Δευτέρα 5 Μαρτίου 2012

Πολιτικές εμμονές με ολίγη από Διεθνές Δίκαιο

Φίλε Όθωνα,
Μελέτησα με προσοχή τόσο τα κείμενα που κοινοποίησες στο σχόλιό σου, όσο και άλλα κείμενα που βρήκα σε νομικά περιοδικά και στο ίντερνετ και σχημάτισα την άποψη, που στο τέλος του διαλόγου μας θα εκθέσω.
Πριν από όλα όμως, θα ήθελα να εκφράσω ένα δικονομικό, αν μου επιτρέπεται η έκφραση, παράπονο.
Θα μπορούσα κι εγώ, ως απάντηση στο σχόλιό σου, να σε παραπέμψω σε links που επιβεβαιώνουν την άποψη του Θ. Αμπατζή. Η επίκληση του Κασιμάτη, του Χρυσόγονου, του Κατρούγκαλου, του Μπέη και του Μαριά θα με γλίτωνε από τον κόπο να μελετήσω την «αντίθετη άποψη». Αναφέρομαι στον κόπο που γλίτωσες εσύ με την ξερή και κατά κάποιο τρόπο (δήθεν) αντικειμενική παράθεση «της αντίθετης άποψης».
Πίστεψέ με, αν δε ήσουν εσύ ο υπογραφέας του σχολίου, με την μέθοδο αυτή θα απαντούσα. Θα αράδιαζα πέντε links και θα τελείωνε το θέμα. Ωστόσο, επειδή συνεργαστήκαμε στενά τρία χρόνια και επειδή ξέρω καλά το (εξαιρετικό) επίπεδό σου στα νομικά, θα ρισκάρω την κριτική στον Ροζάκη αρχικά, λόγω έλλειψης χρόνου. Αφού πάρω μια απάντηση σε όσα ισχυριστώ, θα περάσω στον Μανιτάκη και σε άλλους εκπροσώπους της «αντίθετης άποψης».
Αυτά επί των «δικονομικών» ζητημάτων. Επί της ουσίας τώρα:
1. Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Ροζάκης στο κείμενό του στο ΒΗΜΑ αρχικά εκφράζει μια -γνωστή σε όσους ασχολούνται με το Διεθνές Δίκαιο- άποψη, ότι η συμμετοχή σε οργανισμούς με ταυτόχρονες παραχωρήσεις εθνικών αρμοδιοτήτων ή/και η υπογραφή Διεθνών Συνθηκών «αποτελεί έκφραση της κυριαρχίας» και ότι η τραυματισθείσα από τον παρεμβατικό ρόλο της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. κυριαρχία μας είναι αποτέλεσμα της κυρίαρχης βούλησής μας να ενταχθούμε στους οργανισμούς αυτούς!!! Προσωπικά, θεωρώ ότι η επίκληση του παραπάνω επιχειρήματος στην συγκεκριμένη υπόθεση είναι γελοία. Το επιχείρημα είναι καθαρά δικηγορικής φύσεως, επιπέδου μάλιστα προτάσεων Ειρηνοδικείου και σαφώς απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί επιστημονικά νομικό επιχείρημα. Επαναλαμβάνω, γελοίο δεν είναι το επιχείρημα αυτό καθεαυτό, αλλά η επίκλησή του στην συγκεκριμένη υπόθεση. Επειδή όμως εσύ μπορεί να την ενστερνίζεσαι την θέση αυτή και να θεωρείς ότι καλώς συσχετίζεται με την Δανειακή Σύμβαση, θα ήθελα την άποψή σου.
