Ελλάς, ελλήνων υπερβολικών

Όταν με τα Ίμια και την υπόθεση Οτσαλάν άκουγα πολλούς να καταφέρονται με έντονους χαρακτηρισμούς κατά των τότε πρωταγωνιστών των σχετικών υποθέσεων και να προτείνουν «εθνικά υπερήφανες» λύσεις, τριγύριζε στο μυαλό μου η εξής απορία που προκύπτει από απλές αρχές της τέχνης της πολιτικής και του πολέμου σαν συνέχεια της πολιτικής: πόσοι από αυτούς τους απλούς πολίτες ήταν έτοιμοι να δεχθούν στο σπίτι το φέρετρο ενός 20χρονου παιδιού της οικογένειας; Ποιο μέρος της ελληνικής κοινωνίας είχε προετοιμαστεί ψυχολογικά για να αντιμετωπίσει μερικές εκατοντάδες φέρετρα για να δώσουμε μια και καλή το μήνυμα ότι τα Ίμια είναι ελληνικά και οι Κούρδοι φίλοι μας (αν και αυτοί οι «φίλοι μας» ιστορικά χρησιμοποιήθηκαν από τους τούρκους για σφαγές αρμενίων και ελλήνων!);

Δεν λέω ότι δεν θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο, εξάλλου ο πόλεμος υπάρχει σαν συνέχεια της πολιτικής για να λύνει τέτοια προβλήματα. Απλά αυτό που υποστηρίζω είναι ότι καμία άποψη δεν είναι σωστή αν δεν έχουμε σκεφτεί καλά τις συνέπειες της. Βάζω λοιπόν στοίχημα ότι όσοι κατηγόρησαν τον τότε πρωθυπουργό για το «Ευχαριστώ τους Αμερικάνους» θα ήταν στην περίπτωση μιας σύρραξης, έστω και μικρής με λίγα θύματα, έστω και νικηφόρας για την προστασία της εν λόγω βραχονησίδας, μαινόμενοι ενάντια στον «χασάπη των παιδιών μας» όπως φαντάζομαι θα τον έλεγαν τότε.

Νομίζω ότι καλύτερα από όλους, το συμπέρασμα το έχουν τραγουδήσει οι αδελφοί Κατσιμίχα:

«Όλες οι λύσεις είναι φίνες και ωραίες
τότε και μόνο όταν είναι εφικτές
μα σαν δεν έχεις κότσια να τις εφαρμόσεις
ασ΄τες καλύτερα, καθόλου μην τις λες.»

Ακριβώς οι ίδιες σκέψεις τριγυρίζουν στο μυαλό μου με το θέμα των μεταναστών. Και σαν αντικειμενικός παρατηρητής της πραγματικότητας ας δεχτώ ότι πρέπει «ΝΑ ΦΥΓΟΥΝ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ» όπως σιγομουρμουρίζουν αλλά δεν τολμούν να βροντοφωνάξουν πολλοί. Έχουμε όμως σκεφτεί τις συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία μας; Υπάρχει στην χώρα το «Το Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής (Ι.ΜΕ.ΠΟ.)» που είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Εσωτερικών. Το Ι.ΜΕ.ΠΟ. έχει εκπονήσει αρκετές ενδιαφέρουσες μελέτες για το θέμα που θα τις βρείτε στο δικτυακό του τόπο. Παραθέτω εδώ (verbatim) ένα απόσπασμα από μια σχετική μελέτη:

3.5.3 Σενάριο 3: Ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις στην οικονομία, αν οι μετανάστες αποχωρούσαν τμηματικά από τη χώρα μας;

