Διάβασα και ξαναδιάβασα την προηγούμενη ανάρτηση. Με δυσκόλεψε λίγο, γιατί είχα πολλά χρόνια να έρθω σε επαφή με την μαρξίζουσα αργκό (από τα χρόνια της εφηβείας μου που, αυτοβούλως, είχα δώσει βάρος στην μαρξιστική μου διαπαιδαγώγηση). Αν και έπιασα το υπονοούμενο του «ποιητή» είπα να το συζητήσω μαζί του. Μου επιβεβαίωσε ότι το «κλειδί» του κειμένου ήταν εκείνες οι λίγες αράδες:
Όντως φίλε Νίκο, ο Κέινς έδωσε απάντηση το 1925! Η πολιτική του Κέινς δεν ξεπεράστηκε (για όποιον θέλει αποδείξεις ας παρακολουθήσει τις τρέχουσες οικονομικές ειδήσεις για το κραχ του 2008-2009) αλλά επέτρεψε μου να έχω αμφιβολίες για το πόσο ξεπεράστηκε και ο Λενινισμός / Μαρξισμός. Πιστεύω ότι κανένας από τους «-ισμούς» του παρελθόντος δεν έχει ξεπεραστεί. Φιλελευθερισμός, μαρξισμός, κουμμουνισμός καπιταλισμός, χριστιανισμός, φασισμός είναι ολοζώντανοι και ζουν ανάμεσα μας. Πατάμε πάνω τους μέχρι να χτίσουμε τα θεμέλια νέων κοσμοθεωριών και να ανοίξουμε αδιάβατους δρόμους.
Εκείνο που πραγματικά έχει ξεπεραστεί (και αποκαλεί «λενινισμό» ο Κέινς) είναι η κυρίαρχη μαρξίζουσα (αλλά όχι φυσικά μαρξιστική) ιδεολογία που ιστορικά εμφανίστηκε και επικράτησε από την Οκτωβριανή Επανάσταση και εντεύθεν. Ήταν όντως θρησκεία! Και όπως όλες οι θρησκείες δογμάτισε και δογματίζοντας προσπάθησε βίαια να καταπνίξει τις «αιρέσεις» εντός και γύρω της!
Εν μέσω του Ισπανικού Εμφυλίου, και ενώ εθελοντές από πολλές άλλες χώρες συμμετείχαν στο πλευρό της Δημοκρατικής Κυβέρνησης, εκτελώντας το «διεθνιστικό καθήκον» τους, τα όπλα των Σταλινικών Κυβερνητικών δεν στρέφονταν μόνο ενάντια του Φράνκο και των Ναζιστικών και Φασιστικών στρατευμάτων αλλά και κατά των Τροτσκιστών και Αναρχικών συντρόφων που πολεμούσαν στο πλευρό τους. Αντίστοιχα, στον ελληνικό εμφύλιο και μετέπειτα μέχρι και τη δικτατορία, το ελληνικό ΚΚ φρόντισε να απαλλαγεί πολιτικά ή ακόμα και με την βία από οποιονδήποτε αντιφρονούντα σύντροφο δεν συντασσόταν με τη Σοβιετική «Γραμμή». Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και ο τρόπος με τον οποίο το ΚΚΕ αντιμετώπισε τον Άρη Βελουχιώτη διευκολύνοντας έτσι τη φυσική του εξόντωση. Κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Κάστρο με τον Τσε, υπακούοντας στις επιθυμίες των Σοβιετικών.
Ωστόσο, επειδή η ιστορία έχει αξία στο βαθμό που δίνει απαντήσεις στα προβλήματα του σήμερα και διεξόδους στις προκλήσεις του αύριο, ας δούμε την ουσία των θέσεων του ΚΚΕ.
Να σημειώσω εδώ, ότι όπως σε όλες τις θρησκείες δεν πρέπει να διαβάζουμε τα ευαγγέλια, τους Πατέρες και τα κείμενα της «Ιεράς Συνόδου» επιφανειακά. Πρέπει να διαβάζουμε πίσω από τις γραμμές. Αυτό που η «Ιερά Σύνοδος» (18ο Συνέδριο) θέλει να πει είναι ότι, εκεί που περίμεναν να μαζέψουν κανέναν δυσαρεστημένο του ΠΑΣΟΚ, μπήκε σφήνα ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και παίρνει τους εν δυνάμει ψηφοφόρους. Αν διαβαστεί από αυτή την πλευρά, έχουν λίγο δίκιο: η μη-μαρξίζουσα αριστερά (βλέπε ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) ήταν πάντα διέξοδος των δυσαρεστημένων αριστερο-δεξιών του κέντρου (βλέπε ΠΑΣΟΚ και μετακινούμενοι).
Όλα αυτά τα περί οπορτουνισμού, ρεβιζιονισμού και τα όμοια, είναι αντι-αιρετική φιλολογία κενή περιεχομένου: αν του κόσμου του έρθει η όρεξη να κάνει επανάσταση, θα τον αποτρέψει ο Τσίπρας, ο Αλαβάνος ή όποια άλλη «οπορτουνιστική» δύναμη (ακόμα και αν ήθελε); Εδώ υπάρχει ένα παράδοξο στοιχείο: οι μαρξίζοντες του ΚΚ χρησιμοποιούν ιδεολογικά εργαλεία που εφαρμόζονται μόνο σε ευρύτερες κοινωνικο –πολιτικές επαναστατικές διεργασίες, για να αναλύσουν τη θέση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με ... τα γκάλοπ! Ναι, εφαρμόζουν μαρξίζουσα επαναστατική φιλολογία για τα γκάλοπ και τις εκλογές!