2. Κατόπιν ο Ροζάκης πολιτικολογεί επικίνδυνα, γράφοντας ως οικονομολόγος ότι η ρήτρα εφαρμογής του αγγλικού δικαίου «… είναι τμήμα μια εξαιρετικά ευνοϊκής συμφωνίας, που αν συναφθεί απαλλάσσει την Ελλάδα από ένα σημαντικό μέρος του χρέους της».
Την πολιτική του αυτή άποψη επιχειρεί να ντύσει με τον μανδύα κάποιων νομικών επιχειρημάτων, υποστηρίζοντας:
·        ότι θα υπάρχει ένα αντικειμενικό σύστηµα επίλυσης διαφορών, που δεν μπορεί να επηρεαστεί από τα συµφέροντα του δανειολήπτη.
·        ότι η υπαγωγή των συµβάσεων αυτού του είδους στο αγγλικό δίκαιο δεν αποτελεί πρωτοτυπία, αφού υπάρχει µια γενικότερη διεθνής πρακτική που έχει καταξιώσει το αγγλικό δίκαιο στα µάτια της διεθνούς κοινότητας, η οποία πια σταθερά το χρησιµοποιεί ως αποτέλεσµα των αυστηρών και καθαρών ρυθµίσεών του, µε την ύπαρξη ενός εντυπωσιακού νοµολογιακού σώµατος, που εξασφαλίζει τόσο τους δανειολήπτες όσο και τους δανειστές, παρέχοντας υψηλή ασφάλεια δικαίου και, κυρίως, προβλεψιµότητα για το εφαρµοστέο δίκαιο σε κάθε ειδική περίπτωση.
·        ότι στην περίπτωσή μας ο δανειστής εξασφαλίζεται από πιθανές καταχρήσεις που µπορεί να προκύψουν µέσα από την επίκληση «χαλαρωτικών» διατάξεων για την πληρωµή του χρέους που προβλέπονται από το ελληνικό δίκαιο (λ.χ. η απρόβλεπτη µεταβολή των συνθηκών) και µπορεί, κατά το δοκούν, να ερµηνευθούν.
Τι είδε λοιπόν ο καθηγητής Ροζάκης στην επιλογή της συγκεκριμένης παρέκτασης που δεν είδαμε εμείς οι υπόλοιποι;
Την εξασφάλιση του δανειστή από «χαλαρωτικές» διατάξεις που καταχρηστικά μπορεί να επικαλεστεί ο οφειλέτης και οι οποίες μπορεί να ερμηνευθούν κατά το δοκούν από ένα επηρεασμένο από τα συμφέροντα του οφειλέτη υποκειμενικό σύστημα επίλυσης διαφορών!!! Ωραία τα γράφει, θα μπορούσε να συμμετάσχει και στην διαβούλευση για την «δίκαιη δίκη», την «επιτάχυνση της δικαιοσύνης» κλπ. Βασικό του κριτήριο και κύρια μεθοδολογία είναι η πολιτική ανάλυση. Όχι πάντως η επιστημονική.
Εμείς ας περιοριστούμε στα νομικά: Απρόοπτη μεταβολή συνθηκών και Ενοχικό Δίκαιο vs Consideration και English Law of Contract (Freedom of Contract)!!!
Διάβασε το παράδειγμα που ακολουθεί από το «αυστηρό και καθαρό» αγγλικό δίκαιο και πες μου σε παρακαλώ σε πόσες «χαλαρωτικές» διατάξεις του ΑΚ προσκρούει:
«… if I offer to sell you my house valued at $1 million for $1, that is sufficient consideration and a contract is formed. Thus, we don't look at whether someone would have made such a ridicules deal, we only look to see if there was consideration.
