίπεδο δεν μπορεί να γίνει ριζική αλλαγή, παρά μόνο ως αποτέλεσμα παγκόσμιας αλλαγής του συσχετισμού δύναμης.

Σε κρίσιμες φάσεις στηρίζει την κυρίαρχη πολιτική, ενώ σε περιόδους που βλέπει θετικές διεργασίες υποστηρίζει ανώδυνες μεταρρυθμίσεις, υιοθετεί αντικαπιταλιστική φρασεολογία, χωρίς αντίκρισμα στις θέσεις, στα αιτήματα και τις προτάσεις του. Ιδιαίτερα επιζήμια είναι η θέση του απέναντι στα προβλήματα της νεολαίας και στο κίνημά της, υιοθετώντας θέσεις και πρακτικές αναρχοαυτόνομης κατεύθυνσης, διαλυτικές για το κίνημα. Η πολιτική του πρακτική χαρακτηρίζεται από καιροσκοπισμό, αφερεγγυότητα.

------------------

Επειδή η ΚΕ του ΚΚΕ στις 5 Οκτωβρίου 2008 αναφέρεται στην "ιστορικά ξεπερασμένη κεϋνσιανή πολιτική", έψαξα και βρήκα την απάντηση του Τζον Μέιναρντ Κέινς, η οποία δημισιεύθηκε στο περιοδικό «ΝATION AND ATHENAEUM » στις 19 Δεκεμβρίου 1925 !!!
Θέλω δε (Όθωνα κλπ φιλελεύθεροι φίλοι) να σαςθυμίσω τη διάσημη φράση του Κέινς ότι «Καπιταλισμός είναι η εκπληκτική πεποίθηση ότι οι κακοηθέστεροι των ανθρώπων θα κάνουν τα πιο πονηρά πράγματα για το μέγιστο καλό του συνόλου των συνανθρώπων τους».
Και τώρα η απάντηση:

«Ο λενινισμός» έγραφε μεταξύ άλλων «είναι ένα μείγμα δύο πραγμάτων, που οι Ευρωπαίοι εδώ και αιώνες έχουν τη συνή­θεια να τοποθετούν σε δύο διαφορετικά δια­μερίσματα της ψυχής-, της θρησκείας και των επιχειρήσεων (...). Όπως όλες οι καινούργιες θρησκείες, ο λενινισμός αντλεί την ισχύ του όχι από τη μάζα, αλλά από μια μικρή μειο­ψηφία ενθουσιωδών οπαδών, που μόλις μυήθηκαν και των οποίων η δύναμη εκατονταπλασιάζεται λόγω του ζήλου τους. Επίσης, όπως όλες οι νέες θρησκείες, ο λενινισμός οδηγείται από αυτούς που με κάθε ειλικρίνεια συμφιλιώνουν το νέο πνεύμα με τις λιγότερο στενές απόψεις των πιστών τους. Πρόκειται για πολιτικούς που διαθέτουν μεγάλες δόσεις κυνισμού, αλλά γνωρίζουν να χαμογελούν και να απειλούν. Έτσι, καλυμμένοι από τη θρη­σκεία που διαδίδουν, επιχειρούν πειράματα χωρίς οίκτο και υπό καθεστώς ψεύδους (...).

Όπως όλες οι νέες θρησκείες, ο λενινισμός φαίνεται να αφαιρεί από την καθημερινή ζωή κάθε χρώμα, κάθε ελευθερία, κάθε χαρά και στη θέση τους φέρνει τη θλίψη που βλέπου­με στα ραγισμένα πρόσωπα των πιστών.

Ακόμα, όπως οι καινούργιες θρησκείες, ο Λενινισμός καταδιώκει χωρίς οίκτο και αί­σθημα δικαίου κάθε άνθρωπο που του αντι­στέκεται ενεργά. Δεν γνωρίζει επίσης τύψεις (...). Αντιπροσωπεύει το δόγμα μιας μειοψη­φίας φανατικών, που καθοδηγούνται από κά­ποιους υποκριτές και οι οποίοι δεν διστάζουν μπροστά σε καμία δίωξη ή προπαγάνδα. Σημαίνει ότι τον θεωρούμε απλώς μια θρη­σκεία και όχι μόνον ένα πολιτικό κόμμα. Είναι σαν να λέμε ότι ο Λένιν είναι ένας Μωάμεθ και όχι ένας Βίσμαρκ.