Υπάρχει και μια άλλη πλευρά των θέσεων του ΚΚΕ η οποία είναι λιγότερο ιδεολογική και περισσότερο πραγματιστική (down to earth το λένε οι αγγλοσάξωνες): στον Περισσό ξέρουν και αυτοί να διαβάζουν δημοσκοπήσεις και μάλιστα πολύ καλά. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: εκτός απροόπτου, κανένας εκλογικός νόμος δεν εξασφαλίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση (ά ρε Παυλόπουλε, δεν μπρούσες να κάνεις τις bonus έδρες 70;). Και μάλιστα, το μόνο απρόοπτο που θα μπορούσε να αλλάξει το σκηνικό είναι κανένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο ή κάτι άλλο ανάλογης έντασης και εθνεγερτικής αποτελεσματικότητας (όπως π.χ. μια νέα επιστολή Μπεζαντάκου). Αν λοιπόν δεν υπήρχαν αυτά τα οπορτουνιστικά αναχώματα, το ΚΚΕ θα είχε «ρυθμιστικό ρόλο» και σύμφωνα με την λογική (που δεν άλλαξε από το 1989) θα μπορούσε να δράσει έτσι ώστε να επιφέρει τα κατάλληλα «ρήγματα» και «πλήγματα» στον έτερο οπορτουνιστικό πόλο: την αριστερά του ΠΑΣΟΚ (αλήθεια υπάρχει τέτοιο πράγμα στο ΠΑΣΟΚ;). Μάλιστα είναι τόσο καλά δουλεμένη αυτή η επαναστατική τακτική που την τελευταία φορά που εφαρμόστηκε έφερε στην εξουσία τον Μητσοτάκη (ντυμένο Θάτσερ) λίγο πριν απαλλάξει, καθαγιάσει και επαναφέρει πανίσχυρο στην εξουσία τον Παπανδρέου.
Ίσως να είναι ευχής έργο που υπάρχει το «οπορτουνιστικό ανάχωμα» και έτσι θα έχουμε λιγότερες πιθανότητες να ζήσουμε μία τρίτη συγκυβέρνηση ΚΚΕ και δεξιάς (η πρώτη ήταν η στήριξη της κυβέρνηση Παπανδρέου μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας, η δεύτερη ήταν μετά εκείνο το 1989). Επί τη ευκαιρία, μπορεί κάποιος να εξηγήσει σε τι ήταν καλύτερος ο Γεώργιος Παπανδρέου (πρώτη μεταπολεμική κυβέρνηση) και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από τους αναρχικούς, τροτσκιστές, οπορτουνιστές, ρεβιζιονιστές και άλλους ποταπούς αιρετικούς συντρόφους; Γιατί, φαίνεται ότι, παραδοσιακά (τουλάχιστον από τον Ισπανικό Εμφύλιο και εντεύθεν), οι κουμουνιστές προτιμούν τη συνεργασία με τους δεξιούς και τους ακροδεξιούς παρά με το πολύχρωμο και πολύμορφο μωσαϊκό των αριστερών και μαρξιστικών δυνάμεων στις παρυφές του χώρου τους. Τα σταλινικά εκτελεστικά αποσπάσματα στην Ισπανία του εμφυλίου, η στάση του ΚΚΕ στην κατοχή και τον δικό μας εμφύλιο δεν πρέπει να αφήνουν αμφιβολίες: η τακτική δεν είναι τυχαία ούτε ευκαιριακή (οπορτουνιστική δηλαδή), η τακτική έχει βαθύτατη ιδεολογική βάση και είναι συνειδητή επιλογή. Και αυτό γιατί, όπως ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και ο φασισμός δεν έχουν ελπίδα επιβίωσης αν χαριστούν στις παρυφές του ιδεολογικού τους χώρου, έτσι και ο μαρξιστικός φονταμενταλισμός που εκφράζεται ως «ορθόδοξος κομουνισμός» δεν έχει ελπίδα επιβίωσης αν αφήσει γύρω του τις λιγότερο δογματικές και ηπιότερες απόψεις που συγκλίνουν αλλά δεν ταυτίζονται μαζί του. Γι’ αυτό άλλωστε και η συνδικαλιστική συνιστώσα του ΠΑΜΕ ακολουθεί την τακτική αποψίλωσης και απομόνωσης οποιασδήποτε αποκλίνουσας αριστερής (μαρξιστικής ή μη) προσέγγισης προσπαθώντας να επιβάλει την ηγεμονία του στον συνδικαλιστικό χώρο. Η δικαιολογία – άλλοθι(;) είναι λίγο – πολύ ότι όσο πιο σκληρή είναι η κατάσταση τόσο πιο γρήγορα θα επαναστατήσει ο λαός. Αλλά ο λαός δεν επαναστάτησε το ’89 και δεν φαίνεται να έχει τέτοιες τάσεις το 2008.