NOTE: In practice, this is not really true if parties to the contract are related. If someone contracts to sell a house that is extremely undervalued, courts often look at this as an attempt to fraudulently avoid taxes.»
Παρακαλώ θερμά να εκφράσεις την άποψή σου και επί των παραπάνω επιχειρημάτων Ροζάκη.
3. Μετά σκάει η βόμβα!!! Μαθαίνουμε λοιπόν ότι «σε συνθήκες αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του Ελληνικού ∆ηµοσίου, που ενδεχοµένως θα προκύψει από την εφαρµογή του αγγλικού δικαίου, το αρµόδιο δικαστήριο είναι το εθνικό δικαστήριο, το οποίο και θα εφαρµόσει το ελληνικό δίκαιο. Αυτό προκύπτει τόσο από την εθνική όσο και από τη διεθνή νοµολογία (βλ. υπόθεση Lotus του ∆ικαστηρίου της Χάγης), και έχει βαθύτατα ριζώσει στη διεθνή πρακτική.»
Διαβάζω και ξαναδιαβάζω και ξαναδιαβάζω την υπόθεση Lotus και, διόρθωσέ με αν κάνω λάθος, δεν μπορώ να βρω καμία ομοιότητα με την συγκεκριμένη υπόθεση, δηλ. την υπογραφή της ρήτρας παραίτησης στην Δανειακή Σύμβαση. Παρακαλώ θερμά να με διαφωτίσεις.
Ωστόσο, ας μου επιτραπεί και μια αφελής ερώτηση: Αφού, σύμφωνα με τον καθηγητή, από την ελληνική και την διεθνή νομολογία προκύπτει ότι το (επηρεαζόμενο από τα συμφέροντα του οφειλέτη) εθνικό δικαστήριο είναι αρμόδιο σε ζητήματα αναγκαστικής εκτέλεσης, το οποίο μάλιστα θα δικάσει και θα εφαρµόσει το ελληνικό δίκαιο (δηλ. θα ερμηνεύσει κατά το δοκούν τους «χαλαρωτικούς» κανόνες που καταχρηστικά θα επικαλεστούμε), γιατί δεν καταγράφηκε από τα συμβαλλόμενα μέρη ρητά στην μεταξύ τους σύμβαση; Είπαμε, Freedom of Contract!!!
Και μια τελευταία ερώτηση, κάπως προσωπική. Εσύ θα άφηνες κάποιον πελάτη σου να υπογράψει αυτούς τους όρους;
Σε καλώ να μελετήσεις ξανά προσεκτικά:
«το Δικαιούχο Κράτος Μέλος και η Τράπεζα της Ελλάδος παραιτούνται με την παρούσα αμετάκλητα και ανεπιφύλακτα από κάθε δικαίωμα ασυλίας που ήδη έχουν ή μπορεί να δικαιούνται σε σχέση με τους ίδιους και τα περιουσιακά τους στοιχεία έναντι δικαστικών ενεργειών σχετικά με την παρούσα σύμβαση, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά από κάθε δικαίωμα ασυλίας έναντι άσκησης αγωγής, έκδοσης δικαστικής απόφασης ή άλλης διάταξης, κατάσχεσης, εκτέλεσης ή ασφαλιστικού μέτρου και έναντι κάθε εκτέλεσης ή αναγκαστικού μέτρου σε βάρος των περιουσιακών τους στοιχείων».
Αυτά για αρχή.
Με βαθειά αγάπη,
Νίκος