Αν θέλουμε να φοβίσουμε τους εαυτούς μας, καθισμένοι στις καπιταλιστικές πολυθρόνες μας μπορούμε να φανταστούμε τους κομμουνιστές της Ρωσίας με τα χαρακτηριστικά των πρώτων χριστιανών οδηγούμενων από τον Αττίλα και χρησιμοποι­ώντας τους Ιησουίτες και την Ιε­ρά Εξέταση για να επιβάλουν τους οικονομικούς όρους της Καινής Διαθήκης.

Αν θέλουμε, όμως, καθισμέ­νοι πάντα στις ίδιες πολυθρόνες μας, να καθησυχάσουμε τους εαυτούς μας, τότε μπορούμε να πούμε ότι οι αρχές που ο λενινισμός χρησιμοποιεί στην οικονομία είναι ευτυχώς τόσο αντίθετες με την ανθρώπινη φύ­ση, ώστε ποτέ δεν θα καταφέρουν να χρημα­τοδοτήσουν επαρκώς την αποστολή ιεροκη­ρύκων και στρατού στον κόσμο. Χωρίς να έχω καμιάν αμφιβολία, αναρωτιέμαι μόνο για το πότε τελικά οι αρχές αυτές του λενινισμού θα καταλήξουν σε πλήρη αποτυχία».

Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2008

Απ' τη σκοπιά του καθενός η ορθογραφία.

Γράψε Λάθος


Δεν φτάνει που ήσουν ερχομός θερμοκηπίων
ενόχλησες και την ορθογραφία μου.

Κατ' επανάληψη λες, μ' έπιασες να γράφω
συνδιαζω αντί για συνδυάζω που σημαίνει
συν-δύο, βάζω το ένα δίπλα στο άλλο
τα δυό μαζί ενώνω-το ζω το αφήνουμε απ' έξω
για μετά, αν πετύχει ο συνδυασμός.

Δεν είναι λάθος φίλε μου.
Είναι μια πρόωρη ανάπτυξη αδυναμίας.
Δείξε μου εσύ ένα ύψιλον
που να κατάφερε ποτέ σωστά να μας ενώσει.
Συνδυασμοί πολλοί αλλά πόσοι γνώρισαν
τη ρηματική του ζω απεραντοσύνη.

Απ' τη σκοπιά του καθενός η ορθογραφία.
Πάρε παράδειγμα
τι κινητά που γράφεται το ψέμα.
Οταν εσύ το εξακοντίζεις προς τον άλλον
σωστά το γράφεις μέσα σου, θαρραλέα.
Ομως όταν εσύ το δέχεσαι κατάστηθα
τότε το γράφεις ψαίμα.
Ρωτάς από πού και ως πού
γράφω τη συμπόνοια με όμικρον γιώτα.

Ποιος ξέρει θα με παρέσυρε η άπνοια
ο ανοίκειος το ποίημα η οίηση
το κοιμητήριο η οικουμένη το οικτρόν
και η αοιδός επιθυμία
απ' την αρχή να ξαναγραφόταν ο κόσμος.

Εξάλλου σου θυμίζω η συμπόνοια
πρωτογράφτηκε λάθος από το Θεό.


Κική Δημουλά

Το Νοέμβριο ...στους υπολογιστές σας!

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2008

150-151-152(ΔΑΙΛΑΚΗΣ)