Αυτό το οποίο θορυβεί το ΚΚΕ αποτελεί εν δυνάμει «δράμα» για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ: τα γκάλοπ δείχνουν αδυναμία για αυτοδυναμία! Την επομένη των επόμενων εκλογών ο Αξιότιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας θα θυμηθεί το αθλητικό του παρελθόν και θα αρχίσει το πινγκ-πονγκ με τις διερευνητικές εντολές για το σχηματισμό κυβέρνησης. Αλήθεια τότε τι θα κάνει το οπορτουνιστικό ανάχωμα; Θα περιμένει μέχρι να επιστρέψει την εντολή στον Πρόεδρο και έτσι να βάλει το ΚΚΕ στο δίλλημα ή επανάσταση ή κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης με Καρατζαφέρη – Καραμανλή; Ή μήπως θα εξετάσει την πρόταση που είναι βέβαιο ότι θα λάβει από το ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της δικής του διερευνητικής εντολής;
Εδώ τα πράγματα γίνονται δύσκολα και μάλιστα από πολλές πλευρές. Η κοινή γνώμη θα απαιτήσει (είναι προφανές και απόλυτα λογικό) από τα κόμματα (ΚΑΙ τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) να συνεργαστούν για να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας. Τι θα κάνουν όμως οι αποκλίνουσες τάσεις του Συνασπισμού αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί είναι σαφές ότι η πολιτική πορεία του Συνασπισμού είναι η κοινή συνισταμένη δύο τάσεων: η μία είναι κεντροαριστερή, κυβερνητικο-στραφής με έντονα πολιτικά, ιδεολογικά και στρατηγικά στοιχεία από το ΠΑΣΟΚ (και ενδεχόμενα μπορεί να δικαιολογεί και μέρος της άποψης του ΚΚΕ για το ανάχωμα) ενώ η άλλη είναι αυτή της ριζοσπαστικής αριστεράς που έχει έντονα πολιτικά και ιδεολογικά στοιχεία από το χώρο του ΚΚΕ (πολλά μέλη της προέρχονται από αυτό) χωρίς απαραίτητα να συνοδεύονται από το δογματισμό και τις ιδεολογικές αγκυλώσεις. Η πρώτη τάση είναι προφανές ότι δεν θα είχε πρόβλημα συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Η στάση της δεύτερης όμως είναι αυτή που θα καθορίσει και το μέλλον του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ αλλά και την πορεία των ευρύτερων πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η στάση αυτής (της αριστερής) πτέρυγας του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ (που επικράτησε) κατά τις προηγούμενες εκλογές, ήταν αυτή που έδωσε αξιοπιστία στον πολιτικό λόγο του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ κάνοντας τον πιο αποδεκτό από τον κόσμο που δεν ήθελε ένα κόμμα δορυφόρο του ΠΑΣΟΚ αλλά μια γνήσια εναλλακτική αριστερή πρόταση.
Αν όμως, υπό την πίεση της κοινής γνώμης και το βάρος των «ιπτάμενων» διερευνητικών εντολών, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθήσει να αρνείται την συμμετοχή σε μία κυβέρνηση με προγραμματική σύγκλιση τότε η διάσπαση θα είναι αναπόφευκτη: η πάντα αλληθωρίζουσα προς την εξουσία και το ΠΑΣΟΚ (δεξιά) τάση του δεν θα συμβιβαστεί. Αν ωστόσο η αριστερή πτέρυγα συμβιβαστεί σε κυβερνητική συνεργασία τότε (με ή χωρίς διάσπαση) θα τεθεί σε μεγάλη δοκιμασία η ίδια η πολιτική υπόσταση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Η μοίρα των αριστερών κομμάτων που συμμετέχουν σε κυβερνήσεις συνεργασίας είναι προδιαγεγραμμένη. Η ευρωπαϊκή εμπειρία είναι πλούσια σε τέτοια πολιτικά «δράματα». Η άλωση, η πολιτική αλλοίωση, η διάσπαση και / ή η αφομοίωση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ θα είναι αναπόφευκτη.
Ωστόσο, ακόμα και σε αυτή την κρίσιμη και νομοτελειακά θνησιγενή για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ κατάσταση υπάρχει ένα μικρό παράθυρο ελπίδας. Φυσικά και δεν πρέπει να αναμένει κανείς ανατροπές (δεν θα πεθάνει ο καπιταλισμός, δεν θα έρθει ο σοσιαλισμός). Μπορεί όμως να αναμένει καίριες παρεμβάσεις σε σημαντικά ζητήματα τα οποία να έχουν την ίδια βαρύτητα για τη χώρα με τις αλλαγές που έφερε η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν δεν κάνει την επανάσταση στο πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ (άλλωστε με ποιον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ να την κάνει;), ο Συνασπισμός θα μπορούσε να συμβάλει στην νέα αλλαγή που χρειάζεται η χώρα σε όλα τα επίπεδα: θεσμοί, παιδεία, υγεία, δικαιοσύνη, δημοκρατία. Αν ο Συνασπισμός συμβάλει ουσιαστικά σε αυτούς τους τομείς, θα έχει μεν κάνει μια μεγάλη δεξιά πολιτική στροφή σε σχέση με το σήμερα (επαληθεύοντας το ΚΚΕ για την συμμετοχή στην διαχείριση της εξουσίας), αλλά θα έχει βοηθήσει σημαντικά τη χώρα και τον τόπο. Γιατί όσο και να πιστεύει το ΚΚΕ ότι με πείνα και δυστυχία θα πυκνώσουν οι γραμμές των επαναστατικών ορδών η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση της Ελλάδας σήμερα σε όλους τους τομείς είναι τόσο απελπιστική που η πλάστιγγα της πολιτικής μπορεί γρήγορα να γυρίσει προς την ακροδεξιά. Ας δοθεί μια ανάσα στη χώρα και στον κόσμο και ας αναβάλλουμε την επανάσταση για αργότερα.