Το πρώτο κύμα που αποχωρεί αποτελείται από το 10% του πληθυσμού των μεταναστών, το δεύτερο κύμα αποτελείται από το 50% και το τρίτο κύμα αποτελείται από το 90%. Εξετάζονται 3 διαφορετικές αγορές εργασίας ανάλογα τον βαθμό ευελιξίας που υιοθετείται: πλήρη ευελιξία (νεοκλασική προσέγγιση), πλήρη ευελιξία μόνον για τους μισθωτούς (Έλληνες και μετανάστες), πλήρη ευελιξία μόνον για τους μετανάστες.
Το τρίτο σενάριο διαφέρει εν μέρει με το δεύτερο σενάριο γιατί εξετάζεται σε ακραίες καταστάσεις. Η αποχώρηση των μεταναστών δεν οφείλεται στο ότι δεν μπορούν να βρουν θέσεις απασχόλησης στην αγορά εργασίας. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι το θεσμικό πλαίσιο αναγκάζει τους μετανάστες να φύγουν ή οι ίδιοι έχουν βρει καταλληλότερη χώρα υποδοχής σε σύγκριση με την Ελλάδα.
Αν συνδυάσουμε τα αποτελέσματα των δύο παραπάνω σεναρίων (1 και 2), είναι εύκολο να προσεγγίσουμε το τι αναμένεται να συμβεί.
Οι μετανάστες που δεν αποχωρούν βελτιώνουν συνεχώς την θέση τους. Αυτό είναι αναμενόμενο, εφ’ όσον όσο λιγότεροι βρίσκονται μέσα στη χώρα, τόσο καλύτερα μπορούν να διαπραγματευτούν τις απολαβές τους. Το νέο στοιχείο που καταγράφεται είναι ότι οι θέσεις εργασίας που εγκαταλείπουν οι μετανάστες δεν καλύπτονται πάντα από Έλληνες, ανάλογα πάντα από τον βαθμό ευελιξίας της αγοράς εργασίας που υποθέτουμε (Πίνακας 3.3 καθώς και ο Πίνακας Π3.4 στο παράρτημα). Τα πραγματικά εισοδήματα των φτωχών ελληνικών νοικοκυριών, μετά την αποχώρηση των μεταναστών, έχουν βελτιωθεί περισσότερο έναντι των άλλων νοικοκυριών. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των μεταναστών που αποχωρούν τόσο περισσότερη ευδιάκριτη καθίσταται η βελτίωση των πραγματικών εισοδημάτων των φτωχών νοικοκυριών. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι οι θέσεις εργασίας που καλύπτουν οι Έλληνες είναι θέσεις εργασίας με χαρακτηριστικά που βρίσκονται σε μέλη φτωχών νοικοκυριών που διαθέτουν λίγες δεξιότητες. Αν οι μετανάστες κάλυπταν θέσεις υψηλής ειδίκευσης που απαιτούσαν πολλές δεξιότητες τότε θα αναμέναμε άλλες ομάδες ελληνικών νοικοκυριών να ήταν οι περισσότερο κερδισμένες, ή διαφορετικά, αν οι μετανάστες κάλυπταν θέσεις απασχόλησης με την ίδια αναλογία που καλύπτουν τις ίδιες θέσεις οι Έλληνες εργαζόμενοι (ανάλογα των δεξιοτήτων τους), τότε η αποχώρηση των μεταναστών θα προκαλούσε ισομερή αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων όλων των ομάδων των νοικοκυριών.
Συνοπτικά αποτελέσματα του τρίτου σεναρίου
οι τιμές αυξάνονται.
οι θέσεις απασχόλησης που αφήνουν οι μετανάστες δεν καλύπτονται σε αναλογία 1 προς 1.
Στην πλήρη ευελιξία, στην αρχή και οι Έλληνες χάνουν 3,7 χιλ. θέσεις εργασίας. Στη συνέχεια η αναλογία είναι: οι μετανάστες αφήνουν 204 χιλ. οι Έλληνες καλύπτουν τις 15 χιλ. Όταν οι μετανάστες εγκαταλείπουν 340 χιλ. οι Έλληνες θα καλύψουν τις 204 χιλ. Όσο περιορίζεται η ευελιξία στους Έλληνες, τόσες περισσότερες θέσεις καλύπτουν, έναντι αυτών που εγκαταλείπουν οι μετανάστες.
το ΑΕΠ μειώνεται. Το Ισοζύγιο Πληρωμών επιδεινώνεται.
οι πραγματικοί μισθοί (στην πλήρη ευελιξία) αυξάνονται. Οι αυξήσεις των μισθών στους μετανάστες που απομένουν είναι μεγάλες. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στους Έλληνες καταγράφονται στους εργαζόμενους με λιγότερες δεξιότητες. Όταν υπάρχει ακαμψία στην αγορά εργασίας των Ελλήνων, οι πραγματικοί τους μισθοί μειώνονται και γι’ αυτό αυξάνονται οι θέσεις εργασίας που καλύπτουν.
υπάρχει έντονη αναδιανεμητική επίδραση. Τα πραγματικά εισοδήματα των φτωχών Ελλήνων αυξάνονται σημαντικά. Αντίθετα τα μεσαίου εισοδήματος καθώς και τα πλούσια νοικοκυριά αντιμετωπίζουν είτε μικρές αυξήσεις είτε μειώσεις των πραγματικών εισοδημάτων τους, ανάλογα το μέγεθος της ακαμψίας της αγοράς εργασίας.