Υπό κανονικές συνθήκες (Κ.Σ. για όσους διάβαζαν χημεία) ,δεν είναι ούτε του ενδιαφέροντος ,ούτε και του διαμετρήματός μου να σχολιάζω κινήσεις ή λεγόμενα Ελλήνων πολιτικών ανδρών του σήμερα.
Και ο λόγος δεν είναι ούτε ότι θεωρώ εαυτόν ,"ανώτερο" κάθ'οιονδήποτε λόγο από κάποιο άλλο συνάνθρωπο ,ούτε φυσικά επειδή δεν είμαι πολιτικοποιημένος.
Απλά θεωρώ ότι εγώ είμαι "πολιτικό όν"-κατά την Αριστοτέλεια θεωρία ,ενώ οι περισότεροι Ελληνες πολιτικοί ,όχι..(βλ.Ρουσσόπουλοι ,Δαϊλάκηδες ,Καρατζαφέρηδες κ.α.).Ως εκ τούτου δεν αποτελούμε συγκρινόμενα μεγέθη (πατάτες #φασόλια).
Και εξηγούμαι.
Τον τελευταίο καιρό ,ζούμε μια εξαιρετικά αβέβαιη περίοδο παγκοσμίως.
Μπορεί να είναι η πτώση του καπιταλισμού(βλ.πτώση Κομμουνισμού το 1989) ,ή μια προπολέμια περίοδος ,ή απλά ένα νέο κόλπο ανακατανομής των εισοδημάτων προς τα άνω(βλ Ελληνικό χρηματιστήριο 1999).
Μαθαίνουμε καθημερινώς για αυξήσεις ,συγχωνεύσεις ,πτωχεύσεις ,και ένα σωρό οικομικές συναλλαγές ,με τις οποίες δεν είμαι οικείος.Ολες οι κυβερνήσεις πάντως ,βρίσκονται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης.
Στην Ελλάδα όμως ,έχουμε δώσει μια μαθηματική διάσταση στην πολιτική κρίση.Με αρωγό τις "δημοσκοπήσεις" και καταμετρητές τα κανάλια ,μετρούμε στον πολικτικό μας άβακα.>>150+Τατούλης=151+Δαιλάκης=152-Ρουσσόπουλος=151+Καραντζαφέρης=152-Παπανδρέου=151-Αλαβάνος=150<<ΤΕΛΕΙΑ
Τέλεια!!
Η παγκόσμια κρίση είναι εδώ ,και οι Ελληνες πολιτικοί ,μαθαίνουν την αριθμητική!!!
Ως συνήθως έχουν βάλει το προσωπικό ,πάνω από το κοινό συμφέρον.Δεν είναι υπηρέτες του λαού που τους ψήφισε αλλά δούλοι των μικροκομματικών συμφερόντων.Γι'αυτό και εγώ δεν τους θεωρώ πολιτικά όντα και δεν τους συγκρίνω μαζί μου.
Οι καιροί ,πιστεύω ,απαιτούν ομοθυμία ,ομόνοια ,"κοινόν νού" ,και συνεργασία όλων.Και των καλυτέρων.Ειναι οι εποχές που γεννιούνται ηγέτες.
Οσον αφορά εμένα ,είμαι ένας απλός στρατιώτης μιας ανθρωποκεντικής επιστήμης.Οποιος με έχει ανάγκη ας με πάρει ένα τηλέφωνο και μετά ας με πληρώσει με ένα χαμόγελο.Οι καιροί είναι χαλεποί και όλο και περισσότεροι άνθρωποι εκεί έξω ,έχουν ανάγκη την βοήθειά μας.Ούτως ήάλλως σε λίγο χρήματα δεν θα έχει ουδείς.
Και μην με βάλετε να σας πω ,ποιόν Ελληνα πολιτικό θεωρώ "Αριστοτέλειο πολιτκό ον".Αυτός πολύ απλά θα λάβει την ψήφο μου.

Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2008

Λίγες Σκέψεις για Το Φαλιμέντο του Κόσμου

Καρφί δεν μου καίγεται για την διαφαινόμενη (αργά ή γρήγορα) κατάρρευση του συστήματος της εκμετάλλευσης. Το φχαριστιέμαι κι ας έχω κι εγώ αρκετά να χάσω, σε αντίθεση με την συντριπτική πλειοψηφία, που δεν έχει να χάσει απολύτως τίποτα. Γουστάρω γιατί έχω άλλα όνειρα ...

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008

Η αόρατη κυβέρνηση

Στην αγγλική Ιατρική ορολογία λέγεται insomnia, στην καθομιλουμένη απλά αϋπνία. Ωστόσο, όποια και αν είναι η αιτία, το αποτέλεσμα μετράει. Και το αποτέλεσμα είναι ότι σκαλίζοντας σε κάποια γωνιά του διαδικτύου βρήκα την ομιλία του δημοσιογράφου John Pilger με τίτλο «The invisible government» η οποία υπάρχει και στο YouTube (μέρος 1ο, 2ο, 3ο και 4ο).
Στην ομιλία του, μεταξύ άλλων, ο Pilger κάνει αναφορά και στην διάλεξη του Harold Pinter (Nobel Λογοτεχνίας 2005) κατά την απονομή του βραβείου Nobel με τίτλο «Τέχνη, Αλήθεια και Πολιτική».
Η ανάγνωση και των δύο νομίζω ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και για αυτούς που καταφέρνουν να κοιμούνται τα βράδια!
ΓΠΚ