Αν είχα (υποχρεωτικά) να επιλέξω ανάμεσα στα δύο πιθανά μετεκλογικά σενάρια για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, θα προτιμούσα αυτόν της κυβερνητικής συνεργασίας με ισχυρή και αποφασιστική παρουσία της αριστερής συνιστώσας. Νομίζω ότι παρά τα αρνητικά της, είναι μια ρεαλιστική πολιτικά λύση που «πατάει» πάνω στην πραγματικότητα. Το αντίθετο σενάριο θα επαναφέρει παρά φύση συνεργασίες σαν αυτές της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης που έφερε το Μητσοτάκη στην εξουσία. Τότε αλίμονο, στην εξουσία δεν θα είναι μόνο κάποιος Μητσοτάκης αλλά και κάποιος Καρατζαφέρης!
Όσο για την δεξιά στροφή που το «ρεαλιστικό» αυτό σενάριο προϋποθέτει για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, μην την φοβάστε. Το κενό ανάμεσα στο ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ κάποιο οπορτουνιστικό ανάχωμα θα βρεθεί να το καλύψει: εμείς θα δώσουμε ραντεβού στα χαρακώματα!
Γ.Π.Κ.
Υ.Γ. 1: Παρά τα ανωτέρω εκτεθέντα σενάρια μη-αυτοδυναμίας, δεν θα απέκλεια και τις (κατόπιν κατάλληλου χειρισμού) εκπλήξεις!
Υ.Γ. 2: Δεν έγραψα για το τι θα επιθυμούσα να συμβεί σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις αλλά για το ποιο από τα πιθανά σενάρια θεωρώ λιγότερο κακό. Παραφράζοντας το φίλο μου θα πω ότι είμαστε ή πολύ «αντιεξουσιαστές» ή πολύ «αριστερά στο φάσμα» για να μπορούμε να χωνέψουμε αυτά τα σενάρια. Αν και τα προτιμώ από πολλές άλλες (δεξιότερες και βιαιότερες) λύσεις που έχει το σύστημα για την διαχείριση της εξουσίας, υπάρχει πάντα μια θέση αριστερότερα από τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και μακριά από τον τυφλό φονταμενταλισμό.
Επειδή η ΚΕ του ΚΚΕ στις 5 Οκτωβρίου 2008 αναφέρεται στην "ιστορικά ξεπερασμένη κεϋνσιανή πολιτική", έψαξα και βρήκα την απάντηση του Τζον Μέιναρντ Κέινς, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ΝATION AND ATHENAEUM» στις 19 Δεκεμβρίου 1925 !!!
Όντως φίλε Νίκο, ο Κέινς έδωσε απάντηση το 1925! Η πολιτική του Κέινς δεν ξεπεράστηκε (για όποιον θέλει αποδείξεις ας παρακολουθήσει τις τρέχουσες οικονομικές ειδήσεις για το κραχ του 2008-2009) αλλά επέτρεψε μου να έχω αμφιβολίες για το πόσο ξεπεράστηκε και ο Λενινισμός / Μαρξισμός. Πιστεύω ότι κανένας από τους «-ισμούς» του παρελθόντος δεν έχει ξεπεραστεί. Φιλελευθερισμός, μαρξισμός, κουμμουνισμός καπιταλισμός, χριστιανισμός, φασισμός είναι ολοζώντανοι και ζουν ανάμεσα μας. Πατάμε πάνω τους μέχρι να χτίσουμε τα θεμέλια νέων κοσμοθεωριών και να ανοίξουμε αδιάβατους δρόμους.
Εκείνο που πραγματικά έχει ξεπεραστεί (και αποκαλεί «λενινισμό» ο Κέινς) είναι η κυρίαρχη μαρξίζουσα (αλλά όχι φυσικά μαρξιστική) ιδεολογία που ιστορικά εμφανίστηκε και επικράτησε από την Οκτωβριανή Επανάσταση και εντεύθεν. Ήταν όντως θρησκεία! Και όπως όλες οι θρησκείες δογμάτισε και δογματίζοντας προσπάθησε βίαια να καταπνίξει τις «αιρέσεις» εντός και γύρω της!
Εν μέσω του Ισπανικού Εμφυλίου, και ενώ εθελοντές από πολλές άλλες χώρες συμμετείχαν στο πλευρό της Δημοκρατικής Κυβέρνησης, εκτελώντας το «διεθνιστικό καθήκον» τους, τα όπλα των Σταλινικών Κυβερνητικών δεν στρέφονταν μόνο ενάντια του Φράνκο και των Ναζιστικών και Φασιστικών στρατευμάτων αλλά και κατά των Τροτσκιστών και Αναρχικών συντρόφων που πολεμούσαν στο πλευρό τους. Αντίστοιχα, στον ελληνικό εμφύλιο και μετέπειτα μέχρι και τη δικτατορία, το ελληνικό ΚΚ φρόντισε να απαλλαγεί πολιτικά ή ακόμα και με την βία από οποιονδήποτε αντιφρονούντα σύντροφο δεν συντασσόταν με τη Σοβιετική «Γραμμή». Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και ο τρόπος με τον οποίο το ΚΚΕ αντιμετώπισε τον Άρη Βελουχιώτη διευκολύνοντας έτσι τη φυσική του εξόντωση. Κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Κάστρο με τον Τσε, υπακούοντας στις επιθυμίες των Σοβιετικών.