5 σχόλια:

Νίκος είπε...

Επιφύλαξη για αντίθεση σε αναγκαστικό δίκαιο (jus cogens) στο αγγλικό ή στο ελληνικό δίκαιο;
Συγκεκριμένες ερώτησεις (καθόλου αφελείς):
Από που προκύπτει ότι στην εκτέλεση θα εφαρμοστεί το ελληνικό δίκαιο και όχι το αγγλικό;
Ρωτώ διότι jus cogens στο αγγλικό δίκαιο περί των συμβάσεων δεν υπάρχει. Όλο το δίκαιό τους είναι μια συνεχής επανάληψη της 361 ΑΚ.

Απο που προκύπτει ότι τα ελληνικά δικαστήρια θα επιληφθούν ζητήματα από την αναγκαστική εκτέλεση;

Και ακόμα και αν αυτό είναι αληθές, από που προκύπτει ότι θα δικάσουν βάση ελληνικού δικαίου και όχι βάση του αγγλικού;

Αν τα συμβαλλόμενα μέρη επιθυμούσαν να ισχύουν αυτά που επικαλείται η περίφημη "αντίθετη άποψη", μέσω ακροβατικών και εν πολλοίς αντιφατικών μεταξύ τους ερμηνειών, γιατί δεν το ανέγραψαν ρητά στην σύμβαση;
Γιατί να αφήσουμε σοβαρότατα ζητήματα σε ερμηνευτική εκκρεμότητα και δεν φροντίσαμε να τα επιλύσουμε προ της υπογραφής της σύμβασης;

Ποιο όργανο θα κληθεί να ερμηνεύσει τελικά τη σύμβαση;

Γιατί δεν μας λέει ο Ροζάκης συγκεκριμένα ad hoc παραδείγματα όπου η αναγκαστική εκτέλεση τελικά κρίθηκε από τα δικαστήρια του δανειολήπτη, με τις όποιες "χαλαρωτικές" διατάξεις προβλέπει το δίκαιό του; Υπάρχει τέτοιο προηγούμενο σε οποιοδήποτε δικαστήριο, οπουδήποτε στον κόσμο;

Γιατί τόση βεβαιότητα ως προς την ερμηνεία που κάνει στο κείμενό του; Μια τόσο δα επιστημονική επιφύλαξη σε τι θα έβλαπτε;

Νίκος είπε...

Για τον Ιατρέλη, τον Μανιτάκη και διάφορους άλλους, που επιχειρηματολογούν υπέρ της "αντίθετης άποψης", θα σου απαντήσω σε νεότερα κείμενά μου. Με τα κείμενα αυτά θα προσπαθήσω να καταδείξω και τις αντιφάσεις στους θιασιώτες της "αντίθετης άποψης", οι οποίες προκύπτουν από την προσπάθειά τους να εφεύρουν νομικά επιχειρήματα για να υπερασπιστούν τις πολιτικές τους απόψεις.
Πίστεψέ με, αν με αφήσουν τα τέκνα, θα τρίβεις τα μάτια σου.

Παρόλαυτά εγώ σε αγαπάω, ήτοι I love you man (αγγλικό δίκαιο - ελευθερία των συμβάσεων)!!! Μελέτησε, εν τω μεταξύ, λίγο τη φράση "consideration needs to be sufficient need not be adequate".

Νίκος είπε...

ok then!!!
Επειδή δεν πείθεσαι από τα επιχειρήματά μου, αρνούμενος να αντικρύσεις την θλιβερή (από νομικής και κάθε άλλης άποψης)πραγματικότητα στην οποία έχουμε περιέλθει.
Επειδή αποφεύγεις να απαντήσεις στις ερωτήσεις μου, μέσω της υποβολής άλλων ερωτημάτων.
Επειδή Θέλω χρόνο (από αυτόν που δεν έχω) για να διαβάσω πάλι δημόσιο διεθνές.
Υπόσχομαι να φροντίσω να γράψω και για τους Ιατρίδη et al., για να ολοκληρώσω τη σκέψη μου.

Μετά αντιδικούμε πάλι.
bye bye my dear otto

Νίκος είπε...

Και κάτι ακόμα:
αντιγράφω το άρθρο 3 της State Immunity Act 1978 (το κατά Ροζάκη αυστηρό και καθαρό αγγλικό δίκαιο).

3
1) A state is not immune as respects proceedings relating to-

(a) a commercial transaction entered into by the state; or

(b)an obligation of the state which by virtue of a contract (whether a commercial transaction or not) falls to be performed wholly or partly in the United Kingdom

. .

(3) In this section "commercial transaction" means

(a) any contract for the supply of goods or services;

(b) any loan or other transaction for the provision of finance and any guarantee or indemnity in respect of any such transaction or of any other financial obligation; and

(c) any other transaction or activity (whether of a commercial, industrial, financial, professional or other similar character) into which a state enters or in which it engages otherwise than in the exercise of sovereign authority;

but neither paragraph of subsection (1) above applies to a contract of employment between a state and an individual.

Νίκος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.