Δεν ξέρω αν διαβάζω σωστά αλλά με απλή φιλελεύθερη και ελαφρώς δεξιόστροφη λογική στην ανάγνωση μου συμπεραίνω ότι αυτοί που πραγματικά θίγονται από την παρουσία των μεταναστών είναι οι φτωχότεροι (κοντά στην εξαθλίωση) έλληνες ενώ μια μαζική φυγή τους αν και θα ευνοούσε αυτό το κομμάτι του πληθυσμού θα συρρίκνωνε το Α.Ε.Π. και θα επιδρούσε αρνητικά στην ελληνική οικονομία.

Μήπως λοιπόν αυτοί που πραγματικά θίγονται από την εκμετάλλευση των μεταναστών (γιατί περί αυτού πρόκειται) δεν είναι οι φίλοι μας που γράφουν στο opengov (γιατί αυτοί, για να έχουν υπολογιστή και επαρκή μόρφωση να γράψουν ανήκουν στην μικρομεσαία και μεσαία τάξη και η φυγή των μεταναστών θα τους πλήξει λόγω αύξησης των τιμών) αλλά οι άλλοι ξεχασμένοι έλληνες που παλεύουν για το μεροκάματο τις πείνας μαζί με τους εξίσου εξαθλιωμένους μετανάστες που δεν έχουν «χαρτιά» για νόμιμη παραμονή;

Και αν κάποιος νοιάζεται για αυτούς τους ξεχασμένους έλληνες μήπως θα πρέπει να εγκαλέσει κυβερνήσεις, πολιτικούς και κόμματα της τελευταίας 20ετίας που δεν έκαναν τίποτα για να βελτιώσουν το επίπεδο αυτού του εργατικού δυναμικού;

Μήπως τελικά το θέμα μας δεν είναι το μεταναστευτικό αλλά το εργασιακό;

Τελικά μήπως, όπως έλεγαν και οι σύμβουλοι του Κλίντον: η οικονομία είναι ηλίθια;

Επειδή μάλλον η πολιτική είναι ηλίθια στις μέρες μας και η οικονομία είναι απλώς κουτοπόνηρη, το μεταναστευτικό είναι μια απλή λογιστική παρενέργεια: όσο πιο παράνομος, όσο πιο ανεπιθύμητος και όσο πιο εξαθλιωμένος είναι ο μετανάστης τόσο πιο φθηνός εργάτης γίνεται. Το πρόβλημα που δεν συνειδητοποιούν οι σχολιαστές του opengov είναι ότι όσο πιο παράνομος, όσο πιο ανεπιθύμητος και όσο πιο εξαθλιωμένος είναι ο μετανάστης άλλο τόσο πιο εξαθλιωμένος θα είναι και ο έλληνας εργάτης που θα αναγκάζεται να ζητήσει δουλειά από τα ίδια αφεντικά!

Καληνύχτα και καλή τύχη!

Γ.Π.Κ.

Υ.Γ.: Χαίρομαι που ήμουν μετανάστης φοιτητής στην Αγγλία της δεκαετίας του '90 και όχι στην Ελλάδα του '10...