Ωστόσο, επειδή η ιστορία έχει αξία στο βαθμό που δίνει απαντήσεις στα προβλήματα του σήμερα και διεξόδους στις προκλήσεις του αύριο, ας δούμε την ουσία των θέσεων του ΚΚΕ.
Να σημειώσω εδώ, ότι όπως σε όλες τις θρησκείες δεν πρέπει να διαβάζουμε τα ευαγγέλια, τους Πατέρες και τα κείμενα της «Ιεράς Συνόδου» επιφανειακά. Πρέπει να διαβάζουμε πίσω από τις γραμμές. Αυτό που η «Ιερά Σύνοδος» (18ο Συνέδριο) θέλει να πει είναι ότι, εκεί που περίμεναν να μαζέψουν κανέναν δυσαρεστημένο του ΠΑΣΟΚ, μπήκε σφήνα ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και παίρνει τους εν δυνάμει ψηφοφόρους. Αν διαβαστεί από αυτή την πλευρά, έχουν λίγο δίκιο: η μη-μαρξίζουσα αριστερά (βλέπε ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) ήταν πάντα διέξοδος των δυσαρεστημένων αριστερο-δεξιών του κέντρου (βλέπε ΠΑΣΟΚ και μετακινούμενοι).
Όλα αυτά τα περί οπορτουνισμού, ρεβιζιονισμού και τα όμοια, είναι αντι-αιρετική φιλολογία κενή περιεχομένου: αν του κόσμου του έρθει η όρεξη να κάνει επανάσταση, θα τον αποτρέψει ο Τσίπρας, ο Αλαβάνος ή όποια άλλη «οπορτουνιστική» δύναμη (ακόμα και αν ήθελε); Εδώ υπάρχει ένα παράδοξο στοιχείο: οι μαρξίζοντες του ΚΚ χρησιμοποιούν ιδεολογικά εργαλεία που εφαρμόζονται μόνο σε ευρύτερες κοινωνικο –πολιτικές επαναστατικές διεργασίες, για να αναλύσουν τη θέση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με ... τα γκάλοπ! Ναι, εφαρμόζουν μαρξίζουσα επαναστατική φιλολογία για τα γκάλοπ και τις εκλογές!
Υπάρχει και μια άλλη πλευρά των θέσεων του ΚΚΕ η οποία είναι λιγότερο ιδεολογική και περισσότερο πραγματιστική (down to earth το λένε οι αγγλοσάξωνες): στον Περισσό ξέρουν και αυτοί να διαβάζουν δημοσκοπήσεις και μάλιστα πολύ καλά. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: εκτός απροόπτου, κανένας εκλογικός νόμος δεν εξασφαλίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση (ά ρε Παυλόπουλε, δεν μπρούσες να κάνεις τις bonus έδρες 70;). Και μάλιστα, το μόνο απρόοπτο που θα μπορούσε να αλλάξει το σκηνικό είναι κανένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο ή κάτι άλλο ανάλογης έντασης και εθνεγερτικής αποτελεσματικότητας (όπως π.χ. μια νέα επιστολή Μπεζαντάκου). Αν λοιπόν δεν υπήρχαν αυτά τα οπορτουνιστικά αναχώματα, το ΚΚΕ θα είχε «ρυθμιστικό ρόλο» και σύμφωνα με την λογική (που δεν άλλαξε από το 1989) θα μπορούσε να δράσει έτσι ώστε να επιφέρει τα κατάλληλα «ρήγματα» και «πλήγματα» στον έτερο οπορτουνιστικό πόλο: την αριστερά του ΠΑΣΟΚ (αλήθεια υπάρχει τέτοιο πράγμα στο ΠΑΣΟΚ;). Μάλιστα είναι τόσο καλά δουλεμένη αυτή η επαναστατική τακτική που την τελευταία φορά που εφαρμόστηκε έφερε στην εξουσία τον Μητσοτάκη (ντυμένο Θάτσερ) λίγο πριν απαλλάξει, καθαγιάσει και επαναφέρει πανίσχυρο στην εξουσία τον Παπανδρέου.
Ίσως να είναι ευχής έργο που υπάρχει το «οπορτουνιστικό ανάχωμα» και έτσι θα έχουμε λιγότερες πιθανότητες να ζήσουμε μία τρίτη συγκυβέρνηση ΚΚΕ και δεξιάς (η πρώτη ήταν η στήριξη της κυβέρνηση Παπανδρέου μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας, η δεύτερη ήταν μετά εκείνο το 1989). Επί τη ευκαιρία, μπορεί κάποιος να εξηγήσει σε τι ήταν καλύτερος ο Γεώργιος Παπανδρέου (πρώτη μεταπολεμική κυβέρνηση) και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης από τους αναρχικούς, τροτσκιστές, οπορτουνιστές, ρεβιζιονιστές και άλλους ποταπούς αιρετικούς συντρόφους; Γιατί, φαίνεται ότι, παραδοσιακά (τουλάχιστον από τον Ισπανικό Εμφύλιο και εντεύθεν), οι κουμουνιστές προτιμούν τη συνεργασία με τους δεξιούς και τους ακροδεξιούς παρά με το πολύχρωμο και πολύμορφο μωσαϊκό των αριστερών και μαρξιστικών δυνάμεων στις παρυφές του χώρου τους. Τα σταλινικά εκτελεστικά αποσπάσματα στην Ισπανία του εμφυλίου, η στάση του ΚΚΕ στην κατοχή και τον δικό μας εμφύλιο δεν πρέπει να αφήνουν αμφιβολίες: η τακτική δεν είναι τυχαία ούτε ευκαιριακή (οπορτουνιστική δηλαδή), η τακτική έχει βαθύτατη ιδεολογική βάση και είναι συνειδητή επιλογή. Και αυτό γιατί, όπως ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και ο φασισμός δεν έχουν ελπίδα επιβίωσης αν χαριστούν στις παρυφές του ιδεολογικού τους χώρου, έτσι και ο μαρξιστικός φονταμενταλισμός που εκφράζεται ως «ορθόδοξος κομουνισμός» δεν έχει ελπίδα επιβίωσης αν αφήσει γύρω του τις λιγότερο δογματικές και ηπιότερες απόψεις που συγκλίνουν αλλά δεν ταυτίζονται μαζί του. Γι’ αυτό άλλωστε και η συνδικαλιστική συνιστώσα του ΠΑΜΕ ακολουθεί την τακτική αποψίλωσης και απομόνωσης οποιασδήποτε αποκλίνουσας αριστερής (μαρξιστικής ή μη) προσέγγισης προσπαθώντας να επιβάλει την ηγεμονία του στον συνδικαλιστικό χώρο. Η δικαιολογία – άλλοθι(;) είναι λίγο – πολύ ότι όσο πιο σκληρή είναι η κατάσταση τόσο πιο γρήγορα θα επαναστατήσει ο λαός. Αλλά ο λαός δεν επαναστάτησε το ’89 και δεν φαίνεται να έχει τέτοιες τάσεις το 2008.
Αυτό το οποίο θορυβεί το ΚΚΕ αποτελεί εν δυνάμει «δράμα» για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ: τα γκάλοπ δείχνουν αδυναμία για αυτοδυναμία! Την επομένη των επόμενων εκλογών ο Αξιότιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας θα θυμηθεί το αθλητικό του παρελθόν και θα αρχίσει το πινγκ-πονγκ με τις διερευνητικές εντολές για το σχηματισμό κυβέρνησης. Αλήθεια τότε τι θα κάνει το οπορτουνιστικό ανάχωμα; Θα περιμένει μέχρι να επιστρέψει την εντολή στον Πρόεδρο και έτσι να βάλει το ΚΚΕ στο δίλλημα ή επανάσταση ή κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης με Καρατζαφέρη – Καραμανλή; Ή μήπως θα εξετάσει την πρόταση που είναι βέβαιο ότι θα λάβει από το ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της δικής του διερευνητικής εντολής;
Εδώ τα πράγματα γίνονται δύσκολα και μάλιστα από πολλές πλευρές. Η κοινή γνώμη θα απαιτήσει (είναι προφανές και απόλυτα λογικό) από τα κόμματα (ΚΑΙ τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) να συνεργαστούν για να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας. Τι θα κάνουν όμως οι αποκλίνουσες τάσεις του Συνασπισμού αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί είναι σαφές ότι η πολιτική πορεία του Συνασπισμού είναι η κοινή συνισταμένη δύο τάσεων: η μία είναι κεντροαριστερή, κυβερνητικο-στραφής με έντονα πολιτικά, ιδεολογικά και στρατηγικά στοιχεία από το ΠΑΣΟΚ (και ενδεχόμενα μπορεί να δικαιολογεί και μέρος της άποψης του ΚΚΕ για το ανάχωμα) ενώ η άλλη είναι αυτή της ριζοσπαστικής αριστεράς που έχει έντονα πολιτικά και ιδεολογικά στοιχεία από το χώρο του ΚΚΕ (πολλά μέλη της προέρχονται από αυτό) χωρίς απαραίτητα να συνοδεύονται από το δογματισμό και τις ιδεολογικές αγκυλώσεις. Η πρώτη τάση είναι προφανές ότι δεν θα είχε πρόβλημα συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Η στάση της δεύτερης όμως είναι αυτή που θα καθορίσει και το μέλλον του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ αλλά και την πορεία των ευρύτερων πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η στάση αυτής (της αριστερής) πτέρυγας του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ (που επικράτησε) κατά τις προηγούμενες εκλογές, ήταν αυτή που έδωσε αξιοπιστία στον πολιτικό λόγο του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ κάνοντας τον πιο αποδεκτό από τον κόσμο που δεν ήθελε ένα κόμμα δορυφόρο του ΠΑΣΟΚ αλλά μια γνήσια εναλλακτική αριστερή πρόταση.
Αν όμως, υπό την πίεση της κοινής γνώμης και το βάρος των «ιπτάμενων» διερευνητικών εντολών, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθήσει να αρνείται την συμμετοχή σε μία κυβέρνηση με προγραμματική σύγκλιση τότε η διάσπαση θα είναι αναπόφευκτη: η πάντα αλληθωρίζουσα προς την εξουσία και το ΠΑΣΟΚ (δεξιά) τάση του δεν θα συμβιβαστεί. Αν ωστόσο η αριστερή πτέρυγα συμβιβαστεί σε κυβερνητική συνεργασία τότε (με ή χωρίς διάσπαση) θα τεθεί σε μεγάλη δοκιμασία η ίδια η πολιτική υπόσταση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Η μοίρα των αριστερών κομμάτων που συμμετέχουν σε κυβερνήσεις συνεργασίας είναι προδιαγεγραμμένη. Η ευρωπαϊκή εμπειρία είναι πλούσια σε τέτοια πολιτικά «δράματα». Η άλωση, η πολιτική αλλοίωση, η διάσπαση και / ή η αφομοίωση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ θα είναι αναπόφευκτη.
Ωστόσο, ακόμα και σε αυτή την κρίσιμη και νομοτελειακά θνησιγενή για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ κατάσταση υπάρχει ένα μικρό παράθυρο ελπίδας. Φυσικά και δεν πρέπει να αναμένει κανείς ανατροπές (δεν θα πεθάνει ο καπιταλισμός, δεν θα έρθει ο σοσιαλισμός). Μπορεί όμως να αναμένει καίριες παρεμβάσεις σε σημαντικά ζητήματα τα οποία να έχουν την ίδια βαρύτητα για τη χώρα με τις αλλαγές που έφερε η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν δεν κάνει την επανάσταση στο πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ (άλλωστε με ποιον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ να την κάνει;), ο Συνασπισμός θα μπορούσε να συμβάλει στην νέα αλλαγή που χρειάζεται η χώρα σε όλα τα επίπεδα: θεσμοί, παιδεία, υγεία, δικαιοσύνη, δημοκρατία. Αν ο Συνασπισμός συμβάλει ουσιαστικά σε αυτούς τους τομείς, θα έχει μεν κάνει μια μεγάλη δεξιά πολιτική στροφή σε σχέση με το σήμερα (επαληθεύοντας το ΚΚΕ για την συμμετοχή στην διαχείριση της εξουσίας), αλλά θα έχει βοηθήσει σημαντικά τη χώρα και τον τόπο. Γιατί όσο και να πιστεύει το ΚΚΕ ότι με πείνα και δυστυχία θα πυκνώσουν οι γραμμές των επαναστατικών ορδών η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση της Ελλάδας σήμερα σε όλους τους τομείς είναι τόσο απελπιστική που η πλάστιγγα της πολιτικής μπορεί γρήγορα να γυρίσει προς την ακροδεξιά. Ας δοθεί μια ανάσα στη χώρα και στον κόσμο και ας αναβάλλουμε την επανάσταση για αργότερα.
Αν είχα (υποχρεωτικά) να επιλέξω ανάμεσα στα δύο πιθανά μετεκλογικά σενάρια για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, θα προτιμούσα αυτόν της κυβερνητικής συνεργασίας με ισχυρή και αποφασιστική παρουσία της αριστερής συνιστώσας. Νομίζω ότι παρά τα αρνητικά της, είναι μια ρεαλιστική πολιτικά λύση που «πατάει» πάνω στην πραγματικότητα. Το αντίθετο σενάριο θα επαναφέρει παρά φύση συνεργασίες σαν αυτές της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης που έφερε το Μητσοτάκη στην εξουσία. Τότε αλίμονο, στην εξουσία δεν θα είναι μόνο κάποιος Μητσοτάκης αλλά και κάποιος Καρατζαφέρης!
Όσο για την δεξιά στροφή που το «ρεαλιστικό» αυτό σενάριο προϋποθέτει για τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, μην την φοβάστε. Το κενό ανάμεσα στο ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ κάποιο οπορτουνιστικό ανάχωμα θα βρεθεί να το καλύψει: εμείς θα δώσουμε ραντεβού στα χαρακώματα!
Γ.Π.Κ.
Υ.Γ. 1: Παρά τα ανωτέρω εκτεθέντα σενάρια μη-αυτοδυναμίας, δεν θα απέκλεια και τις (κατόπιν κατάλληλου χειρισμού) εκπλήξεις!
Υ.Γ. 2: Δεν έγραψα για το τι θα επιθυμούσα να συμβεί σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις αλλά για το ποιο από τα πιθανά σενάρια θεωρώ λιγότερο κακό. Παραφράζοντας το φίλο μου θα πω ότι είμαστε ή πολύ «αντιεξουσιαστές» ή πολύ «αριστερά στο φάσμα» για να μπορούμε να χωνέψουμε αυτά τα σενάρια. Αν και τα προτιμώ από πολλές άλλες (δεξιότερες και βιαιότερες) λύσεις που έχει το σύστημα για την διαχείριση της εξουσίας, υπάρχει πάντα μια θέση αριστερότερα από τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και μακριά από τον τυφλό φονταμενταλισμό.
3 σχόλια:
Πάρα πολύ ωραίο κείμενο!!! Δυο σημεία θέλω να σχολιάσω, το πρώτο να συνεισφέρω μια σκέψη στην σύνδεση που έγινε ανάμεσα στον Μαρξισμό και στην θρησκεία και το δεύτερο αφορά στην δραματική κατάσταση που πρόκειται να βιώσει ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές (φυσικά με το ενδεχόμενο μη εκλογής αυτοδύναμης κυβέρνησης).
1. Η άποψή μου είναι ότι ο Μαρξισμός, εκτός από τα μεσσιανικά στοιχεία που ενυπάρχουν σε κάθε θρησκεία (βλ. σχέση αταξικής κοινωνίας και δεύτερης παρουσίας), εμπεριέχει και μια αντίφαση. Μια αντίφαση, η οποία εντοπίστηκε από τον Καμύ και όχι από μένα (πως μου διέφυγε!!!), παρ’ όλα αυτά δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας όταν συζητάμε για το θέμα (αστειεύομαι). Ποια είν΄αυτή;
«Ο επαναστάτης είναι συνάμα και εξεγερμένος, γιατί αλλιώς δεν είναι επαναστάτης, αλλά αστυνομικός και υπάλληλος που πολεμάει την εξέγερση. Αλλά αν είναι εξεγερμένος, τελικά έρχεται σε σύγκρουση με την επανάσταση. Έτσι δεν υπάρχει πρόοδος από τη μια στάση στην άλλη, αλλά ταυτόχρονη παρουσία και ολοένα μεγαλύτερη αντίφαση. Κάθε επαναστάτης καταλήγει να γίνει καταπιεστής ή αιρετικός. Στον καθαρά ιστορικό κόσμο, που διάλεξαν η εξέγερση και η επανάσταση, καταλήγουν στο ίδιο δίλημμα: αστυνομία ή τρέλα.»
2. Το δεύτερο σημείο που θα ήθελα να σχολιάσω είναι η θεωρία περί «δράματος» του ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας.
Δεν ενστερνίζομαι απόλυτα την άποψή σου αυτή, αφού θεωρώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει πρώτα να λογοδοτήσει σε όσους μπήκαν στον κόπο να τον ψηφίσουν και όχι σε διάφορα ΜΜΕ ή άλλα κέντρα, τα οποία επιθυμούν για τα δικά τους συμφέροντα το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και τα οποία θα δημιουργήσουν μια τεχνητή κοινωνική ένταση, πιέζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ να ενδώσει σε έναν λευκό γάμο. Θεωρώ επίσης (όπως κι εσύ άλλωστε) πιο πιθανό το ενδεχόμενο διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ, αν αποφασιστεί από την πλειοψηφία των δυνάμεων που τον αποτελούν να συγκυβερνήσει με το ΠΑΣΟΚ, είμαι βέβαιος δε ότι μια τέτοια απόφαση θα σημάνει και την αρχή του τέλους της ανανεωτικής κλπ. αριστεράς στην Ελλάδα.
Αυτά τα ολίγα, με αγάπη.
Φίλε Νίκο,
1. Η επαφή μου με τον Καμύ είναι επιφανειακή. Βλέπω όμως ότι χρειάζεται βαθύτερη μελέτη. Ανταλλάσω υποστήριξη περί Μπερναλ αν κάνεις το ίδιο για τον Καμύ.
2. Στο θέμα "δράμα" συμφωνούμε απόλυτα: απλά δεν ήταν εμφανές ότι χρησιμοποίησα τη λέξη ειρωνικά, όχι για τις εξωτερικές πιέσεις των συμφερόντων, αλλά για τις ενυπάρχουσες φυγόκεντρες (προς το Κέντρο του ΠΑΣΟΚ) δυνάμεις. Το "δράμα" θα είναι εσωτερικό και υπαρξιακό.
3. Δεν συμφωνώ απόλυτα με το "τέλος της ανανεωτικής αριστεράς" θα ήσουν πιο ακριβής αν έλεγες "την έντονη αποδυνάμωση". Γιατί η ανανεωτική αριστερά ΔΕΝ γίνεται να μην υπάρχει σε μια κοινωνία έστω και αν έχει αριθμητικά κατατροπωθεί.
4. Περιμένω πληροφορίες για τη ΝΕΑ, ΚΟΙΝΗ, ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΜΑΣ !
Γ.
Η έντονη αποδυνάμωση σύντροφε, αν διαβάζεται ως απώλεια εκλογικών ποσοστών δεν με ενδιαφέρει καθόλου.
Αυτό που με ενδιαφέρει είναι η ουσιαστική αποδυνάμωση, που έχει σχέση με την εφαρμογή των προγραμματικών θέσεων του κάθε κόμματος. Και οι θέσεις αυτές δεν νομίζω ότι θα εφαρμοστούν αν ο ΣΥΡΙΖΑ συνάψει ερωτική σχέση με το ΠΑΣΟΚ στα υπόγεια του Μαξίμου. Και γαμημένος και δαρμένος θα βγει από αυτή την σχέση.
Μια τέτοια κατάσταση μπορεί να σημάνει, όπως παραπάνω σχολίασα, την αρχή του τέλους (όχι το τέλος βέβαια), αφού η αν. αριστερά θα μπει σε μια νέα φάση εσωστρέφειας και αναζήτησης της φυσιογνωμίας της.
Ωστόσο, πιστεύω ότι οι καιροί δεν είναι ίδιοι, ο κόσμος δεν νομίζω ότι έχει την υπομονή που είχε τις δεκαετίες 80 και 90, αφού όσο θα διαρκεί η ενδοσκόπηση τα προβλήματά του θα είναι εκεί και θα ψάχνουν για λύσεις, όταν η αν. αριστερά θα είναι (πάλι) απούσα και θα ψάχνει (πάλι) την ιδεολογία της.
Δημοσίευση σχολίου